تعامل خواجه نصیرالدین طوسی سماعیلیان نزاری در این فصل تعامل خواجه نصیرالدین و اسماعیلیان نزاری مورد پژوهش قرار می‌گیرد؛ اما با توجه به اینکه خواجه نصیر قلعه‌های قهستان را که به عنوان محیط امن و مرکز علم و دانش برای اقامت خود انتخاب می‌کند، بررسی وضعیت جغرافیایی، اجتماعی، سیاسی، مذهبی

اسماعیلیان اسماعیلیه یکی از فرقه‌های شیعه است که پس از اثنی عشریه بیشترین تعداد پیروان را در میان شیعیان جهان دارد. اسماعیلیان در طول تاریخ دوازده قرنی خود به صورت جماعت‌های پراکنده در پهنای دنیای اسلام زیسته‌اند و تاریخ بسیار پرحادثه‌ای داشته‌اند. آنان دوبار در قرون وسطی، طی دوره‌های خلافت