❓ اسیر، مسکین و یتیم در قرآن به چه افرادی گفته می‌شود؟ مگر اسیر نباید در زندان باشد؟ پس چگونه اسیری به در خانه امام علی(علیه السلام) آمده و از ایشان درخواست کمک کرد؟!
📜پاسخ
۱️⃣ مسکین: کسی است که هیچ چیز نداشته باشد و وضعیت مالی و زندگی‌اش از فقیر بدتر است.
🍃 البته برخی معتقدند این تعریف از مسکین با آیه‌ای قرآن که از مالکان کشتی به مساکین تعبیر می‌کند، همخوان نیست: «أَمَّا السَّفِینَهُ فَکانَتْ لِمَساکِینَ یَعْمَلُونَ فِی الْبَحْرِ …». در این آیه به افرادی که صاحب کشتى بودند، مساکین اطلاق شده است.
🍁 بر اساس این نظر، مسکین از «سکون» به معنای درمانده است؛ چرا که درماندگى ممکن است در اثر فقر باشد، و یا از بیماری، فلج، نقص عضو، نداشتن مال و … باشد. بنابر این مسکین از فقیر اعمّ است، بر خلاف کسانی که فقیر را اعمّ دانسته؛ زیرا هر فقیر از لحاظ حاجت مسکین و درمانده است، ولى بعضى از مساکین فقیر نیستند؛ مانند مساکین صاحب کشتى در آیه فوق.
۲️⃣ یتیم: یتیم به کسی گفته می‌شود که در کودکی و قبل از بلوغ پدر خود را از دست داده باشد. البته در حیوانات این واژه به مادر مرده اطلاق می‌شود.
۳️⃣ اسیر: اسیر می‌تواند معانی گوناگونی داشته باشد و به عنوان نمونه مفسران در تبیین معنای اسیر در آیه هشت سوره انسان، اختلاف نظرهایی دارند:
🌾 برخی می‌گویند؛ مراد از اسیر همان معنایى است که از این اسم به ذهن میرسد؛ یعنى کسى که(از کفار و مشرکان) هنگام جنگ با مسلمانان، به اسارت در آمده است. بعضی می‌گویند؛ مقصود از اسیر، بردگان و کنیزانی می‌باشند که خریداری شده‌اند. گروهی بر آنند که منظور از اسیر زن است؛ چون آنها نزد شوهران خویش اسیرند!
🍂 و بعضی نیز معتقدند که اسیر یعنی بدهکار و مقروض؛ به دلیل حدیثی که می‌گوید بدهکار و مدیون تو اسیر تو است، پس با اسیر خود به نیکویی برخورد کن.
۴️⃣ بر اساس شأن نزول آیه ۸ سوره انسان، مرد اسیری هنگام افطار به در خانه امام على(علیه السلام) آمد، و امام و خانواده‌اش غذای افطاری خود را به او دادند.
🌱 پرسشی که در این‌جا مطرح می‌شود؛ این است که مگر در زمان رسول خدا(صلی الله علیه و آله) اسیران و مجرمان زندانى نبودند؟! پس چگونه است که اسیری شب هنگام به در خانه علی(علیه السلام) رفته و تقاضای غذا می‌کند؟!
💐 در جواب باید گفت؛ طبق نقل تاریخ در زمان پیامبر(صلی الله علیه و آله) زندان به معنای امروزی وجود نداشت. آن‌حضرت اسیران را تقسیم کرده و به دست مسلمانان می‌سپرد، و میفرمود مراقب آنها باشید، و به آنها نیکى کنید، و گاه که توانایى بر تأمین غذاى آنها نداشتند، از دیگر مسلمانان براى اطعام اسیران کمک میگرفتند، و آنها را همراه خود و یا حتى بدون همراهى خود به سراغ سایر مسلمانان میفرستادند، تا به آنها کمک کنند؛ زیرا در آن موقع مسلمانان سخت در مضیقه بودند.
☘️ البته بعد از گسترش حکومت اسلامى، و زمانی که تعداد اسیران بیشتر شد و حتى مجرمان زیاد شدند، زندان به وجود آمد، و ارتزاق اسیران و مجرمان از طریق بیت المال صورت می‌گرفت.
🌳🌳 بنابر این، و با توجه به این‌که در گذشته، شهرهای بزرگ و مراکز حکومت‌ها از طریق دیوارها و نگهبانان محصور بودند و رفت و آمدها کنترل می‌شد، و معمولاً بردگان و اسیران افرادی شناخته شده بودند، آنان ترجیح می‌دادند که فرار نکنند؛ زیرا در غیر این صورت، ممکن بود مجازاتشان مرگ باشد.