آیا شیعیان امامیه معتقدند که ولایت از ارکان دین اسلام است بطوری که کسی که در تحت ولایت اهل بیت نباشد مسلمان نیست ؟ برای جواب این سؤال باید گفت که اتفاق نظرمسلمانان این است که کسی که شهادتین را بر زبان خویش جاری ساخت حکم مسلمان را دارد و در تمامی امور اجتماعی مسلمین با یکدیگر شریک هستند . چنانچه امام رضا علیه السلام از جدشان رسول الله صلی الله علیه و آله نقل می کنند که می فرمایند : أمرت أن أقاتل الناس حتی یقولوا لا اله الا الله ، فان قالوا حرم علی دماءهم و أموالهم . « همانا به من امر شد که با مردم مبارزه کنم تا این که شهادت به یگانگی خداوند دهند ، پس اگر شهادت دادند خون و اموال آنها محترم خواهد بود . » و کسی که اقرار به شهادتین کرد با او باید همانند مسلمانان رفتار شود ، اموری چون ازدواج ، رفت و آمد ، ارشاد و … حتی اگر علم به نفاق و بی اعتقادی او داشته باشیم . ناصبی ها و خوارج امر ضروری دین را انکار کردند که همانا مودت و محبت اهل بیت بود که در قرآن و سنت به اثبات رسیده است ، پس از دین خارج شدند و چون غلات ( غلو کنندگان ) از اسلام بیرون رفتند غلات کسانی بودند که ائمه معصومین را خدا می انگاشتند و خدای خویش را انکار کردند و راه کفر را پیمودند . اما شیعیان امامیه در این راستا جایگاه تعادل و حد وسط را نسبت به اهل بیت برگزیدند و هرگز دشمنی نکردند ، مبالغه ننمودند بلکه ولایت و دوستی اهل بیت را بدست آوردند چرا که این سفارش خدا و رسول او بود . امیرالمومنین علیه السلام نیز در این باره می فرمایند : هلک فی صنفان ، محب مفرط و مبغض مفرط : دو گروه در رابطه من هلاک شدند : دوستدار و دشمن افراط گر – مسلما در یک سخن متفق اند که مبالغه کنندگانی علی علیه السلام را خدا پنداشتند مسلمان نیستند ، همچنین کسانی که دشمنی با خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله را بنا نهادند مانند خوارج ایشان نیز از دین خارج اند و حکم اسلام بر آنان جاری نمی شود . اما نکته ای که از اساس بحث به حساب می آید این است که ایمان به معنای خاص خود تنها با ذکر شهادتین محقق نمی گردد ، بلکه باید همراه شهادتین ، تصدیق قلبی وعمل با جوارح همانند نماز ، زکات ، روزه و حج نیز باشد که به اعتقاد شیعه ولایت و مودت اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله رکنی جدا ناپذیر از شرایط ایمان است . امام صادق علیه السلام فرمودند : اسلام ظاهری است که مردم به سمت آن آمده اند اما ایمان معرفت به این ظاهر است . همچنین فرمودند : اسلام بر ۵ چیز بنا شده : نماز ، زکات ، روزه ، حج و ولایت که اصول دین است . و قرآن کریم می فرماید : اطیعو الله و اطیعو الرسول و اولی الامر منکم . اما اهل سنت اصول دین را همان نماز، زکات ، روزه ، حج می دانند که در نظر اهل سنت رکن آخر در نظر شیعیان که همان ولایت است از اصول مذهب است نه اصول دین . شهید ثانی در حقائق الایمان می گوید : تصدیق و اذعان به امامان دوازده گانه اصلی از اصول دین و اصول ایمان است و این از طرف خدا و رسولش واجب گردیده است و در هیچ عصری دنیا از امام معصوم خالی نمی باشد .