پیامبر اکرم (ص) ،بیزاری جستن و اصلاح کردن
رسول خدا (ص) پس از فتح مکه خالد بن ولید را به منظور تبلیغ و دعوت و نه جنگ و خونریزی به سوی قبیله بنی جذیمه فرستاد. افراد قبیلههای سُلَیم بن منصور و مُدلج بن مُرّه در این مأموریت او را همراهی میکردند. او بر قبیله بنی جذیمه وارد شد، افراد قبیله با دیدن خالد مسلح شدند.
خالد گفت: سلاح را به زمین گذارید، مردم مسلمان شدند.
ابن اسحاق به روایت بعضی از عالمان بنی جذیمه گفت: وقتی خالد دستور خلع سلاح را داد، جَحدم یکی از افراد آن قبیله گفت: وای بر شما ای بنی جذیمه، او خالد است، به خدا قسم پس از خلع سلاح جز اسیری و مرگ چیزی نصیب شما نمیگردد، به خدا قسم من سلاح را بر زمین نمیگذارم اما با اصرار دیگران او هم مثل آنها خلع سلاح شد.
به روایت دیگر ابن اسحاق از حکیم بن حکیم و او از امام محمد باقر (ع) گفت: وقتی بنی جذیمه سلاح را بر زمین گذاشت، خالد بی درنگ دستور داد که شانههای آنها را بستند و عدهای از آنها را گردن زد، و چون خبر به رسول خدا (ص) رسید، دستها را به آسمان برداشت و فرمود: خدایا! از آنچه خالد کرده است نزد تو بیزاری میجویم.
سپس علی (ع) را خواست و به او فرمود: به سوی این قوم برو و در کارشان دقت کن و سوابق جاهلیت را زیر پای خویش بنه.
علی (ع) با مالی که رسول خدا (ص) در اختیارش قرار داده بود، رهسپار شد و نزد آنها رفت، دیه کشته شدگان آنها را پرداخت و غرامت هر خسارتی را که به آنان رسیده بود، داد و سپس از آنان پرسید: آیا خونی بی دیه و مالی بی غرامت باقی مانده است؟گفتند: نه.
حضرت باقیمانده مال را به عنوان احتیاط و برای آن که از رسول خدا (ص) خشنود باشند به آنان بخشید و نزد رسول خدا بازگشت و آنچه را که انجام داده بود گزارش کرد.
رسول خدا (ص) فرمود: آفرین! خوب عمل کردی.
سپس به پاخاست و رو به قبله ایستاد و چنان دستها را بلند کرد که زیر بغلش دیده میشد و فرمود: خدایا! از کار خالد نزد تو بیزاری میجویم. و آن را سه بار تکرار کرد.[۱]
مشاهده بیزاری رسول خدا (ص) از عمل مردی که در دایره حکومتش خلاف شرع مقدس رفتار میکند، عجیب نیست؛ زیرا حقیقت اسلام حکایت از آن دارد که رسول خدا (ص) در محدوده روابط شخصی و ارتباطات خویشاوندی با مردان خود با تعامل برخورد نمیکند، تعامل پیامبر بر اساس اصول و ارزشهای اسلامی است.
آنچه از این مطلب میتوانیم دریافت نمائیم این است که رسول خدا (ص) این اتفاق را رها نکرد بلکه برای اصلاح آن مشکل، تلاش کرد، این موضوع به ما میفهماند که خطا و اشتباه نباید بی جهت رها شود و یا اصلاح آن به زمان دیگر محول گردد، بلکه باید با تصمیمی محکم، روحی حکیمانه و عملی شجاعانه در نزدیکترین زمان به اصلاح آن اشتباه اقدام کرد؛ زیرا اگر خطا و اشتباه شایع گردد و با گستاخی گسترش یابد در آن صورت به سختی میتوان آن را اصلاح کرد.
این تصویر از سیره پیامبر به ما میآموزد که نباید تنها به برائت جستن از عمل خطاکار اکتفا کرد، بلکه باید در اصلاح عمل و نتائج آن تلاش نمود.
پی نوشت ها
[۱] سیره النبویه، ابن هشام، ۴ / ۷۲ – ۷۱.
برگرفته از کتاب “یکصد تصویر درخشان از زندگانی حضرت رسول اکرم (ص)” نوشته ی طالب خان ترجمه ی ارسلان ایلکااختصاصی مجمع جهانی شیعه شناسی
هیچ نظری وجود ندارد