غدیر شناسى (۱)

سئوال ۱: غدیر چه معنایی دارد؟
پاسخ : رود کوچکی که مقدار کمی آب همواره در آن جاری باشد. چون در صحرای نزدیک ((جحفه )) رود کوچکی وجود داشت آن را به صحرای غدیر نام نهادند. سئوال ۲: چرا حادثه عظیم بیعت مردم با امام علی (ع ) با نام غدیر معروف شد؟
پاسخ : بیابان غدیر خم پس از سرزمین ((جحفه )) در ۳ میلی مکه قرار دارد، و در آنجا رود همیشه جاری وجود داشت ، چون برای اعلام ولایت امام علی (ع ) و بیعت ۱۲۰ هزار حاجی از زن و مرد، دو روز در آنجا توقف کردند، و در آن هوای گرم و کمبود آب ، از آن رود کوچک استفاده می‌شد، آن حادثه بزرگ به نام ((غدیر )) معروف شد. از آن پس در نوشته‌ها و گفته‌ها و شعرهای گوناگون ، روز بیعت عمومی مردم با حضرت امیرالمؤ منین (ع ) با نام غدیر مطرح گردید. سئوال ۳: آیا با نامهای دیگری نیز آمده است ؟
پاسخ : نام معروف حادثه عظیم بیعت عمومی مردم با امام علی (ع ) همان غدیر است اما با نامهای دیگری نیز مطرح شده است مانند: یوم الو لایه (روز اعلام ولایت ) یوم البیعه (روز بیعت ) یوم الدوح (روز بزرگ ، که حادثه بزرگی در آن رخ داد، یا روزی که مردم در کنار درختان تنومند صحرای غدیر، از سایه های آن استفاده می‌کردند و سایبان برای خود درست نمودند.) سئوال ۴: حادثه عظیم در چه روزی تحقق یافت ؟
پاسخ : روز پنجشنبه ، سال دهم هجرت ، هیجدهم ذی الحجه ، درست هشت روز پس از عید قربان ، در صحرای غدیر خم فرمان بیعت عمومی مردم با حضرت امیرالمؤ منین (ع ) از طرف خدا و فرشته وحی صادر شد که : یا ایهاالرسول بلغ ماانزل الیک . (ای پیامبر آنچه نسبت به ولایت علی (ع ) به تو ابلاغ کرده‌ایم برای مردم بازگو) سئوال ۵: پس از کدام مراسم مهمی غدیر شکل گرفت ؟
پاسخ : پس از مراسم حج واجب ، که مسلمانان بلاد اسلامی چون شنیدند، رسول خدا(ص ) در این مراسم شرکت دارد، به گونه ای گسترده شرکت کردند، و چون آخرین حج رسول خدا(ص ) و در روزهای آخر عمر آن حضرت بود آن را ((حجه الوداع )) نامیدند. شیخ کلینی روایت کرده است که حضرت رسول خدا(ص ) بعد از هجرت ده سال در مدینه ماند و حج بجا نیاورد تا آنکه در سال دهم خداوند عالمیان این آیه را فرستاد که : و اذن فی الناس بالحج یا توک رجالا و علی کل ضامر یاتین من کل فج عمیق لیشهدوا منافع لهم . (ای رسول خدا! در میان مردم برای سفر حج ندا در ده و همه را به مراسم حج فراخوان تا مردم پیاده و سواره و از راه دور بسوی تو آیند) پس امر کرد رسول خدا(ص ) مؤ ذنان را که با آواز بلند به مردم اطلاع دهند که رسول خدا(ص ) در این سال به حج می‌رود. سئوال ۶: چرا در آخرین سفر حج پیامبر (ص ) حماسه غدیر مطرح شد ؟
پاسخ : هر پیامبری دارای جانشین و امام بوده و رسول خدا(ص ) نیز می‌بایست جانشین و امامی داشته باشد که او را معرفی و برای او از مردم بیعت بگیرد، اما در کجا؟ و در میان کدام جمعیت ؟ در کدام اجتماع عظیمی می‌شود مسئله بیعت برای امامت امام علی (ع ) را به گوش مسلمانان جهان رساند؟ اجتماع عظیمی چون سفر حج ، آن هم حجه الوداع ، که همه مسلمانان از سراسر بلاد اسلامی به جهت حضور شخص پیامبر (ص ) شرکت کرده بودند بهترین موقعیت بود. سئوال ۷: حجه الوداع چیست ؟ و کدام خاطره را در ذهن انسان تداعی می‌کند؟
پاسخ : شرکت رسول گرامی اسلام در مراسم حج سال دهم هجرت را ((حجه الوداع )) می‌نامند. زیرا دیگر پیامبر اسلام نتوانست به حج برود، آخرین سفر حج آن حضرت را وداع با حج نامیدند، و چون پس از مراسم حج آن سال در روز هیجدهم ذی الحجه در صحرای غدیر خم ، ولایت امام علی (ع ) و دیگر امامان معصوم شیعه تا قیام حضرت مهدی (ع ) را مطرح کرد و از عموم مسلمانان بیعت گرفت ، نام حجه الوداع ، حادثه غدیر خم را در دل‌ها زنده می‌کند. سئوال ۸: چرا در شهر مکه یا عرفات و منی در مراسم حج بیعت با امیرالمؤ منین (ع )مطرح نگردید؟
پاسخ : فرمان الهی پس از خارج شدن از مکه به رسول خدا(ص ) ابلاغ شد، و برخی از علل آن چنین است . اگر در مراسم شهر مکه یا عرفات یا منی این حقیقت مطرح می‌شد شاید جاذبه روز غدیر را نداشت و دل‌ها و مغزها را به خود جذب نمی‌کرد، چون همه در حال عبادت و انجام مراسم بودند. اما پس از پایان مراسم حج و کوچ کردن حاجیان بسوی شهر و دیار خود، زمینه بیشتری برای بیعت با امام (ع ) وجود داشت . سئوال ۹: چرا در حادثه عظیم بیعت عمومی مسلمین با امیر المؤ منین (ع ) با نام غدیرمعروف شد؟
: این یک امر طبیعی است . در تمام ملت‌ها این شیوه نامگذاری رواج دارد، که گاهی یک حادثه تاریخی را با نام شهری یا خیابانی ، یا کوهستانی ، یا نام فرد خاصی مطرح می‌کنند. چون در صحرای سوزان غدیر خم ، ۱۲۰ هزار حاجی از نظر آب در زحمت بودند و همه از یک رود کوچکی استفاده می‌کردند، آن حادثه بزرگ ، و آن خاطره نورانی با نام آن رود کوچک ((بنام غدیر )) با صحرای غدیر مشهور شد. سئوال ۱۰: چرا در سرزمین ((جحفه )) این حادثه عظیم سامان یافت ؟ آنجا چه امتیازیداشت ؟
پاسخ : چون همه مسلمانان پس از مراسم حج برای رفتن به شهرهای خود تا سرزمین ((جحفه )) با یکدیگر همراه بودند، که از آنجا تقسیم شده هر یک بسوی شهر و دیار خود می‌رفتند. سرزمین جحفه چهار راهی است که مردم سرزمین حجاز را با دیگران از هم جدا می‌کند، از آنجا راهی بسوی مدینه در شمال ، و راهی به سوی عراق ، و راهی بسوی مصر در غرب ، و راهی بسوی یمن در جنوب وجود دارد. سرزمین اگر فرمان الهی تحقق نمی‌یافت ، دیگر اجتماع بزرگی از همه مسلمانان بلاد اسلامی شکل نمی‌گرفت و همه پراکنده می‌شدند. و چون در آن روزگاری ، رادیو، تلویزیون ، ماهواره ، تلکس خبری ، تلگراف ، وجود نداشت ، ابلاغ پیام الهی به همه مسلمانان در تمام بلاد اسلامی غیر ممکن بود. پس امتیاز بزرگ سرزمین غدیر آن بود که می‌توانستند، مسلمانان بلاد اسلامی را در آنجا گرد هم آورند. سئوال ۱۱: چرا در شهر مدینه ، یا دیگر مراسم مذهبی بیعت با امیر المؤ منین (ع ) مطرحنشد؟
پاسخ : خداوند بزرگ صحرای غدیر را برگزید و علت آن بود که اگر در شهر مدینه یا دیگر مراسم مذهبی بیعت با ولایت مطرح می‌گردید، از حضور همه مسلمانان بلاد اسلامی خبری نبود و در محدوده مرزهای مشخص ، یا زمان و مکان مشخص محصور می‌شود. در صورتی که در مراسم حج جهانی و شرکت مسلمانان همگانی است . پس برای جهانی شدن غدیر می‌بایست در مدینه یا دیگر مراسم یاد شده این مهم صورت نپذیرد. سئوال ۱۲: چرا حجه الوداع برای این مهم انتخاب شد؟
اسخ : چون سفر آخرین پیامبر (ص ) بود و باید جانشین خود را معرفی می‌کرد، و اجتماع بی سابقه ای از مسلمانان دیگر بلاد اسلامی در آنجا گرد می‌آمدند، و همه مسلمانان پس از انجام مراسم حج در یک حالت معنوی ، عبادی خاصی بودند، که آن حالات معنوی در دیگر اجتماعات یافت نمی‌شد و حجاج معمولا پس از بازگشت به وطن خود وقایع مهم سفر را بازگو و حکایت می‌کنند. سئوال ۱۳: آیا حضرت امیرالمؤ منین (ع ) در آغاز این سفر با پیامبر (ص ) بود؟
پاسخ : خیر، امام علی (ع ) از طرف رسول خدا(ص ) در شهر یمن بود که عازم مکه شد، اما حضرت زهرا(س ) از آغاز تا پایان سفر حجه الوداع همواره با پیامبر بوده و حوادث و تحولات روز غدیر و پس از آن را شاهد بود. سئوال ۱۴: در میان هموار جایگاه سخنرانی پیامبر را چگونه فراهم کردند؟
پاسخ : پیامبر خدا(ص ) دستور داد تا اشتران را خوابانده و از جهاز شتران جایگاه بلندی برای سخنرانی آماده سازند، بگونه ای که بتواند برای آن جمعیت انبوه سخن بگوید و همگان او را به روشنی بنگرد. سئوال ۱۵: شمار مردم در آن اجتماع عظیم چقدر بود؟
پاسخ : تعداد جمعیت انبوه روز غدیر را مختلف ثبت کرده‌اند، برخی ۱۲۴ هزار نفر و بعضی ۱۰۰ هزار، و بعضی ۹۰ هزار، و گروهی ۱۲۰ هزار نفر نوشته‌اند. سئوال ۱۶: اجتماع بزرگ غدیر چه ویژگیهایی داشت ؟
پاسخ : ویژگیهای فراوانی داشت مانند: ۱ اجتماعی از تمام بلاد اسلامی بود. ۲ حاضران پس از اعمال حج با جاذبه های معنوی خاصی گرد هم آمدند. ۳ انگیزه اجتماع معنوی و با فرمان الهی بود. ۴ فراوانی این اجتماع در آن روزگاران بی نظیر بود. سئوال ۱۷: آیا چنان اجتماع بزرگی را می‌شود در جای دیگری گرد آورد؟
پاسخ : نه هرگز!! زیرا ارتش‌های بزرگ آن روزگاران با همه فراخوانی و جمع آوری نیروها نمی‌توانستند آن تعداد از جمعیت را گرد هم آوردند، و با همه تلاش ۱۰ هزار یا ۱۵ هزار نفر را گرد می‌آورند. و دیگر اجتماعات ، جاذبه حضور پیامبر را نداشت ، و از جاذبه های معنوی حج برخوردار نبود. سئوال ۱۸: سخنرانی رسول خدا(ص ) چگونه آغاز و پایان یافت ؟
(ص ) پس از آنکه در جایگاه بلند سخنرانی قرار گرفت . با حمد و ستایش الهی و اعتراف گرفتن از حاضران بحث را آغاز کرد و فرمود: شما درباره من چگونه شهادت می‌دهیم ؟ همه مردم پاسخ دادند: شهادت می‌دهیم که تو فرمان خدا را ابلاغ و ما را به خوبی‌ها دعوت کردی خدا تو را پاداش ‌ نیکو دهد. پیامبر (ص ) فرمود: ایهاالناس من اولی الناس بالمؤ منین من انفسهم ؟ (ای مردم ! چه کسی نسبت به مؤ منان از خودشان سزاوارتر است ؟) همه پاسخ دادند: خدا و پیامبر او داناترند. آنگاه پیامبر (ص ) نزول فرشته وحی و آخرین فرمان الهی پیرامون مومی مردم با علی (ع ) و یازده فرزندانش را تا قیامت ، مطرح و از همگان اقرار و اعتراف گرفت و همگان را به پخش این خبر و فرمان الهی ، فرمان داد، و در پایان سخنرانی ، فرمان بیعت عمومی را صادر فرمود که همه زن و مرد حاضر در صحرای غدیر با امام علی (ع ) بیعت کردند. سئوال ۱۹: پیامبر (ص ) امام علی (ع ) را چگونه برای بیعت معرفی کرد؟
پاسخ : پس از ابلاغ ولایت امام علی (ع ) و یازده امام دیگر از فرزندان او، آن حضرت را به جایگاه بلند سخنرانی فرا خواند، دست او را گرفت و بلند کرد به گونه ای که زیر بغل پیامبر (ص ) پیدا شد و فرمود: فمن کنت مولاه فعلی مولاه (پس هر کس را من رهبر او می‌باشم ، پس علی (ع ) نیز رهبر اوست .) سئوال ۲۰: اول کسی که با امام علی (ع ) بیعت کرد چه کسی بود؟
پاسخ : پس از ابلاغ وحی ، و فراخوان امام علی (ع ) به جایگاه سخنرانی ، اول کسی که دست علی (ع ) را گرفت وبا آن حضرت بیعت کرد، شخص رسول خدا(ص ) بود و سپس دیگران با امام بیعت کردند. سئوال ۲۱: بیعت با امیرالمؤ منین (ع ) از کی آغاز و تا چه زمانیبطول انجامید؟
پاسخ : امروز اخذ رای با نوشتن ورقه های مخصوص انتخابات انجام می‌گیرد، اما در آن روزگاران بگونه دیگری بود که دست در دست امام می‌گذاشتند و به او به عنوان رهبر سلام می‌کردند. که بیعت مردان از ظهر روز غدیر تا شب ، و زنان تا پاسی از شب گذشته به طول انجامید. مرحوم شیخ عباس قمی اینگونه نقل می‌کند:حضرت رسول (ص ) از منبر فرود آمد و آن وقت ، نزدیک زوال بود در شدت گرما، پس دو رکعت نماز کرد. و مؤ ذن آن حضرت اذان گفت و مردم نماز ظهر را با آن حضرت بجا آوردند. پس به خیمه خود مراجعت فرمود و امر کرد خیمه ای برای حضرت امیرالمؤ منین (ع ) در برابر خیمه آن حضرت بر پا کردند و حضرت امیرالمؤ منین (ع ) در آن خیمه نشست . پس حضرت رسول خدا(ص ) دستور داد تا مسلمانان فوج فوج به خدمت آن حضرت رفته و بگویند: ((اسلام علیک یا امیرالمؤ منین )) پس مردان چنین کردند. آنگاه امر فرمود تا همسران آن حضرت و زنان مسلمانان که همواره بودند بروند و با امام علی (ع ) بیعت کنند. سئوال ۲۲: اگر در آن روز بیعت با امام انجام نمی‌گرفت چه می‌شد؟
کامل نمی‌شد، و امت اسلامی بدون رهبر، سرگردان و مضطرب می‌گشت و دیگر گرد آوردن چنان اجتماع بزرگی غیر ممکن بود و رسالت پیامبر (ص ) نا تمام می‌ماند که جبرئیل هشدار گونه وحی الهی را اینگونه برای پیامبر (ص ) خواند: ((و ان لم تفعل فما به لغت رسالته (اگر امروز برای علی (ع ) بیعت نگیری رسالت خود را به پایان نبرده ای ) سئوال ۲۳: آیا پیامبر هم بیعت کرد؟ به دستور چه کسی ؟
پاسخ : مردم با فرمان خدا و پیامبر (ص ) با امام علی (ع ) بیعت کردند، زیرا رسالت پیامبران بدون امامت تداوم نخواهد یافت . سئوال ۲۴: آیا زنان هم بیعت کردند؟
پاسخ : یکی از جلوه های زیبای غدیر، عمومی بودن همگانی بودن آن است که همه اقشار جامعه ، از سفید و سیاه ، از سرمایه دار و تهیدست ، از مهاجر و انصار، و از زن مرد، همه و همه در آن روز بزرگ نقش داشتند و با امیرالمؤ منین (ع ) بیعت کردند؟ آری زنان هم بیعت کردند که زنان هم از دیدگاه اسلام حق انتخاب دارند. حق شرکت در سرنوشت خویش را دارند و آزادند. سئوال ۲۵: مردان و زنان چگونه با امیرالمؤ منین (ع ) بیعت کردند؟
پاسخ : مردان خدمت امام علی (ع ) آمده دست در دست آن حضرت گذاشته می‌گفتند: ((السلام علیک یا امیرالمؤ منین )) پس از پایان بیعت عمومی مردان وقتی نوبت به زنان رسید، امام در جلوی خیمه بر نشست ، طشت آبی مقابل آنحضرت نهادند و امام دست مبارک در آب طشت فرو برد، آنگاه زنان مسلمان جلو می‌آمدند دستی بر آب زده می‌گفتند: ((السلام علیک یا امیر المؤ منین (ع ) )) سئوال ۲۶: به هنگام بیعت ،زنان و مردان خطاب به امام علی (ع ) چه می‌گفتند؟
پاسخ : زنان و مردان با نام امیرالمؤ منین (ع ) سلام می‌دادند و می‌گفتند: ((السلام علیک یا امیرالمؤ منین (ع . و برخی مانند ابابکر و عمر و عثمان جلو آمده خطاب به امام علی (ع ) گفتند: بخ بخ لک یا ابا لحسن لقد اصبحت مولای و مولی کل مومن و مومنه . (درود بر تو، درود بر تو ای پدر حسن ! از هم اکنون امام من و امام هر مرد و زن مسلمانان می‌باشد.) سئوال ۲۷:روز غدیر فرشته وحی چه آیاتی را آورد، و از پیامبر چه خواست؟
آیه ۶۷ سوره مائده را آورد،از پیامبر خواست که ((در روز غدیر برای امام علی (ع ) و یازده امام دیگر از فرزندان آن حضرت ، از عموم مردم بیعت بگیرد. )) و هشدار داد که : اگر امروز ولایت امام علی (ع ) و یازده امام دیگر را اعلام نکنی و برای آنان بیعت نگیری ، رسالت خود را ناقص گذاشته ای . سئوال ۲۸: چرا پیامبر (ص ) از جبرئیل خواست که او را معاف دارد؟
پاسخ : چون رسول خدا(ص ) از گروه های مخالف اطلاع داشت ، و از توطئه های سیاسی ، نظامی آنان باخبر بود، و می‌دانست که برای بدست گرفتن حکومت و قدرت سیاسی جامعه برخی پیمان سیاسی نظامی امضاء کردند و برخی دیگر با یکدیگر هم سوگند شده تا پس از پیامبر (ص ) قدرت را بدست گیرد که خود فرمود: و سالت جبرئیل (ع ) ان یستعفی لی السلام عن تبلیغ ذلک الیکم ، ایها الناس لعلمی به قله المتقین ، و کثره المنافقین ،و ادغال الاثمین ،و حیل المستهزئین بالاسلام (از جبرئیل ((درود خدا بر او باد )) در خواست کردم ، تا مرا از اعلام ولایت علی (ع ) معاف بدارد، زیرا ای مردم می‌دانم که تعداد پرهیزکاران اندک ، و شمار منافقان فراوان است ، و گنهکارانی پر فریب ، و نیرنگ کارانی که اسلام را مورد استهزاء قرار می‌دهند وجود دارند. سئوال ۲۹: در روز غدیر فرشته وحی کدام تهدید را مطرح کرد؟
پاسخ : چون نبوت و رسالت بدون امامت و رهبری ، دوام نمی‌آورد و ره آورد رسالت بر باد می‌رود، تهدید کرد که : ((و ان لم تفعل فما به لغت رسالته )). (اگر امروز برای امام علی (ع ) و یازده امامان دیگر از فرزندان آن حضرت بیعت نگیری ، رسالت خود را ناقص گذاشته ای ). سئوال ۳۰: در روز غدیر فرشته وحی چه وعده ای به پیامبر (ص ) داد؟
: چون پیامبر (ص ) از عمق کینه توزی مخالفان با خبر بود و می‌ترسید که پس از اعلام ولایت و فرمان بیعت عمومی دست به شورش بزنند، و دست به شمشیر ببرند، و حرمت فرمان الهی ، و رسالت در هم شکسته شود. از این رو جبرئیل از طرف خدا به پیامبر وعده پیروزی و حفظ سلامت و امنیت داد که فرمود: ((والله یعصمک من الناس )) (خدا تو را از مردم حفظ می‌کند) سئوال ۳۱: اگر پیامبران نمی‌ترسند پسرسول خدا(ص ) در روز غدیر از چه می‌ترسید؟
پاسخ : پیامبر خدا(ص ) بر جان خود نمی‌ترسید. می‌ترسید که مخالفان ولایت برابر اعلام بیعت عمومی دست به شورش بزنند وحدت امت اسلامی خدشه دار شود. می‌ترسید که مخالفان کینه توز دست به شمشیر ببرند و حرمت وحی و رسالت را در هم بشکنند.می‌ترسید که مخالفان مانع بیعت عمومی شده و رسالت نا تمام بماند. سئوال ۳۲: پیامبر (ص ) در روز غدیر خم از مردم چه خواست ؟
از مردم خواست تا به امامت امام علی (ع ) و یازده امام دیگر از فرزندان او ایمان آوردند، و اعتراف کنند. و سپس با امام علی (ع ) بیعت کنند و آنگاه پیام آن حادثه عظیم را در شهر و دیار خود به فرزندان و خویشاوندان خود برسانند تا غدیر فراموش نشود فرمود: معاشرالناس ! انی ادعها امامه و واراثه فی عقبی الی یوم القیامه ، و قد به لغت ما امرت بتبلیغه ، حجه علی کل حاضر و غائب و علی کل احد ممن شهد اولم یشهد، ولدااولم یولد، فلیبغ الحاضر الغائب ، و الوالد الولد یوم القیامه ، من امامت علی (ع ) را در میان شما باقی می‌گذارم که ماءمور ابلاغ آن بوده‌ام به شما رسانده‌ام ، که حجت آشکاری بر هر حاضر و غائب است . به آن‌ها که امروز با هستند. و آنان که در این جمعیت نیستند. آنان که هم اکنون از مادر متولد شدند یا در آینده متولد خداهند شد. پس بر حاضران در صحنه غدیر، واجب است که امر الهی را به دیگران که حضور ندارند برسانند، و بر پدران واجب است که حماسه غدیر را به فرزندان خود تا قیامت بشناسند.) سئوال ۳۳: آیا در روز غدیر ین‌ها بیعت با امیرالمؤ منین (ع ) مطرح بود؟
پاسخ : خیر، بیعت با همه امامان معصوم (ع ) از امام علی (ع ) تا حضرت قائم آل محمد(عجل الله تعالی فرج الشریف ) مطرح شد. جمع حاضران با دستور خدا به امامت همه امامان اعتراف کردند و سپس چون امام علی (ع ) در جمع حاضران ، حضور داشت با آنحضرت بیعت کردند که رسول خدا (ص ) فرمود: معاشر الناس ! انکم اکثر من ان تصافقونی به کف واحد، فی وقت واحد قد امرنی الله عزوجل ان اخذ من السنتکم الا قرار به ما عقدت لعلی امیرالمؤ منین و لمن جاء به عده من الائمه منی و منه . (ای جمعیت انسان‌ها! جمعیت شما بیشتر از آن است که بتواند با دست خود با من در این صحرا بیعت کنید پس از طرف خدا داده شدم که از شما اقرار بگیرم نسبت به ولایت علی (ع ) و امامت امامان پس از او که فرزندان من و علی هستند. منبع: www.balagh.net /س
 
 

بازدیدها: ۰

نویسنده

https://shiastudies.com/fa/?p=4867

مطالب مرتبط

طبرى و طرق حدیث غدیر

واقعه غدیر، اوج ابلاغ ولایت

واقعه غدیر یا اکمال دین

چرائى توقف غدیر در غدیر

پاسخ به شبهات حدیث غدیر

نقد دیدگاه اهل سنت درباره حدیث غدیر

هیچ نظری وجود ندارد