یکی از مصائب امام حسین (ع) که در روز عاشورا اتفاق افتاده این است که تیر سه شعبهای به قلب مبارک امام حسین (ع) برخورد کرد که وقتی حضرت آن تیر را بیرون کشید خون مثل ناودان جاری شد.برخی افراد این جریان را اشکال کرده و گفتهاند که معقول نیست. ایشان تنها به این دلیل که این جریان با عقل سازگار نیست و صرفاً به خاطر ادعای بدون دلیلی که کرده این جریان را از خرافات میداند، در حالیکه در منابع متعددی این جریان وارد شده است.[۱]
نقد وبررسی:
۱ – مرحوم ابن نماء حلی در «مثیر الاحزان» نقل میکند:«فوقف و قد ضعف عن القتال أتاه حجر علی جبهته هشمها ثم اتاه سهم له ثلاث شعب مسموم فوقع علی قبله فقال بسم الله و علی مله رسول الله ثم رفع الی السماء و قال الاهی تعلم انهم یقتلون ابن بنت نبیهم ثم ضعف من کثره انبعاث الدم بعد اخراج السهم من وراء ظهره و هو ملقی فی الارض.»[۲]
امام حسین (ع) ایستاد در حالی که دیگر توان جنگ را نداشت در این هنگام سنگی به پیشانی مبارک برخورد کرد و آنرا شکافت سپس تیر سه شعبهای که مسموم بود به قلب مبارک آن حضرت برخورد کرد … سپس درحالیکه روی زمین افتاده بود آن تیر را از پشت سر بیرون کشید و به قدری خون بیرون آمد که بدن مبارک آن حضرت ضعف کرد.
۲ – مرحوم علامه مجلسی میفرماید:«فاتاه سهم محدد مسموم له ثلاث شعب فوقع السهم فی صدره و فی بعض الروایات علی قلبه … ثم اخذ السهم فا خرجه من قفاه فانبعث الدم کالمیزاب …»تیر سه شعبهای که مسموم بود به سینه مبارک حضرت اصابت کرد و در برخی روایات آمده که بر قلب مبارک برخورد کرد سپس حضرت تیر را از پشت سر بیرون کشید و خون مانند ناودان جاری شد.[۳]
۳ – مرحوم سید بن طاووس میفرماید:«فانبعث الدم کالمیزاب»[۴]همچنین مانند این عبارت را خوارزمی در «مقتل الحسین» و قندوزی حنفی در «ینابیع الموده» نیز نقل میکند.[۵]
۴ – مرحوم شیخ عباس قمی در «نفس المهموم» وصاحب کتاب «ذریعه النجاه» میفرمایند:«… ثم اخذ السهم فاخرجه من قفاه، فانبعث الدم کالمیزاب، فوضع یده علی الجرح فلما امتلات رمی به الی السماء، فما رجع من ذلک الدم قطره و ما عرفت الحمره فی السماء حتی رمی الحسین بدمه الی السماء. ثم وضع یده ثانیاً فلما امتلات لطخ بها راسه و لحیته و قال: هکذا اکون حتی القی جدی رسولالله و انا مخضوب بدمی و اقول: یا رسولالله قتلنی فلان و فلان.»[۶]
پس از اینکه تیر سه شعبهای به سینه مبارک حضرت اصابت کرد حضرت آن تیر راازپشت سر بیرون کشید و خون مانند ناودان جاری شد؛ سپس با دستان مبارک آن خونها را جمع کرد و بسوی آسمان پرتاب کرد اما قطرهای از آن هم به سمت زمین نیامد، سپس بار دیگر دستان خود را به آن موضع خونی زد و سر و محاسن خود را با آنها خضاب کرد و فرمود: میخواهم این چنین و با همین حال جدم رسول خدا| را ملاقات کنم و به او بگویم که فلان و فلان مرا کشتند.[۷]
۵ – مرحوم بحرانی و شیخ جعفر شوشتری نیز مانند این عبارات را نقل کردهاند.[۸]
۶ – علامه شعرانی در «دمع السجوم فی ترجمه نفس المهموم» نیز نقل کرده است.[۹]
۷ – در کتاب «تهذیب تاریخ» ابن عساکر از منابع اهل سنت نیز این عبارات آمده است.[۱۰]
پاسخ به اشکال عقلی
اما ازلحاظ عقلی هم هیچ بُعدی ندارد که خون مثل ناودان از قلب مبارک حضرت جاری شود.زیرا اگر تیری با آن خصوصیات یعنی سمی بودن و سه شعبه بودن و آن هم در قلب انسان که محلی است که در آن خون زیادی جمع شده است اصابت کند، بسیار طبیعی است که خون زیادی جاری میشود.
ما نمیدانیم مؤلف کتاب با تشکیک کردن در امثال این گونه قضایا دنبال چه چیزی هستند؛ آیا دروغ پنداشتن مصائب اهل بیت را روش تحقیقی میداند؛ آن هم مصائبی که در منابع متعددی ذکر شده و بسیار مشهور هستند و یک عمر در محضر علما خوانده میشده و سیره مستمره شیعیان بوده است. خلاصه آنکه به صرف ادعا کردن و دلیل نیاوردن، نمیتوان مطلبی را رد کرد و یا در آن تشکیک نمود.
پی نوشت ها
[۱]. عاشورا پژوهی، صحتی سردرودی، ص ۱۱۹.[۲]. مثیر الاحزان، ص ۷۳.[۳]. بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۵۳.[۴]. لهوف، ص ۵۱.[۵]. مقتل الحسین، ج ۲، ص ۳۴؛ ینابیع الموده، ص ۴۱۸.[۶]. نفس المهموم، ص ۳۲۵؛ ذریعه النجاه، ص ۲۵۵.[۷]. مراد از فلان وفلان به قرینه روایات دیگر، همان کسانی هستند که خلافت را غصب کردند که حضرت در اینجا میخواهند بفهمانند که اگر آن روز امامت را از موضع خودش منحرف نمیکردند و به مادرم فاطمه جسارت نمیکردند این مصائب به وجود نمیآمد و در واقع تا روز قیامت هر ظلمی که به اهل بیت (ع) و شیعیان شود، عامل اصلی همان غاصبین خلافت هستند.[۸]. العوالم الامام الحسین (ع) ، ص ۴۹۵؛ خصائص الحسینیه، عنوان تاسع.[۹]. دمع السجوم، ص ۳۸۱.[۱۰]. تهذیب تاریخ، ابن عساکر، ج ۴، ص ۳۸۸.
نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع) نحوه ی شهادت حضرت امام حسین (ع)