روزنامه سیاست روز در مطلبی به قلم اسدالله افشار به بررسی پیامدهای تجاوز داعش به کوبانی برای ترکیه پرداخت و نوشت: محاصره و حمله داعش به «کوبانی»، شهری کردنشین در شمال سوریه و در مجاورت مرز مشترک با ترکیه، تبدیل به خبر اول شبکههای اجتماعی و رسانههای منطقهای و بینالمللی شده است. بهراستی اینک «کوبانی» قلب تپنده جهان و آوردگاه میان سیاهی و روشنی شده است. گروه رادیکال و تروریستی داعش طی ماههای اخیر در پهنه جغرافیایی دوکشور عراق و سوریه شهرهای مختلفی را به تصرف خود درآورده و همچنان در تلاش برای گسترش توام با خشونت عریان قلمرو خلافت خودخواندهاش است و منطقا «کوبانی» نه نخستین شهری است که آنان به دنبال تصرفش بودهاند و نه آخرین آنها! اما «کوبانی» را باید متفاوتترین شهری دانست که تاکنون داعشیان با آن مواجه شدهاند؛ متفاوت از این منظر که برخلاف عمده شهرهای دیگر «کوبانی» درواقع به تنهایی گرفتار شده است و عملا به جز مردم مسلح شده خود با تجهیزات سبک اعم از زن، مرد، پیر و جوان، هیچ دولت و سازمان مهم سیاسی و نظامی را به عنوان پشتیبان در پشتسر خود نمیبیند، شاید مورد آمرلی (شهر ترکمنهای شیعی در عراق) از نظر مقاومت شبیه به «کوبانی» باشد اما در آنجا دولت عراق، پیشمرگان کرد، حملات و حمایتهای متحدان منطقهای و فرامنطقهای در شکستن محاصره به کمک مردم شجاع آمرلی آمد؛ امری که تا به امروز در مورد «کوبانی» رخ نداده است و تنها چند حمله پراکنده و کمتاثیر هوایی از سوی ائتلاف ضد داعش رخ داده است.
خبر برافراشته شدن پرچم گروه موسوم به دولت اسلامی بر فراز منطقه شرقی کوبانی از آن دست خبرهایی است که قلب هرانسانی را مچاله و روان هر بینندهای را تیره میسازد. پس از چند هفته نبرد پر کش و قوس و مبارزه جانانه مدافعان شهر،داعشیان به یمن برخورداری از سلاحهای پیشرفتهتر و البته حد بالای درنده خویی توانستند به شرق شهر کوبانی راه یابند و با این وصف روشن نیست که با ورود جمعی از بدترین زبالههای انسانی به کوبانی چه سرنوشتی در انتظار ساکنان شهر و کودکان و سالمندان نشسته است! این که کدام کشورها منافعشان به حیات و قدرت گیری داعشیان گره خورده است نکته ایست که دیر یا زود برای همگان مشخص خواهد شد اما آنچه در این چند ماهه در رفتار و کردار داعشیان بیش از همه نظر گیر است ویژگی یا خصلت «آناکرونیسم» یا نا بهنگامی این گروه جنایتکار است. تاریخ بشر را به یک تعبیر با خون نیز نوشته اند و به راستی در این هیچ اغراق نیست به عبارت دیگر هیچ فصلی از زندگی انسان بر روی اختر زمین ورق نخورده که در آن خبری از کشتار و ویرانی و آوارگی نبوده باشد. اما این همه ماجرا نیست. تاریخ نشان داده که (اگر از چند استثنا بگذریم) هرچه بر دایره دانش و تجربه آدمی افزودهتر شد گرچه سلاحها کشندهتر شد اما جنگها نیز (تا حد ممکن) رنگ و بوی انسانی تری به خود گرفت. قوانین مربوط به اسرای جنگی، زخمیها و غیر نظامیان و… گواه این مدعا است . داعشیان اما با نمایش دل به هَمزنی که از وحشیگری و رذالت دادند از همان آغاز بر روی خصلت (نابهنگامی) خود تاکید گذاشتهاند. اوباشی که بیلرزه دستی، سر میبرند و با آسودگی یک یقین علمی، گروه گروه انسان را به گناه ناکرده روانه دیار عدم و بیابانهای بیآب و علف میسازند، در جهان امروز با تمام کاستیها و این پا آن پا کردنهای کشورهای متمدنش،دیر یا زود قربانی خصلت نابهنگام خود خواهند شد.
در خصوص تحرک جدید گروه افراطی داعش در کوبانی بیان نکات ذیل ضروری به نظر می رسد :
۱-ترکیه هزینه های سیاسی و اجتماعی خودداری از کمک به کردهای سوریه را در کوبانی در مقابله با داعش می پردازد. این نکتهای است که بیشتر ناظران بین المللی برآن تأکید دارند و شواهد آن را می توان در شعله ور شدن اعتراض ها در ترکیه مشاهده کرد.
۲- کارشناسان می گویند پیوستگی پدیده های سیاسی- اجتماعی در سطوح داخلی و منطقهای کردها موجب سرایت اوضاع بحرانی کوبانی به داخل ترکیه می شود و به نظر می رسد اعتراض ها در شهرهای کردنشین به کل ترکیه گسترش یابد. به ویژه اینکه ترکیه در دو سال اخیر شاهد اعتراض های گسترده مردمی بوده که همچنان جسته و گریخته شعله ور می شود.
۳- متخصصان براین باورند که شواهد نشان می دهد آنچه برای آنکارا اهمیت دارد، استفاده از بحران های پیش آمده در سوریه برای اهداف شکست خورده چند سال اخیر است : ازیک طرف ترک ها تلاش دارند با استفاده از داعش، توان نظامی و انسانی کردهای «پ. ک. ک» را تضعیف و همزمان ، به بهانه رویارویی با خطرداعش،آمریکا را به حملات گسترده علیه مواضع ارتش سوریه متقاعد کنند.اما این اهداف منطقهای ترکیه با پیامدهای داخلی مواجه شده است.
۴- معترضان کرد معتقدند دولتمردان ترک نگاهی ابزاری به کردها دارند و شواهد نشان می دهد در برخورد با حقوق بشر از استانداردهای دوگانه استفاده می کنند.آنکارا سیاست کینه جویانه خود را نسبت به بشاراسد در سوریه با عنوان دفاع از حقوق بشر توجیه می کند، اما برای ساقط کردن دولت اسد،از کردهای سوریه به عنوان ابزار استفاده می کند.
۵- ترکیه متهم به حمایت مالی و تسلیحاتی گروه تروریستی داعش است. ترکیه اکنون نه تنها از سوی افکار عمومی جهان، بلکه افکار عمومی در داخل این کشور متهم به همکاری و حمایت مستقیم و غیر مستقیم از تروریست های داعش است.این اعتراض هایی که در شهرهای کردنشین و برخی شهرهای بزرگ ترکیه از جمله استانبول در پشتیبانی از کردهای محاصره شده کوبانی شکل گرفته است، راه حل سیاسی را که ترکیه در سال های گذشته برای پیشبرد گفت و گوها با کردها در پیش گرفته است با شکست رو به رو می کند. در این زمینه، «عبدالله اوجالان» رهبر کردهای ترکیه، تا ۱۵ اکتبر به دولت اردوغان فرصت داده است که گفت وگو با کردها را به نتیجه برساند. شکست گفت و گوهای صلح می تواند دور تازهای از درگیری ها بین دو طرف را در فضای متشنج کنونی در خاورمیانه ایجاد کند و از سوی دیگر، فشارهای سیاسی اتحادیه اروپا به دولت مرکزی ترکیه را افزایش دهد و روند الحاق این کشور به اتحادیه اروپا را با چالش رو به رو کند.
۶- رسانه های نزدیک به دولت ترکیه اعلام کرده اند حتی در صورت سقوط شهر کوبانی بدون ایجاد منطقه حایل در خاک سوریه و مشخص شدن هدف نهایی کشورهای ائتلاف، ارتش این کشور وارد خاک سوریه نخواهد شد. بنابراین گزارش ها، دولت ترکیه زیربار فشارهای کردها نخواهد رفت و به کردها کمک تسلیحاتی نخواهد کرد.
۷- با پیشروی تروریست های داعش در منطقه عین العرب (کوبانی) سوریه، ایران نسبت به شرایط انسانی فاجعه آمیز در این منطقه هشدار داد.مرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه ایران بر ضرورت حمایت از دولت و ملت سوریه برای مقابله با تروریست های مهاجم تاکیدکرد . سخنگوی دستگاه دیپلماسی از بی تفاوتی جامعه بین المللی نسبت به سرنوشت مردم این منطقه انتقاد کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران به زودی کمک های انسانی خود را برای ساکنان و آوارگان این منطقه از طریق دولت سوریه ارسال خواهد کرد.
جان کلام :
داعشیان برای جهانی که- گرچه افتان و خیزان- سیر ناگزیرش را به سوی حقوق بشر پیش میگیرد اندکی دیرآمده اند و چندان دورنیست که در دریای خون و رنجی که در عراق و سوریه و حالا کوبانی به راه انداخته اند غرق خواهند شد.داعش بی شک دُمل چرکین روزگار ِما است. دُملی که اگرچه از بسیاری از لاف و گزافهای حقوق بشری پرده برداشت اما به راستی از این نیز هیچ گریزی نیست که نشان داد خاورمیانه پرورشگاه بینظیری برای بذر خشونت طلبی و افراطی گری است.
واقعیت این است که ائتلاف بینالمللی در حملات هوایی خود به سوریه با عراق به طور آشکارا حاکمیت سرزمینی این کشورها را نقض کرده است لیکن نتوانسته به طور کامل این گروه تروریستی را از بین ببرد و دامنه آشوب و آشفتگی را وسیعتر نیز کرده است.
ائتلاف بینالمللی به یاد نمیآورد که داعش و دیگر گروههای تروریستی ساخته و پرداخته همین کشورها هستند و در این کشورها آموزش نظامی دیدهاند به همین دلیل این تروریستها به راحتی قلع و قمع نمیشوند و نیش ماری که غربیها در آستین خود پرورش دادهاند گریبانگیر خود آنها را خواهد گرفت. گسترش عملیات نظامی و دخالت نیروهای زمینی، آمریکا را در جنگی فرسایشی و طولانی گرفتار و مشکلات این کشورها را بیشتر خواهد کرد.