نهم ربیع الثانی
۱-وفات آیهالله «سید حیدر حلّی» (۱۳۰۴ هجری قمری)
۲- وفات آیهالله «میرزا عبدالرحیم نهاوندی» (۱۳۰۴ هجری قمری)
—
۱-وفات آیهالله «سید حیدر حلّی» (۱۳۰۴ هجری قمری)
سید حیدر بن سید سلیمان صغیر حلی در ۱۵ شعبان ۱۲۴۶ ه.ق در شهر حله و در قریه بیرمانه متولد شد. خاندان سید حیدر از خانواده های مشهور شیعه در حله بودند. نسب وی با ۳۲ واسطه به زید بن علی و امام زین العابدین(علیه السلام) میرسد.
سید حیدر در یک سالگی پدرش را از دست داد. و بر اثر تلاشهای عمویش سید مهدی حلی ،به درجات علمی و ادبی دست یافت و در عراق خصوصا شهر حله، مجالس و محافل ادبی، مسند سیادت و آقایی را در اختیار گرفت. او تحصیل خود را نزد عمویش آغاز کرد و سپس به نجف رفت و در آنجا نزد سید ابراهیم طباطبایی شاگردی کرد.
سید حیدر با بزرگان ادبی عصر خویش مراوده داشت و همین امر موجب ترقی وی شد. برخی از ادباء برجسته عرب، وی را زعیم و رهبر حرکت ادبی عراق دانستهاند. برتری سید در شعر بر همعصرانش، موجب شده بود که همه جا از وی و اشعارش به بزرگی یاد شود، و مراثی او در رثای اهل بیت (علیهم السلام)، مجلس و منبر او را محل تجمع اقشار مختلف جامعه کرده بود.
سید حیدر در باره اهل بیت(علیهم السلام) مرثیه و مدایحی سروده است تا جایی که گفتهاند که او در مراثی جدش امام حسین(علیه السلام) بر شعرای متقدم و متأخر خود برتری داشته است.
به گفته برخی از معتمدین همعصرش، وی در رؤیایی صادقه امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) را زیارت کرده بود و آن حضرت، رضایت خود را از اشعارش بیان فرموده است. در موردی دیگر نقل شده که سید، در خواب خدمت حضرت زهرا (سلام الله علیها) شرفیاب شده و حضرت با این بیت او را خطاب قرار دادهاند:
أناعی قتلی الطف لا زلت ناعیا/تهیج علی طول اللیالی البواکیا
سید خود نقل میکند که چون از خواب برخاستم، گریه امانم را گرفته بود و آن قدر این بیت را تکرار نمودم تا خداوند عزوجل بر من عنایت کرد من ادامه آن بیت را بر همان وزن و قافیه سرودم:
أعد ذکرهم فی کربلاء ان ذکرهم/ طوی جزعا طی السجل فؤادیا
سید حیدر در ادامه، بیست و نه بیت دیگر سرود و وصیت نمود که این ابیات را نوشته و در کفن وی قرار دهند و همراه او دفن نمایند.
اهل علم و نظر، علاوه بر شعر سید، اخلاق نیک او را نیز ستودهاند.
سرانجام سید حیدر حلی در ۹ ربیع الثانی ۱۳۰۴ ه.ق، درگذشت. جنازه او از حله به نجف اشرف منتقل شد و پس از تشییعی کم نظیر و با حضور طبقات مختلف جامعه، در صحن حرم امیرالمؤمنین(علیه السلام) به خاک سپرده شد.
—
۲- وفات آیهالله «میرزا عبدالرحیم نهاوندی» (۱۳۰۴ هجری قمری)
شیخ عبدالرحیم نهاوندی در سال ۱۲۳۷ه.ق در خانوادهای روحانی و صاحب نام در شهر نهاوند دیده به جهان گشود. پدرش، میرزا نجف مستوفی نهاوندی، از بزرگان و عالمان برجسته عصر خویش بود.
میرزا عبدالرحیم، تحصیلات خود را در زادگاهش شروع کرد و در دوران کودکی نزد پدر و دیگر استادان نهاوندی، به درسهای مقدماتی حوزه مشغول شد و گس از گایان دوره مقدمات به بروجرد رفت و در این شهر، درسهای سطح را نزد استادانی همچون حاج ملااسدالله بروجردی به پایان رساند و بعد از پایان رساندن درسهای سطح حوزه، در سال ۱۲۵۹ه.ق برای تکمیل اندوختههای خویش به نجف اشرف عزیمت کرد و در مدت سی سالی که در نجف اشرف اقامت داشت، بیشتر سالها در محضر شیخ اعظم انصاری به تحصیل و کسب فیض پرداخت.
مهمترین فعالیت علمی و فرهنگی شیخ عبدالرحیم نهاوندی، تدریس علوم اسلامی در شهرهای نجف و تهران بود که حدود بیست سال طول کشید. وی در زمان حیات شیخ مرتضی انصاری و بعد از وفات او، به تدریس فقه و اصول در نجف اشرف اشتغال داشت. شیخ انصاری او را در این راه، تشویق و تایید کرد.
پس از وفات شیخ انصاری، حوزه درس خارج فقه و اصول شیخ عبدالرحیم نهاوندی، یکی از معتبرترین درسها بود. بزرگان زیادی در درس وی حاضر شدند و به مدارج عالی رسیدند.
شیخ عبدالرحیم نهاوندی در سال ۱۲۹۸ه.ق به قصد زیارت امام رضا (علیهالسّلام) به مشهد رفت و مدت یک سال در مشهد سکونت گزید سپس به پیشنهاد حاج ملا علی کنی و اصرار عالمان تهران، به این شهر رفت و تدریس علوم دینی را در مدرسه مروی تهران ـ که در آن روز به مدرسه فخریه معروف بود ـ آغاز کرد و تا آخر عمر خویش در آن مدرسه به تدریس اشتغال داشت.
شیخ عبدالرحیم نهاوندی، پس از سالها تحصیل، تدریس و تبلیغ احکام دین، سرانجام در نهم ربیع الاول سال ۱۳۰۴ه.ق در سن ۶۷ سالگی، در تهران، به سوی معبود شتافت.
پیکر پاک آن عالم فرزانه، بعد از غسل کفن و نماز، تشییع شد و به شهر مقدس قم انتقال یافت و در جوار مرقد مطهر حضرت فاطمه معصومه (علیهاالسّلام) به خاک سپرده شد.