فرق عصمت با عدالت     عصمـت مانند عدالت نیست و دست کم در موارد زیر با هم تفاوت دارند: رتبه وجودی عدالت، ضعیف‌تر از عصمت است. عدالت، گرچه مانع از صدور گناه می‌شود ولی میل به گناه را از بین نمی‌برد. بنابراین، گرچه بیشتر اوقات از شخص عادل، گناه سر نمی‌زند اما هر لحظه […]

سراب ولایت بررسی و نقد خلافت خلفای سه گانه   مقدمه: یکی از مسائل مهمی که بین مسلمانان بسیار مهم است مسأله ی جانشینی پیامبر (ص)می باشد.که بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص)اختلافی بین امت، بر سر جانشینی پیامبر به وجود آمد.گروهی بر این عقیده شدند که هیچ پیامبری بدون وصی و جانشین نبوده و […]

منشأ عصمت   چه عاملی باعث شده است تا این ملکه نفسانی برای معصومین حاصل شود و آنها از ارتکاب گناهان و حتی خطا و نسیان مصون بمانند؟ در پاسخ به این سؤال اقوال مختلفی وجود دارد. اما از میان آنها نظریه‌ای کامل و مقبول است که به دو سؤال اساسی زیر پاسخ دهد: چه […]

جانشین پیامبر صلی الله علیه واله   مقدمه امامت در مکتب تشیّع یکی از اصول دین است و وظایف امام در این مکتب، امتداد وظایف پیغمبرصلی الله علیه و آله وسلم می باشد یعنی فلسفه بعثت پیامبران با فلسفه نصب و تعین امام از طرف خداوند یکی است و همان دلائل که ایجاب می کند […]

عصمت موهوبی است یا اکتسابی؟   اما سؤال دوم که آیا عامل عصمت با اختیار خود معصوم به دست آمده یا اعطای آن موهبت الهی است، با پاسخ‌های مختلفی روبه‌رو شده است.([۱]) چنانچه از تعاریف بیشتر فلاسفه ـ که عصمت را به «ملکه نفسانی» تعریف می‌کنند ـ و نیز تعریف بیشتر متکلمین ـ که عصمت […]

امکان عصمت     پس از بحث در ماهیت عصمت و منشأ آن، نخستین بحث درباره عصمت، امکان معصوم بودن انسان‌هاست؛ زیرا اگر معصوم بودن انسان محال باشد، بحث‌های دیگر بی‌معنی خواهد بود. برخی می‌پندارند لازمه عصمت پیامبران این است که آنها از نوع ملائکه و فرشتگان باشند و انسان چون شهوت و غضب دارد […]

عصمت فرشتگان     یکی از گروه موجودات که دارای مقام عصمت‌اند، فرشتگان الهی هستند. البته با پذیرفتن این فرض که آنها را مختار و دارای تکلیف و مسئولیت بدانیم، زیرا در غیر این صورت سخن از عصمت آنها منطقی و بجا نخواهد بود. از دقت در آیات قرآن([۱]) و روایات اهل‌بیت(علیهم السلام)([۲]) چنین بر […]

دلایل عصمت انبیاء علیهم السلام   نخستین گروه از انسان‌ها که معصومند، پیامبران هستند. وجـوب عـصمت انبیا و پاکی آنها از هرگونه آلودگی یکی از مهم‌ترین مسائل علم کلام است. تمام مسلمانان بر ضرورت عصمت أنبیا از تعمد کذب در ادعای رسالت و تبلیغ وحی تأکید دارند.([۱]) با توجه به آیات قرآن([۲]) و إجماع علمای […]

عصمت امامان   گروه دیگر از معصومان، أئمّه(علیهم السلام) ـ امامان دوازدگانه شیعه ـ هستند. امامیه عصمت را از اساسی‌ترین صفات امام می‌دانند و بر این عقیده‌اند که امامان، هم چون پیامبران، باید در تمام دوران زندگی از همه گناهان و پلیدی‌ها ـ عمداً و سهواً ـ معصوم باشند.([۱]) در حالی‌که اهل سنت (معتزله، اشعریه، […]

رجعت از دیدگاه ثقلین   مقدمه به بازگشت و زنده شدن عده‌ای از مومنین و جمعی از ستمگران و به دنیا قبل از قیامت، رجعت می‌گویند. مسئله رجعت یکی از مسائل بسیار جنجالی در مذهب شیعه است، تنها شیعه معتقد به مسئله رجعت است و آن را از ضروریات مذهب خود می‌داند ولی مذاهب دیگر […]