آرشیو » بایگانی‌ها مقاله علمی | مجمع جهانی شیعه شناسی
فلسفه رجعت در نظام شیعه
مقدمه یکی از آرزوهای دیرینه بشر گسترش عدالت در سراسر گیتی و ریشه سوزی بیداد از همه آبادیهای زمین است؛ و این امید و آرزو به شکل نوعی اعتقاد در ادیان الهی تجلی نموده است. در طول تاریخ، کسانی که مدعی تحقق این ایده شدند، طرحها ریختند و چاره ها اندیشیدند، ولی، نتوانستند بشر خسته […]
عیسی بن مریم(علی نبینا و آله و علیه السلام) در کلام عالم آل‌محمد(صلی الله علیه وآله)
رسول خدا، حضرت محمد مصطفی(صلی الله علیه وآله)، پیامبر خاتم و همان وجود مقدسی است که انبیای پیشین، بشارت ظهورش را داده بودند؛ در واقع آن وجود مقدس آمده بود تا سلسله انبیای الهی را کامل کند و ندای «اَلْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتی» (مائده / ۳) را در عالم بشریت، پراکنده […]
رویکرد عقلى بر ضرورت وجود امام
امامت عقلی اصل این پیش فرض و این که بعثت و معرفى پیشوا، لطف است، مورد قبول اکثر مذاهب کلامى حتى بزرگان اشاعره است، منتها اشاعره مى گویند، اگر خداوند، این امور را انجام نداد، کار قبیحى انجام نداده است. نتیجه ى کلام شان، این است که انجام دادن لطف بر خداوند، حتمى و لازم […]
محال بودن ترک امت بدون پیشوا
عقل روشن و بدیهى حکم مى کند که وقتى یک انسان مصلح، از رهگذر سال ها تلاش سخت و پیگیر، بتواند یک طرح اجتماعى مخصوص به خود را به اجرا درآورد و راهى نو براى جامعه بشرى عرضه کند، باید بیندیشد که به چه وسیله اى مى تواند آن طرح را باقى بدارد و تضمینى […]
فلسفه فقر ظاهرى غالب پیامبران
چرا غالب پیامبران از مادیات محروم بودند؟ آیه ۱۰ سوره فرقان، این اعتقاد کفار را که پیامبر(ص)، اگر فرشته نیست لااقل باید از اشراف باشد، را اینگونه پاسخ می دهد که؛ خدا می تواند بهتر از آنچه فکر می کنند هم برای پیامبران فراهم کند ولی آنها باید مثل افراد عادى، مستضعفان و محرومان باشند، […]
قلمرو دلالت معجزه
مقدمه توجه انسان ها به معجزه به عنوان پدیده اى غیر عادى و دلالت آن، بویژه بر صدق مدعاى آورنده اش، به زمان صدور معجزات به دست پیامبران الهى علیهم السلام باز مى گردد. از قرآن کریم چنین برمى آید که مردم از پیامبران خویش که مدعى نبوت الهى بوده اند، نشانه خدایى مى طلبیده […]
اثبات روح و تاریخچه عقیده به آن
از دیدگاه عقل و فلسفه اولین مساله زیربنایى در علم النفس، اثبات موجودیت مستقل مجرداز ماده براى نفس است زیرا این مساله، محور تمام مسائل علم النفس از دیدگاه اسلامى مى باشد و این بحث محورى در همه مسائل قواى مورد بحث در علم النفس تاثیر کلى دارد و به مسائل،جهت مى بخشد و آثار […]
برهان حدوث
برهان حدوث در الهیات اسلامى ـ به ویژه نزد متکلمان ـ از اهمیت ویژهاى برخوردار است؛ تا آن جا که به عنوان طریق ویژه متکلمان نامیده شده است. برهان حدوث در کتب کلامى به گونههاى مختلفى تقریر شده است.(۱) طریق حدوث در احادیث اسلامى نیز به روشنى مطرح شده است.(۲) برهان حدوث از دو مقدمه […]
نگرش توحیدى در برابر نگرش طبیعى
بعضى از فیلسوفان باستان ادعا می‌کردند که جهان «قدیم» است. یعنى ازلى و بلا اول است و قهراً حادث یا آفریده نیست. در یک تقسیم بندى این عده را «دهریه» می‌نامیدند. حتى در میان عرب جاهلى هم این اندیشه طرفدار داشته است: «و قالوا ما هى الا حیاتنا الدنیا نموت و نحیا و ما یهلکنا […]
توحید اطاعت
توحید در سر سپردگى و اطاعت مقدمه: یکى از شاخه هاى توحید، توحید در اطاعت است یعنى در جهان هستى مطاع بالذات تنها خداست و اطاعت دیگران باید به اذن او انجام گیرد. مقاله حاضر گفتارى است از مفسر کبیر قرآن علامه طباطبایى (ره) در این موضوع از نظر قرآن، اطاعت بر دو گونه است: […]