قال الله تبارک و تعالی: قل لا اسئلکم علیه اجراً الّا الموده فی القربی.[۱] در امور مختلف، برخی از مسیرها هستند که نسبت به سایر مسیرها، حالت میان‌بُر دارند و چه بسا سرعت و یقین به وصول را بیشتر می‌نمایند. این گونه مسیرها در تمام امور تجاری، تحصیلی، سیاسی، اخلاقی، معنوی و … یافت می‌شود که مهم در این مساله، تنبّه و زیرکی است و الا چه بسیار توفیقاتی برای انسان ظهور یابد اما در پرده غفلت، بی‌اثر و بلا استفاده قرار گیرد. یکی از این مسیرهای معنوی محبت نمودن و تکریم سادات (که همان فرزندان اهلبیت- علیهم السلام – می باشند) است. این محبت و مودّت به سادات، به قدری اهمیت دارد که علامه حلی(ره)در پایان کتاب قواعد، به پسرش وصیتنامه ای دارد که در بخشی از آن چنین می نویسد: بر تو باد به نیکی با اولاد پیامبر و پیوند با آنان. خدا درباره آنان سفارش مؤکد کرده و دوستی آنان را مزد رسالت قرار داده است. «قل لا اسئلکم علیه اجرا الا الموده فی القربی»[2] پیامبراکرم – صلی الله علیه و آله – در این زمینه فرموده است : « انی شافع یوم القیامه لاربعه اصناف، ولو جائوا بذنوب أهل الدنیا: رجل نصر ذریتی و (رجل ) بذل ماله لذریتی عند المضیق و رجل أحب ذریتی باللسان والقلب و رجل سعی فی حوائج ذریتی اذا طردوا او شردوا ». [3] چهار دسته را روز قیامت شفاعت کنم، هر چند با گناه اهل دنیا به صحرای محشر حاضر شوند: آنکه اولاد مرا یاری کند. آنکه از اموالش به اولاد تنگدستم کمک کند. کسی که با زبان و قلب، آنان را دوست بدارد و آنکه تلاش کند در انجام حوائج و نیازهای افرادی از ذریه ام که تبعید شده و یا رانده شده اند. امام صادق – علیه السلام – فرمود: « اذا کان یوم القیامه نادی مناد: ایها الخلائق انصتوا فان محمدا یکلمکم فینصت الخلائق فیقوم النبی (ص) فیقول : یامعشر الخلائق: من کانت له عندی ید او منّه او معروف فلیقم حتی اکافیه ، فیقولون بابائنا و امهاتنا و أیّ ید و ایّ منّه و ایّ معروف لنا بل الید و المنه و المعروف لله و لرسوله علی جمیع الخلائق فیقول : بلی من آوی احدا من اهل بیتی او برّهم او کساهم من عری او اشبع جائعهم فلیقم حتی أکافیه ، فیقوم اناس قد فعلوا ذلک فیاتی النداء من عندالله : یا محمد! یا حبیبی! قد جعلت مکافاتهم الیک فاسکنهم من الجنه حیث شئت فیسکنهم فی الوسیله حیث لایحجبون عن محمد (ص) واهل بیته صلوات الله علیهم اجمعین» . [4] ـ آری پیامبر مکرم اسلام- صلی الله علیه و آله- با آن تلاش‌ها، زحمات و رنج‌های طاقت‌فرسا و وصف ناشدنی، در امر تبلیغ دین و نجات مردمان جاهلی از ظلمت‌ها به پاکی‌ها و سعادت‌های دنیوی و اخروی، هنگامی که تنها اجر و مزد این رسالت عظیم‌شان را فقط و فقط مودت و محبت ذی‌القربی بیان می‌فرمایند، در اینجا ما دیگر نمی‌توانیم در اهمیت و ارزش این محبت سخن بگوییم. نکته مهم این است که مفسران قرآن، اهلبیت – علیهم السلام- را مصداق اتم و اکمل ذی‌القربی دانسته‌اند،‌در حالی که مرتبه بعد از آنها، فرزندانشان یعنی سادات بنی الزهرا (س) می‌باشند. ـ درباره احترام به سادات و مودت و محبت نسبت به این عزیزان، به اختصار نکاتی را اشاره می‌نماییم: ۱ـ در بیان این اهمیت، همین بس که اولاً قرآن کریم به آن اشاره فرموده (مودت ذی‌القربی) و ثانیاً پیامبر مکرم اسلام – صلی الله علیه و آله – تضمین شفاعت و اجر بهشت را به احسان کنندگان در حق سادات را بشارت داده‌اند. ۲ـ بزرگانی همچون مرحوم شیخ حسن‌علی نخودکی و آیت الله شاه آبادی و بسیاری دیگر، مهمترین امید در بین اعمال‌شان را، مودت نسبت به فرزندان فاطمه زهرا – سلام الله علیها- بیان کرده‌اند. ۳ـ این ارزش و جایگاه والایی که برای محبین و احسان کنندگان به سادات بیان شده، هیچ جای تعجب ندارد، چرا که در مرام تمام عاشقان است که حب به شیی مستلزم حبّ به آثار و لوازم آن شیی است، پس امکان ندارد کسی اهلبیت – علیهم السلام- را دوست بدارد بدون دوست داشتن فرزندان اهلبیت – علیهم السلام- . ۴ـ همانگونه که در روایت اشاره شد، ابراز محبت به سادات فقط دوست داشتن نیست بلکه مودت و محبت، احسان و خدمت، بذل مال و خلاصه هر گونه نصرت و خیرخواهی در حد وسع انسان می‌باشد. ۵ـ قابل ذکر است که این محبت به سادات، تکلیف را از خود سادات سلب نمی‌کند و در واقع، محبت آنها نسبت به یکدیگر قطعاً اجر و ارزش معنوی خاص خود را به دنبال خواهد داشت. آری بسیاری از عارفان واصل و عاشقان زاهد بوده‌اند که از طریق خدمت و محبت به سادات بنی الزهراء و به احترام مادرشان حضرت صدیقه کبری – سلام الله علیها- عزت دنیا و آخرت را برای خود خریده‌اند. خداوند متعال ما را نیز از بیداران اهل معرفت و توفیق یافتگان این مسیر معنوی قرار دهد. انشاء‌الله —————————– [۱] . سوره شوری، آیه۲۳. [۲] . همان. [۳] . وسائل الشیعه ، ج ۱۱، ح۵۵۶۲. [۴] . وسائل الشیعه ، ج۱۱، ح۵۵۶۳.