تقویم شیعه بیست و پنجم شوال
۱- شهادت امام جعفر صادق “علیه السلام” (۱۴۸ هجری قمری)
۲- درگذشت “میرزا علاءالدین گلستانه” (۱۱۰۰ هجری قمری)
—
۱- شهادت امام جعفر صادق “علیه السلام” (۱۴۸ هجری قمری)
امام جعفر صادق (علیه السلام) در سال ۱۴۸ ه.ق {۱} در سنّ ۶۵ سالگی به سبب انگور زهرآلودی که منصور دوانیقی به آن حضرت خورانید به شهادت رسید.{۲}
مدت امامت آن حضرت ۳۴ سال بود و دوران امامتش هم زمان با هفت نفر از زمامداران غاصب بود که عبارتند از :”هشام بن عبدالملک ، ولید بن یزید بن عبدالملک ، یزید بن ولید ، ابراهیم بن ولید و مروان حمار” از بنی امیه و “سفاح و منصور دوانیقی” از بنی عباس.
فرزندان آن حضرت هفت پسر و سه دخترند: حضرت موسی بن جعفر علیه السلام ، اسماعیل ، عبدالله ، محمد دیباج ، اسحاق ، علی عریضی (علی بن جعفر مدفون در قم )عباس ، ام فروه ، اسماء، فاطمه.{۳}
چون منصور دوانیقی به خلافت رسید و از کثرت شیعیان و پیروان آن حضرت مطلع شد، آن حضرت را به عراق طلبید و پنج مرتبه یا بیشتر تصمیم به قتل آن حضرت گرفت که در هر مرتبه معجزه عظیمی مشاهده می نمود و از آن تصمیم صرف نظر می کرد؛ اما سرانجام به سبب انگور زهرآلوده که منصور به آن حضرت خورانید یه شهادت رسید.
شیخ طوسی از سالمه، کنیز حضرت صادق (علیه السلام) روایت کرده که گفت: من در وقت احتضار نزد حضرت صادق (علیه السلام) بودم که بی هوش شد و چون به هوش آمد فرمود: به حسن بن علی بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب (علیه السلام) معروف به “افطس”، هفتاد سکه طلا بدهید به فلان و فلان، فلان مقدار بدهید. من گفتم: به مردی که بر تو با چاقو حمله کرد و می خواست تو را بکشد، عطا می کنی و می بخشی؟ فرمود: می خواهی من از آن کسانی که خدا ایشان را به صله رحم کردن ستایش نموده، نباشم. که در وصف ایشان فرموده: «وَ الَّذِین َ یَصِلُونَ ما اَمَرَاللهُ بِهِ اَن یُوصَلَ وَ یَخشَونَ رَبَهُّم وَ یَخافُونَ سُوءَ الحِسَابِ؛ و آنان که پیوندهائی را که خداوند به آن امر کرده برقرار می نمایند (صله رحم می کنند) و از خدایشان می ترسند و از محاسبه بدفرجام بیمناکند.»
پس فرمود: ای سالمه به درستی که حق تعالی بهشت را خلق کرد و آن را خوشبو گردانید و بوی مطبوع آن از فاصله ای به مسافت دو هزار سال به مشام می رسد و بوی آن را کسی که عاق والدین شده و کسی که ارتباط خود را با خویشاوندان و رحم خود قطع نموده نمی شنود و درنمی یابد.
او در لحظه مرگ وصایایی چند نمود. در امر امامت امام کاظم (علیه السلام) را برای چندمین بار منصوب کرد که او در آن هنگام بیست سال داشت. به فرزندان خود گفت: « فَلا تَمُوتُنَّ اِلاُّ وَاَنتُم مُسلِموُن. بکوشید که جز مسلمان نمیرید.»
بخشی از سفارش های او درباره غسل و کفن و قبر خود بود که احکام اسلامی در این زمینه وجود دارد. و بخشی از وصیت راجع به مردم بود که رئوس آن دعوت به وقار و آرامش، حفظ زبان، پرهیز از دروغ و تهمت و دشمنی، دوری از تجاوز کار، پرهیز از حسادت و ترک معاصی و… بود.
و سرانجام در آخرین لحظات حیات که مرگ را نزدیک دید، دستور داد که تمام خانواده و خویشان نزدیکش بر سر بالینش جمع گردند و پس از آن که همه آنان در کنار امام حاضر شدند، چشم بگشود و به صورت یکایک آن ها نظر افکند و فرمود: «ان شفاعتنا لاتنال مستخفاٌ بالصلوه؛ شفاعت ما به کسی که نماز را کوچک بشمارد نمی رسد.»
بر طبق وصیت، او را غسل دادند و کفن کردند. امام کاظم (علیه السلام) پدر را در لباس احرام و هم پارچه یا پیراهنی که یادگار جدش امام سجاد (علیه السلام) بود پیچید و محفوظ کرد و مراسم تشییع بی مانندی برای او انجام شد و حضرت را در قبرستان بقیع به خاک سپردند.{۴}
۱) قلائد النحور: ج شوال ، ص ۱۳۹ . اعلام الوری: ج ۱ ص ۵۱۴ . جنات الخلود: ص ۲۷ . مستدرک سفینه البحار: ج ۶ ص ۶۶ . کافی : ج ۲ ص ۳۷۷ .ارشاد : ج ۲ ص ۱۸۰ .
۲) مناقب ابن شهر آشوب: ج ۴ ص ۲۸۰ .
۳) همان.
۴) منتهی الامال، شیخ عباس قمی؛ سید جعفر شهیدى، سیره معصومان، جلد ۵، صفحه ۱۱۰٫؛ زندگانى امام صادق علیه السلام، صفحه ۸۵٫
—
۲- درگذشت “میرزا علاءالدین گلستانه” (۱۱۰۰ هجری قمری)
سید جلیل، عابد زاهد، عالم به علوم عقلیه و نقلیه محمد بن ابى تراب حسینى معروف به میرزا علاءالدین گلستانه در سال ۱۱۰۰ هجرى قمرى وفات نمود.
وى برادر زن علامه مجلسى بود که عالمى مُدقق و از ثقات مُحدثین و زاهدترین فرد زمان خود به شمار مى رفت.
ایشان کتب نفیسه اى دارد که از آن جمله: حدائق الحدائق (شرح کبیر نهج البلاغه)، بهجه الحدائق (شرح صغیر نهج البلاغه)، روضه الشهداء، منهج الیقین، شرح اسماء الحسنى را مى توان نام برد.