پروفسور "یوخن هیپلر"، دانشمند علوم سیاسی و پژوهشگر صلح در مؤسسه توسعه و صلح (INEF) دانشگاه دویسبورگ آلمان در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار تسنیم به سؤالات زیر پاسخ داد.
آمریکا شریک جرم تحولات امروز عراق است
تسنیم: برخی تحلیلگران آمریکا را مقصر تحولات امروز عراق می‌دانند، نظر شما در این باره چیست؟
پروفسور هیپلر: شرایط در عراق بسیار پیچیده است. حالا من اعتقاد دارم که آمریکا به‌دلیل جنگ عراق و اشغال این کشور، یک شریک جرم در تحولات امروز این کشور بوده اما تنها مقصر و مسئول آن نیست. اگر سیاست عراق تا این حد فرقه‌گرایانه نبود و سیاستمداران عراقی کمتر منافع شخصی خود و بیشتر کشورشان را در مرکز توجهات قرار می‌دادند شرایط کمتر وحشتناک بود. اما آمریکا هم مطمئناً یک شریک جرم برای چنین شرایطی است چرا که در دوران اشغال عراق این روند سیاستمداران عراقی (در راستای فرقه‌گرایی) را ناخواسته اما شدیداً در پیش گرفت.
حملات هوایی آمریکا کمکی به حل مسئله داعش نمی‌کند
تسنیم : آیا حملات هوایی آمریکا از پیشروی داعش در عراق جلوگیری به عمل می‌آورد و آیا چنین اقدامی به‌نظر شما درست است؟
پروفسور هیپلر: حملات هوایی آمریکا پیشروی‌های داعش در عراق را طولانی و دشوار کرده اما این مسئله را حل نمی‌کند. من هیچ انتقادی به این حملات هوایی آمریکا ندارم چرا که به‌درخواست دولت عراق و اقلیم کردستان عراق انجام گرفته و قوانین بین المللی را نقض نمی‌کند. اما این اقدام مسئله تروریست‌های داعش را حل نمی‌کند، چرا که راه‌حل این مسئله به‌خصوص سیاسی و نه نظامی است.
به‌عقیده وی، سیاست نوری مالکی دولت عراق را فلج کرده و گروه‌های مختلف مردمی در این کشور را رویاروی هم قرار داده و به‌خصوص گروه‌های سنی عرب را در اوپوزیسیون قرار داده است. گروه تروریستی داعش حالا یک شکاف سیاسی در عراق را که مسئله اساسی در این کشور است پر می‌کند. حملات هوایی آمریکا تنها می‌توانند کمی زمان بخرند و اینکه آِیا از این زمان می‌توان به‌صورت سیاسی برای حل بحران استفاده کرد مشخص نیست.
خطر استفاده کُردها از سلاح‌های وارداتی علیه دولت مرکزی عراق
تسنیم : نظر شما درباره ارسال سلاح برای کردها در عراق چیست؟
پروفسور هیپلر: حالا من به‌شدت چنین اقدامی را رد می‌کنم چرا که ارسال سلاح برای مبارزه با تروریست‌های داعش سودمند است. اما طبیعتاً دو مسئله در درازمدت وجود دارد. اول اینکه در چنین ارسال سلاحی در مناطق جنگی و بحرانی واقعاً مشخص نیست که با گذشت سالها این تسلیحات کجا قرار خواهد گرفت. (در هر حال اکثر و بهترین تسلیحات امروز گروه داعش همچنین از سلاح‌های آمریکایی است که زمانی به دولت عراق تحویل داده شده بود).
دوم اینکه این احتمال بالا است که این سلاح‌هایی که امروز به نیروهای امنیتی کرد موسوم به پیشمرگه تحویل داده می‌شود بعدها زمانی در یک اختلاف و درگیری بین کردها و دولت عراق بتواند به کار برده شود.
ایران باید آشتی و وفاق بین گروه‌های سیاسی عراق ایجاد کند
تسنیم : به‌نظر شما ایران چه اقداماتی را می‌تواند برای حل بحران عراق انجام دهد؟
پروفسور هیپلر: ایران باید بهتر روی احزاب شیعه و دولت در عراق تأثیر بگذارد تا یک سیاست آشتی اجتماعی به‌خصوص بین شیعه و سنی و همچنین کردها و اقلیت‌ها در پیش گرفته شود. تنها این‌گونه است که عراق در بلندمدت به پایداری می‌رسد.
بحران عراق راه‌حل کوتاه‌مدت ندارد
تسنیم : به‌نظر شما چگونه می‌توان بحران عراق را حل کرد؟
پروفسور هیپلر: در حال حاضر من هیچ راه‌حل کوتاه‌مدتی برای بحران عراق نمی‌بینم. تنها کاری که می‌توان انجام داد این است که با تروریست‌های داعش مقابله کنیم تا از نفوذ بیشتر آنها به‌ویژه در اربیل و بغداد جلوگیری کنیم. این مسئله کاملاً ممکن و ضروری است. اما فراتر از آن در این باره که چگونه می‌توان داعش را در درازمدت تضعیف کرد باید گروه‌های سنی نیز در دولت عراق و در تمامی سطوح وارد شوند و یک دولت کارآمد در عراق ساخته شود که همه عراقی‌ها بتوانند آن را بپذیرند جدا از اینکه زبان مادری و فرقه مذهبی آنها چیست.
ثبت دیدگاه