یکی از نکاتی که باید در زندگی مد نظر قرار گیرد این است که زن و شوهر اطلاعات دقیقی از وضعیت جسمی و روحی یکدیگر داشته تا بتوانند به درک متقابلی از یکدیگر برسند. هر چقدر دانش و اطلاعات زوجین گسترش یابد، این مسأله به راحتی میسر خواهد شد. لذا باید خانواده های گرامی به این نکته توجه داشته باشند برای اینکه آرامش بیشتری در محیط خانه مستولی و حاکم باشد: باید به این اصول اساسی گردن نهاد تا بتوان به تحکیم نهاد خانواده کمک کرد. روابط سالم و صحیح زوجین زمانی میسر می شود که زوجین در امر مبادله ی اطلاعات و احساسات، مسایل خاصی را رعایت کنند. در این بخش، به این مسایل اشاره می شود:
۱- درک متقابل یکدیگر شک نیست که زن و شوهر از دو خانواده و در دو فرهنگ جداگانه پرورش یافته اند، طرز فکرها، سلیقه ها، طرز تلقی ها و برداشت ها متفاوتند و ممکن است درباره ی هر مسأله یی اختلاف نظر وجود داشته باشد. در اختلاف نظرها است که هر یک از زوجین مدعی اتخاذ شیوه یی می شود و چون با همدیگر کنار نمی آیند. می گویند: «همسرم مرا درک نمی کند» و این خود موجب پیدایش انفجار در زندگی خانوادگی است، اما گر دو نفر بکوشند که یکدیگر را بشناسند و از علایق و اندیشه های یکدیگر آگاهی پیدا کنند، مطمئناً به موفقیت های بزرگی دست می یابند.در راه درک یکدیگر و رسیدن به تفاهم، زوجین باید به این اطمینان برسند که محبوب یکدیگرند و در بین شان پیوندی حقیقی وجود دارد. این نکته را نباید فراموش کنیم که اگر انتظارات افراد از دیگران با مقدورات آنها برابری داشته باشد، درک کردن و تفاهم متجلی می شود. در چنین موقعی، تلاش، کوشش و امید حرکت به وجود خواهد آمد. ولی وقتی انتظارات از حدود مقدورات فرد خارج باشد، درک کردن وجود ندارد و در نتیجه، سردی، یأس و سکوت به وجود خواهد آمد و به جای حرکت بیشتر سکون و رکود جایگزین خواهد شد؛ زیرا وقتی کسی را درک نکرده باشیم، طرف مقابل دچار رنج و ملال شده، از حرکت و پویایی باز خواهد ایستاد.
۲- چشم پوشی از خطاها بیشترین سفارش اسلام در مورد مسایل خانوادگی، در زمینه ی گذشت و اغماض هر یک از زن و شوهر در لغزش ها، کج خلقی ها و اشتباهات یکدیگر است؛ زیرا زن وشوهر هر دو انسانی هستند که همانند همه ی انسان های دیگر، روحیات و طرز تفکرهای دوگانه دارند. آنها که مدعی اند ما در همه ی موارد یک طرز تفکر داریم و در همه ی مسایل موافق و هماهنگ هستیم، شاید هنوز زمینه و موقعیت برای شان پیش نیامده است که خصلت های واقعی همدیگر را بشناسند. ضمن آنکه اگر زن و شوهری با روحیه ی مشترک پیدا شوند، باز هم هیچ کدام، از اشتباه، خطا و عصبانیت مصونیت ندارند. از اینجاست که اهمیت گذشت و تاثیر آن در تداوم روابط سالم آشکار می شود. وجود عفو و گذشت به یقین کانون خانواده را گرم نگه می دارد، عشق و محبت را سرزنده می کند و اختلاف و مشاجرات را به پایان می برد. عفو و گذشت نشانه ی حسن نیت و خوش بینی به زندگی است. عفو و اغماض بطور قطع، به عواطف دو طرف اثر خوبی می بخشد و در طرز تفکر و شیوه ی عمل آنها تحول ایجاد خواهد کرد. چه بسیار تیرگی ها که در پرتو این صفت از میان برخاسته و جای خود را به صفا و صمیمیت داده است. زن و شوهر، هر دو باید توجه داشته باشند که انسان به این سادگی و سرعت توان رسیدن به آگاهی و پی بردن به خطاها و اشتباهات خود را ندارد و باید با شیوه یی بسیار لطیف و با روشی بسیار ملایم و دقیق او را به قله ی آگاهی رسانید. خداوند در قرآن کریم سفارش می کند که از خطای دیگران چشم پوشی کنید.«و لیعفوا و لیصفحوا الا تحبون ان یغفر الله لکم و الله غفور رحیم.» (نور: ۲۲) باید عفو کنید و چشم بپوشید، آیا دوست نمی دارید خداوند شما را ببخشد؟! و خداوند آمرزنده و مهربان است.
۳- تکریم یکدیگر در زندگی مشترک زوجین، شاید رعایت آداب به صورتی کامل امکان پذیر نباشد. ولی وجود احترام متقابل برای آنها اصلی اساسی است. درگیری ها و اختلافات آشکار هنگامی پدید می آیند که پرده ی حرمت دریده شود و طرفین برای یکدیگر ارزش و احترامی قایل نباشند. مهم ترین شیوه برای جلوگیری از بروز درگیری ها بین زن و شوهر تحکیم روابط و تکریم یکدیگر است. تکریم کردن زن و شوهر و بر عکس، طرفین را دلباخته و اسیر یکدیگر می کند، آن چنان که هرگز از زندگی با همدیگر احساس سیری و خستگی نمی کنند و سعی دارند همیشه در کنار یکدیگر و دور از همه گونه فریب ها زندگی کنند. حرمت گذاردن به هم یک حسن است و هر زن و مردی باید در جست و جوی نقاط مثبت در زندگی همسر و تکرم او به خاطر آن نقطه مثبت باشد. بزرگداشت و تکریم شخصیت، نه تنها برای همسران، بلکه برای هر انسانی یک نیاز طبیعی است. در اثر غریزه ی حب ذات که در طبیعت انسان نهاده شده هر فردی، به ذات خویش علاقه دارد و میل دارد دیگران نیز شخصیت او را بپذیرند و گرامی بدارند. اگر نیاز طبیعی به تکریم شخصیت هر فرد در خانواده تامین شود، احساس آرامش کرده و به نفس خویش اعتماد پیدا می کند؛ از توانایی های خود بهره می برد و با دلگرمی وامید به موفقیت، برای کسب رضایت سایر اعضای خانواده در مسیر زندگی قدم برمی دارد. به خانواده ی همسر و دیگر مردم خوش بین می شود، آنان را قدر شناس و قابل اعتماد می داند و از همکاری با افرادی که قدر او را شناخته و شخصیتش را گرامی می دارند، هراسی ندارد.انسان برای حفظ ذات و مقام و موقعیت خود، حاضر می شود حتی از خواسته های درونی خویش چشم پوشی کند. در احادیث معصومان (ع) نیز نسبت به این امر اشاره شده است. امیرالمؤمنین (ع) می فرماید: « هرکه نفس خویش را گرامی بدارد، او را به ذلت معصیت نمی کشاند.» اگر این نیاز طبیعی در چارچوب روابط سالم همسر تامین نشود، همسر مورد تحقیر قرار می گیرد؛ به شخصیتش ضربه وارد می شود و خود را ضعیف و ناتوان و همسر خود را قدرناشناس به حساب می آورد. او چون از همسر و خانواده اش احترام ندیده است، نسبت به همسر خود بدبین می شود. در این زمان است که سوء ظن ها و بدبینی ها سراسر وجود او را می گیرد و در صدد انتقام جویی برمی آید. از این رو، در احادیث معصومان (ع) در مورد کسانی که مورد تحقیر قرار گرفته اند و عزت نفس آنها مورد خدشه واقع شده، به نکات مهمی اشاره شده است.
۴- برخورد منطقی از ویژگی های روابط سالم و سازنده ی همسران این است که در عین انتقاد و اعتراض هایی که به عملکرد یکدیگر دارند، با همسرشان برخوردی انسانی و منطقی داشته باشند.انسان از پیروزی چیزی یاد نمی گیرد ولی از شکست خیلی چیزها فرا می گیرد. کازوبون
منبع: ۷ روز زندگی شماره ۹۳