چرا ما بر روی مهر سجده می کنیم؟
شیعه معتقد است که در حال نماز باید بر زمین یا آنچه که از آن می روید (مشروط به آن که خوردنی یا پوشیدنی نباشد)، سجده کرد و سجده بر غیر این دو، در حال اختیار صحیح نیست. در حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است که فرمود: « جعلت لی الأرض مسجدا و طهورا »: زمین برای من محل سجده و طهارت (تیمم) قرار داده شده است. [اصول کافی، ج ۱، کتاب تیمم، حدیث ۲، ص ۹۱]. از امام صادق علیه السلام نیز روایتی در این زمینه وارد شده است. سیره ی مسلمانان نیز در زمان حضرت رسول اکرم سجده بر زمین مسجد بود که از سنگریزه ها مفروش شده بود. آنان هنگام گرمی هوا که سجده بر سنگ های داغ مشکل بود، سنگ ریزه ها را به دست می گرفتند تا خنک شود و به هنگام نماز بر آن سجده کنند [ج ۳، حدیث ۲، ص ۹۱]. این احادیث همگی گواه آن هستند که مسلمانان از ابتدا بر سنگ و خاک سجده می کردند و هرگز بر فرش، لباس و گوشه ی عمامه سجده نمی کردند، ولی بعدها به پیامبر ابلاغ شد که برحصیر و بوریا نیز می توان سجده کرد. روایات متعددی از سجده ی پیامبر بر حصیر و بوریا حکایت می کنند [همان منبع]. بر این اساس، شیعه ی امامیه پیوسته بدین اصل مقید بوده است و صرفا بر زمین و یا روییدنی های غیر خوردنی و… سجده کرده است. از آن جا که پیدا کردن زمین پاک و آماده برای سجده گاهی، مشکل است، از این رو مهری از خاک ساخته می شود، تا همیشه در دسترس انسان باشد. در پایان شایان ذکر است که: سنگ و خاک « مسجود علیه » است، نه « مسجود له » (بر آن سجده می شود، به آن سجده نمی شود). گاه به غلط تصور می شود که شیعه برای سنگ سجده می کند! در حالی که او، بسان همه ی مسلمانان، تنها برای خدا سجده می کند و به عنوان اظهار خضوع و تذلل در پیشگاه الهی، پیشانی به خاک می ساید [سبحانی، ص ۲۷۱].
منبع: مجله آموزش قرآن ۲۰