بخیل کسی است که در سلام کردن بخل ورزد
قال الحسین بن علی علیه السلام:
اَلْبَخِیلُ مَنْ بَخِلَ بِالسَّلاَمِ
امام حسین علیه السلام فرمودند:
بخیل کسی است که در سلام کردن بخل ورزد
تحف العقول
اهمیت سلام از نظر پیامبر (ص) چیست؟
انسان موجودی اجتماعی است که به ارتباط، دوستی و محبت هم نوعان خود احتیاج دارد.
سلام کردن اولین مرحله برای ارتباط سالم بین دو انسان است که حاوی پیام های متعددی از قبیل دوستی، صمیمیت، محبت، تواضع، دعای خیر، اطمینان دادن به طرف مقابل و … است.
لفظ سلام یک واژه بسیار زیبا و پر معنا است که با آن برای مخاطب خود دعای خیر و آرزوی سلامتی داریم و در عین حال به او به اطمینان می دهیم که از ناحیه ما هیچ ضرری متوجه او نخواهد شد.
در روایات وارده از پیامبر (ص)، سلام عامل افزایش دوستی و محبت دانسته شده است.[۱]
بر همین اساس در اسلام به سلام کردن بسیار سفارش شده است و آن را امر مستحبی دانسته اند که از طرف خداوند متعال دارای پاداش بسیار است.
امام حسین (ع) فرمود: “سلام کردن هفتاد ثواب دارد که شصت و نه بخش آن از سلام کننده است و یک بخش آن براى جواب دهنده”؛[۲]
زیرا سلام کردن مستحب است، ولی پاسخ آن واجب است.
همچنین فرمودند: “بخیل کسى است که از سلام کردن دریغ مىکند”.[۳]
بنابر این، آنچه در روایات آمدهاست که پیامبر اسلام (ص) همواره در سلام کردن از دیگران پیشی میگرفتند و هیچ گاه کسی نتوانست در سلام کردن بر آن حضرت سبقت بگیرد، امر عجیبی نیست؛
زیرا آن حضرت به حقانیت اسلام و احکام این دین الاهی یقین کامل و فوق العاده داشتند و در مقابل دستورات خداوند متعال مطیع محض بودند.
از طرف دیگر ایشان اسوه و الگوی مسلمانان بودند،[۴]
و به آنچه می فرمودند خود عمل می کردند و با عنایت به این که با عمل خود مردم را به رعایت دستورات اسلام دعوت می کردند تا جامعه اسلامی از نتایج آن بهرمند گردد. در سایه همین دستورات بود که دوستی و محبت بین مسلمانان رواج یافت.
[۱] مستدرکالوسائل، ج ۸، ص ۴۵۴، “قَالَ ع طَلَاقَهُ الْوَجْهِ بِالْبِشْرِ وَ الْعَطِیَّهِ وَ فِعْلُ الْبِرِّ وَ بَذْلُ التَّحِیَّهِ دَاعٍ إِلَى مَحَبَّهِ الْبَرِیَّهِ”.
[۲] تحف العقول، ترجمه جعفرى، ص ۲۲۹٫
[۳] همان، ص ۲۲۹٫
[۴] احزاب، ۲۱، “لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ لِمَنْ کانَ یَرْجُوا اللَّهَ وَ الْیَوْمَ الْآخِرَ وَ ذَکَرَ اللَّهَ کَثیراً”.