وحدت جهان اسلام آرزوی همۀ مسلمانان و مورد توجه همه اندیشمندان و علمای مستقل و خیرخواه اسلام و مسلمین بوده است و همیشه تلاش کرده‌اند با به حداقل رساندن اختلافات از ضربه خوردن دنیای اسلام در برابر جهان کفر جلوگیری کنند بر خلاف عده‌ای که تصور می‌کنند وظیفه شرعی آنان تفرقه افکنی میان مسلمانان است.
ما بر این باوریم که وحدت جهان اسلام یک ضرورت مهم است و باید برای تحقق آن راهکارهایی عملی یافت.
برای تحقق وحدت راه‌های زیر قابل تصور است:
۱. وحدت امت از طریق دولت‌ها، این راه موانع عدیده‌ای دارد که در شرایط کنونی قابل برطرف شدن نیست.
۲. وحدت امت بدون توجه به دولت‌ها و علما، این راه نیز دارای اشکالات زیادی است و حداقل بدون علما طی شدنی نیست.
۳. وحدت از طریق علما؛
به نظر می‌رسد آسان‌ترین راه رسیدن به وحدت، وحدت علما است؛ زیرا در هر جامعه‌ای علمایی وجود دارند که مردم سخن آنان را سخن دین می‌دانند و اگر این گروه وارد میدان شوند البته این اندیشه تحقق خواهد یافت، مشروط به این که علماء، احساس مسئولیت در برابر امت اسلامی، شجاعت در بیان حقایق، جلوگیری از حرکت‌های اختلاف انگیز و طرد عناصر غیر خودی را سرلوحه کار خویش قرار دهند، و علمای فرقه‌ها، فضائی آزاد و امن برای مباحث کلامی و … به وجود آورند.
این کتاب به منظور رسیدن به این هدف مقدس و در راستای تلاش برای ایجاد وحدت امت اسلامی فراهم آمده و به بررسی آیات مربوط به ولایت امیرالمؤمنین(ع) در قرآن مجید با توجه به مبنای فوق پرداخته است.
در آن سعی شده است تا پاسخ شبهات، بر اساس منابع روایی، تفسیری، کلامی و تاریخی اهل تسنن داده شود و هرگز در پاسخ به شبهات (حتی در بقیه‌ی مباحث مانند نقل روایات نیز) از منابع روایی شیعه بهره گرفته نشده و در همه‌ی مباحث، نقل از منابع اهل تسنن بوده است. دلیل این کار این است که اگر دانشمندان اسلامی به منابع و متون دینی یکدیگر توجه بیشتری نمایند، روشن خواهد شد که نقاط اشتراک میان گروه‌ها بسیار است و اگر بتوانند تعصبات (به خصوص اندیشه‌های ساخته‌ی دست استعمار و عوامل تبلیغی آنان در کشورهای اسلامی) را کنار بگذارند، رسیدن به وحدت امت اسلامی راهی دشوار و قله‌ای غیر قابل فتح نخواهد بود.
کتاب آیات ولایت دارای مجلدات متعددی است که تاکنون پنج جلد آن در دسترس عموم قرار گرفته است.
جلد اوّل:
در جلد اوّل این کتاب آیۀ {إِنّمَا وَلِیّکُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالّذِینَ آمَنُوا الّذِینَ یُقِیمُونَ الصّلاَهَ وَیُؤْتُونَ الزّکَاهَ وَهُمْ رَاکِعُونَ} (مائده/۵۵) مطرح شده است.
در فصل اوّل به بیان کلیاتی در خصوص آیه ولایت ‌پرداخته شده است و مباحثی چون جایگاه قرآن و ویژگی‌های آن، جایگاه سنت رسول خدا(ص) و عصمت آن حضرت، حدیث و نقش آن در تبیین قرآن و الگوی رفتاری، بیان وظایف و حل اختلافات و حکم پدیده‌های نوظهور مطرح شده و جایگاه اهل‌بیت(ع) با توجه به حدیث ثقلین مورد بررسی قرار گرفته است.
روایاتی از منابع معتبر اهل تسنن در خصوص امیرالمؤمنین(ع) و علم و دانش آن حضرت و اعترافات صحابه به اعلمیت آن امام همام را بیان شده و علل شبهه افکنی در خصوص آیه ولایت در صفحات بعد به تقریر در آمده است.
در فصل دوّم تقریر استدلال شیعه به آیه ولایت به چندین شیوه بیان می‌شود:
۱. بیان علامه حلی ۲. نظر سید مرتضی ۳. نظر شیخ مفید و…
تواتر روایت در مورد نزول آیه در شأن علی(ع) از نظر شیعه و علمای اهل تسنن، شواهد شأن نزول بحث‌های بعدی این فصل است.
در فصل بعد معنای ولایت و اقسام و مراتب آن به تحریر آمده است.
در فصول بعدی شبهات اسباب نزول، سیاق آیه، شبهات ادبی، فقهی، رجالی، کلامی، اصولی، تاریخی و اقتصادی در نه فصل، زیبا و متقن نقد و پاسخگویی شده‌اند.
جلد دوّم
موضوع جلد دوّم پاسخ‌گویی به شبهات آیات تبلیغ و اکمال است.
با توجه به این که این دو آیه در جریان حجه الوداع نازل شده‌اند نگارنده کتاب در ابتدا پس از بیان مقدماتی در خصوص زمینه‌های فکری، اجتماعی و سیاسی جانشین رسول خدا(ص) و طرح جانشین در زمان حیات آن پیامبر رحمت و موارد آن با نگاهی جامع به حادثه حجه الوداع می‌پردازد.
فصل اوّل کتاب در خصوص تقریر استدلال شیعه به آیه تبلیغ است و در فصل بعد شواهد نزول آیه در غدیر خم مورد بحث مؤلف است مواردی از قبیل: تبریک گفتن به علی(ع) به عنوان رهبر مسلمانان، سروده شاعران، اعتراف صحابه، مناشده به حدیث غدیر و…
در چهار فصل بعد پاسخ به شبهات کلامی، تاریخی، ادبی و محتوایی حول این آیه شریفه است که سطور کتاب را مزین کرده است.
جلد سوّم این جلد تقریر استدلال به آیه شریفه اکمال به صورت مفصل با ذکر مقدماتی آورده شده است و نقد و جواب به شبهات ادبی، اسباب نزول، حدیثی و سیاسی در اطراف این کریمه هر یک فصلی از این جلد را به خود اختصاص داده است.
جلد چهارم
آن‌چه در جلد چهارم این کتاب به زیور طبع آراسته شده پاسخ‌گویی به شبهات آیه تطهیر است.
از آیاتی که شیعه برای خلافت بلافصل امیرالمؤمنین(ع) به آن استناد کرده است آیه تطهیر است. مفهوم آیه کاملاً روشن است و ابهامی که به وجود آمده بیشتر از تعبیر «اهل البیت» سرچشمه می‌گیرد که در این کتاب مفصلاً به آن پرداخته شده است.
نحوۀ استدلال به این آیه در فصل اوّل و شواهد شأن نزول در فصل بعد بیان شده است.
آن‌چه به عنوان شبهه از نظر ادبی، سیاق آیه، کلامی، تاریخی، اسباب نزول بر استدلال به این آیه وارد شده، هر کدام در فصلی مورد بررسی علمی و تحقیقی قرار گرفته و به زیبایی پاسخ داده شده است.
جلد پنجم:
از دیگر آیات مورد استناد شیعه بر امامت امیرالمؤمنین(ع) آیه اطاعت از اولی الأمر است که خداوند فرموده است: {یَاأَیّهَا الّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللّهَ وَأَطِیعُوا الرّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْ‏ءٍ فَرُدّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرّسُولِ إِن کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْیَومِ الآخِرِ ذلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلاً} (نساء/۵۹).
در این جلد از کتاب پاسخ‌گوئی به شبهات استدلال به این آیه موضوع جلد پنجم این کتاب است. پس از توضیحی در مورد آیه به بیان تفسیر آیه در نگاه اهل تسنن پرداخته شده، آنگاه با بیان عصمت امام و ادله آن به تقریر استدلال شیعه در خصوص این آیه می‌رسیم.
و در دو فصل دیگر شرح شبهات ادبی، کلامی و تاریخی همراه با پاسخ به آنها آورده شده است.
در پایان مطالعه این کتاب ارزشمند را به همه کسانی که می‌خواهند بر علم و آگاهی خود نسبت به شبهات و پاسخ مناسب آنها حول آیات ولایت در قرآن بیفزایند و همچنین همه عزیزانی که به دور از تعصبات جویای حقیقتند توصیه می‌شود.
به امید آن روزی که با ترک منیت‌ها و خودخواهی‌ها و شناخت حقیقت وجودی امیرالمؤمنین و فرزندان معصومش(ع) و اعتصام به این حبل الله المتین و عروه الوثقی شاهد وحدت اسلامی بلکه وحدت جهانی همه ابنای بشر باشیم.
منبع : نشریه امام شناسی ، شماره ۳۳