پاسخ اجمالی اکثر مورخان، محدثان و مفسران شیعه و اهل سنت معتقدند که تعدادی از آیات سوره انسان از جمله؛ آیه: “وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ…”، در شأن عترت رسول خدا (ص)، یعنی امام على، فاطمه، حسن و حسین (ع) نازل شده است. و زمان نزول آن در ماه ذیحجه پس از ادای نذری بود که امام […]

معیار و ملاک جسمانی بودن معاد قبل از این که نظریات را بررسی کنیم، باید توجّه به معیار و ملاک جسمانی و یا روحانی داشته باشیم، تا وضعیت معاد جسمانی و روحانی مشخّص شود. در این مورد دو معیار و ملاک وجود دارد که باید تبیین گردد: الف) واقعیت انسان ب) انواع پاداش‌ها و کیفرها […]

بحث معاد به طور کلی مربوط به اصول عقاید می‌باشد و از پیچیدگی و اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است؛ خصوصاً مسأله معاد جسمانی که همیشه مسأله دشواری بوده است. حتّی فیلسوفان مشّائی قادر به حلّ مسأله نبوده. فلاسفه اشراق با تأسیس مکتب اشراق سهروردی پیش‌رفت‌هایی در این مسأله داشتند و گام‌هایی در این مسیر برداشتند و […]

در همهٔ افراد بشر، از طریق فطرت میل به بقا و ادامه زندگی کاملاً به روشنی مشهود و محسوس است و هیچ انسانی از زندگی و ادامه آن نمی‌گریزد. به عکس از هر گونه زوال و نابودی رنج می‌برد و از آن می‌گریزد و حتّی آنانی که دست به انتحار و خودکشی می‌زنند، میل به […]

یک نوع حوادث و تحوّلات در سراسر نظام کائنات رخ می‌دهد که بلافاصله سبب به هم خوردن نظام آفرینش می‌گردد. این نوع علائم را می‌توان (مشاهد الساعه) نامید؛ یعنی حوادثی که وقوع آن‌ها خبر قطعی از پایان یافتن عمر دنیا و وقوع قیامت می‌دهد. از آغاز این نشانه‌ها مشخّص می‌شود که عمر جهان دیگر سپری […]

هر انسانی که معتقد به عالم قیامت باشد، علاقه وافر دارد که بداند قبل از پایان عمر دنیا چه اتّفاق‌هایی رخ می‌دهد و روز رستاخیز چگونه برپا می‌شود؟ آیا یک تحوّل آرام و بی سر و صدا است؟ یا اینکه یک حادثه هولناک و عظیمی در جهان طبیعت به وقوع می‌پیوندد. آیا موضوعی مهم‌تر از […]

از بسیاری آیات قرآن استفاده می‌شود که هیچ کس از تاریخ وقوع قیامت با خبر نیست، ولی همین اندازه مسلّم است که آن روز نزدیک است، و نیز آیاتی در قرآن است که از رسول اکرم درباره زمان قیامت سؤال شده و آن بزرگوار با توجّه به وحی الاهی جواب داده است: که علم وقوع […]

  اسامی قیامت در قرآن چنانکه قبلاً یادآور شدیم، در قیامت حوادث گوناگون و متنوعی رخ می‌دهد و محشر عجیب و عظیمی بر پا می‌گردد. از این جهت است که قرآن کریم قیامت را با نام‌های مناسب با پدیده‌های آن حوادث نامیده و با بیش از یکصد نام که مشخّص کننده چهره روز رستاخیز است […]

گرچه عالم برزخ و عالم قیامت شباهت‌های زیادی با هم دارند، در هر دو جهان قدرت فعّالیت‌های خوب و بد از انسان سلب می‌شود، و پس از مرگ، هیچ کس قادر نیست در پرونده اعمال خود تحوّلی بوجود آورد، زیرا هر دو جهان، دار پاداش و کیفرند، نه دارِ تکلیف و عمل، ولی ازجهات متعدد […]

یکی از مسائل مهم در جهان پس از مرگ، مسأله تجسّم اعمال است. مقصود از تجسّم اعمال این است که آن‌چه را که انسان در این جهان انجام داده است در عالم برزخ و صحنه قیامت، شکل جسمانی به خود گرفته، متناسب با آن جهان آشکار گردد. یعنی پاداش‌ها و کیفرها، ثواب و عذاب حقایق […]