مروری اجمالی بر آثار سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ایران بر شیعیان لبنان منطقه خاورمیانه اکثریت قریب به اتفاق شیعیان جهان را در خود جای داده است و اماکن و کانون های مذهبی و فرهنگی آنها نیز همگی در همین منطقه استراتژیک واقع شده اند؛ از این رو از دیرباز ارتباطات فرهنگی، مذهبی اجتماعی بسیاری میان […]
اولین تکاپوهاى تشیع در خراسان از دیر باز تاکنون ارتباط تشیع و ایران از جمله موضوعات بحث انگیز در میان مورخان و محققان بود و نظریات گوناگون و گاه متضادى در مورد منشا و خاستگاه تشیع و چگونگى و چرایى انتشار آن در ایران، ارائه شده است. مقاله حاضر سعى دارد اولین تماس هاى ایرانیان […]
حسین ابراهیمی * در این مقاله، با استفاده از منابع تاریخی و جغرافیایی، وضعیت پراکندگی جغرافیایی تشیع در ایران، ابتدا در دوره پیش از یورش مغولان و معاصر با آن و سپس در دوران ایلخانان تا سقوط آنها با تأکید بر تحولات آن دورهها بررسی می گردد؛ با اذعان به این نکته که سایر منابع […]
تأثیر نهضت عاشورا بر جریان تشیع در ایران از صفویه تا کنون نهضت عاشورا ذیل نظریه امامت و ولایت و در ذیل نظریه کلی رابطه دیانت و سیاست – به تعبیر امروزی – مطرح می شود و آن اینکه حکومت، حق امام است و حکومت سکولار و پادشاهی نیست. حکومت دینی با سلطنت حاکمان جورِ […]
موضوع مهاجرت حضرت علیّ بن موسی الرّضا (علیه السلام) از منظرهای مختلف مورد بررسی محقّقان قرار گرفته است، با این همه این مهاجرت در صورت ظاهر حسب مکر و حیله مأمون خلیفه عبّاسی اتفاق افتاد؛ لیکن حسب تقدیر کلّی الهی چونان سایر پیشامدهای رفته بر حضرات معصومان (علیهم السلام)، بخشی از طرح کلّی الهی را […]
تشیّعسابقه نفوذ و ورود تشیّع در ایران به قرن اوّل هجری باز می گردد. سیر گسترش شیعه در ایران تدریجی است و عوامل مختلفی در آن نقش داشته است. عناصر اعتقادی تشیّع به صورت های مختلفِ سیاسی، اعتقادی و حبّ اهل بیت، از آغاز پذیرش اسلام در تفکّر مذهبی ایرانیان به چشم می خورد. رفتار […]
از صفویه تا قاجاریه(۱۰۲۵ ـ۱۲۸۴ق) مقدمهاز جمله خاندان های حکومتگری که مدت مدیدی در قسمت های از کردستان حکمروایی کردند، خاندان اردلان بودند که از نیمه ی قرن هفتم تا اواخر قرن سیزدهم هجری، بر این خطه از ایران حکومت می کردند. منطقه ای که با نام اردلان یا کردستان اردلان در منابع شهرت یافته […]
«اسرارالامامه» آینه تشیع ایران در پایان قرن هفتم هجریکتاب اسرارالامامه آخرین یا یکی از آخرین آثار عمادالدین حسن بن علی طبری است، زیرا تاریخ تألیف آن ۶۹۸ است و با توجه به اظهارنظر خود او که در شرایط پیری آن را نگاشته «علوّالسن» نباید بعد از آن عمر زیادی کرده باشد، گرچه به احتمال زیاد […]
مقدمهآشنایی گیلانی ها با اسلام از طریق سادات علوی صورت گرفت. بعد از گرایش عمده مردم شرق گیلان به تشیع زیدی، به تدریج ساکنان این خطّه با تشیع امامی آشنا شدند و در دوره ی صفویه اکثر مردم آنجا به تشیع امامی گرایش و اعتقاد یافتند.از حکومت های محلی در گیلان، خاندان آل کیا بودند […]
مقدمهدر پژوهش های جدیدی که در مورد تاریخ صفویه صورت گرفته است، یکی از مهم ترین دستاوردهای صفویان «گسترش مذهب تشیع در مقام رسمی کشور» ایران عنوان می شود.(۱) این اقدام مهم که توسط شاه اسماعیل صفوی به انجام رسید، در اغلب منابع به اختصار بیان شده است؛ مثلاً سام میرزا صفوی، یکی از فرزندان […]