دوم جمادی الثانی
درگذشت “مؤیدالدین محمد ابن علقمی” وزیر شیعی مذهبِ مستعصم باللَّه(۶۵۶ هجری قمری)
—
درگذشت “مؤیدالدین محمد ابن علقمی” وزیر شیعی مذهبِ مستعصم باللَّه(۶۵۶ هجری قمری)
ابن علقمی در سال ۵۹۱ ه.ق به دنیا آمد. وی سیاستمداری فاضل و شیعى مذهب بود و بر این مذهب تعصب مىورزید.
ابن علقمی از فاضلان عصر خود بود، شعر میسرود و در نگارش نثر عربی استاد بود. در خوشنویسی مهارت داشت و در تشویق عالمان کوشا بود. خود کتابخانهای داشت که ۱۰ هزار جلد کتاب نفیس در آن نگهداری میشد.
ابن علقمی وزیری کاردان، شایسته و در مملکت داری صاحب بصیرت بود.
مورخان شیعه وی را شخصیتی برجسته، متدین و نیکوکار خواندهاند. چون به قدرت رسید، اقامه نماز جمعه را متوقف ساخت تا آنکه مدرسهای برای شیعیان بنا کرد و مراسم نماز جمعه را در آنجا برپا داشت.
زمانی که مستنصر از دنیا رفت، شرف الدین اقبال شرابی و دیگر امیران لشکر، مستعصم را به جای پدر نشاندند. ابن ناقدِ وزیر بیمار بود و ابن علقمی هم ناگزیر بدین امر تن در داد و بدین سان موقع و مقام خود را حفظ کرد.۳ سال بعد ابن ناقد درگذشت و در ۸ ربیع الاول ۶۴۳ه.ق ابن علقمی به جایش نشست. وزارت ابن علقمی ۱۴ سال یعنی تا پایان دوره عباسیان به درازا کشید.
دوران وزارت ابن علقمی به سبب ضعف مستعصم و آشفتگی اوضاع و نیز اختلافی که در بین دولتمردان حکومت وجود داشت، خالی از درگیریها و تشنجات نبود. امیران لشکر و دیگر بزرگان عصر با وزیر که بر مذهب تشیع بود، دشمنی داشتند.
در ۶۵۵ه.ق مجادلاتی میان سنیان و ساکنان ناحیه کرْخ -محله شیعه نشین بغداد- به وقوع پیوست. ابوبکر فرزند خلیفه به آنجا حمله کرد و در طرفداری از اهل سنت، ساکنان کرخ را قتل عام کرد و تنی چند از سادات بنی هاشم را به اسارت گرفت. وزیر از تهاجم سفاکانه فرزند خلیفه برآشفت، اما چارهای نداشت و چون توان مقابله آشکار نداشت، در این باره نامهای به سید تاج الدین محمد بن نصر صلایا حسینی که از بزرگان سادات عصر و به روایتی حاکم اربل بود، فرستاد و جریان را با اندوه برایش بازگو کرد.
در ذیحجه ۶۵۵ه.ق هلاکو ظاهراً به تحریک خواجه نصیرالدین به حوالی بغداد رسید و از خلیفه خواست ۳ تن از بزرگان دولت یعنی وزیر، سلیمان شاه و دواتدار را نزد وی بفرستد و سپس خود نزد او بیاید. در محرم ۶۵۶ه.ق هلاکو بغداد را محاصره کرد. ابن علقمی به تنهایی نزد وی رفت، از این رو رقیبان او در شهر شایع کردند که وزیر با مغولان همراه است و با آنان ارتباط و نامه نگاری دارد. چندی پس از آن وزیر همراه با خلیفه پیش هلاکو رفت و اندکی بعد نیز خلیفه به قتل رسید، اما ابن علقمی مورد توجه قرار گرفت و خانهاش در شهر به محلی تبدیل شد که مردم در آن امان داشتند.
چون کار تسخیر بغداد و نابودی دستگاه خلافت به انجام رسید، هلاکو ابن علقمی را دیگر بار به بغداد برگزید و خود از شهر بیرون رفت. وزارت ابن علقمی این بار از ۱۴ صفر تا اول جمادی الثانی ۶۵۶ه.ق-تا هنگام وفات – ادامه یافت.
ابن علقمی روز ۵ شنبه ۲ جمادی الثانی ۶۵۶ه.ق درگذشت. پیکر او را در قبرستان شیعیان بغداد به خاک سپردند.