۱- وفات حضرت “ابوطالب” عموی گرامی پیامبراسلام”صلی الله علیه و آله” (۱۰ بعثت)
۲- درگذشت آیت الله ملا محمد باقر فشارکی (۱۳۱۴ هجری قمری)
۳- درگذشت آیت الله سید محمدحسن حائری قزوینی (۱۳۸۰ هجری قمری)
۴- درگذشت فیلسوف و نویسنده توانا، علامه “محمدتقی جعفری” (۱۴۱۹ هجری قمری)
—
۱- وفات حضرت “ابوطالب” عموی گرامی پیامبراسلام”صلی الله علیه و آله” (۱۰ بعثت)
نام مبارکش عمران است ، و پدرش جناب عبد المطلب ، و مادرش فاطمه بنت عمر و بن عائذ است .
ابوطالب (صلى الله علیه و آله) با عبد الله پدر پیامبر (صلى الله علیه و آله) و زبیر بن عبد المطلب برادر ابوینى بودند، یعنى از طرف پدر و مادر یکى بودند و سایر اولاد جناب عبد المطلب با این سه بزرگوار فقط از پدر یکى بودند.{۱}
ابوطالب چهار پسر داشت. پسران او به ترتیب سن: طالب، عقیل، جعفر و علی(علیه السلام) بودند. برای او دو دختر نیز ذکر کرده‌اند: ام هانی (فاخِته) و جُمانَه.{۲}
ابوطالب دو منصب رفادت (مهمانداری حاجیان) و سقایت (آب رسانی به حاجیان) در مکه را بر عهده داشت.{۳} وی به بازرگانی مشغول بود و عطر و گندم خرید و فروش می‌کرد. {۴}
بنابر روایتی از امیرمؤمنان(علیه السلام) و آنچه مورخان درباره ابوطالب گفته اند: وی با آن که تهی دست بود عزیز و بزرگ قریش و دارای هیبت، وقار و حکمت بود.{۵} درباره جود و سخاوت او گفته اند: در روزی که او اطعام می داد، کسی از قریش اطعام نمی کرد.{۶} وی اولین کسی بود که در عصر جاهلی، سوگند در شهادت اولیای دم را بنا نهاد و بعدها اسلام آن را امضا کرد.{۷} حلبی می گوید: او بنا بر شیوه پدرش، شراب را بر خود حرام کرده بود. {۸}
ابوطالب، به سفارش پدرش، کفالت برادرزاده هشت ساله اش را بر عهده گرفت.{۹} ابن شهرآشوب می گوید: عبدالمطلب هنگام مرگ، ابوطالب را طلبید و گفت:ای پسرم! تو به خوبی شدت علاقه و محبت مرا نسبت به محمد دانسته ای، اکنون چگونه وصیت مرا درباره او عملی خواهی کرد. ابوطالب پاسخ گفت: مرا به محمد سفارش نکن که او پسر من و برادرزاده من است. و در ادامه می گوید: چون عبدالمطلب از دنیا رفت ابوطالب آن حضرت را بر خود و همه خاندانش در خوراک و پوشاک مقدم می داشت. {۱۰}
گزارش‌های تاریخی از حمایت های بی دریغ ابوطالب از رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) در برابر فشارها و تهدیدهای قریش نسبت پیامبر(صلی الله علیه و آله) حکایت می کند. وی با آنکه در زمان بعثت رسول خدا(صلی الله علیه و آله) ۷۵ سال داشت، با ایشان در انجام رسالتش همراه شد و در دیدارها و گفتگوهایش با سران قریش، رسما حمایت خویش را از او اعلام کرد.{۱۱}
اشعار و سخنان ادبی ابوطالب به بیش از هزار بیت می رسد و به «دیوان ابوطالب» معروف است. آن چه در این قصاید و اشعار آمده همه در تأیید و تصدیق نبوت پیامبر(صلی الله علیه و آله) است. معروف ترین اشعار او به «قصیده لامیه» شهرت دارد.{۱۲}
مجلسى (رحمه الله) مى فرماید: امامیه اتفاق دارند بر اسلام و ایمان جناب ابوطالب (علیه السلام) به پیامبر (صلى الله علیه و آله) و اینکه هیچ گاه عبادت بتى نکرده است . بلکه ابوطالب (علیه السلام) یکى از اوصیاء حضرت ابراهیم (علیه السلام) است و امر اسلام و ایمان او در شیعه مشهور است و علماى شیعه کتابها در ایمان آن بزرگوار تألیف کرده اند.
صدوق (علیه السلام) مى فرماید: در حدیث آمده که جناب عبد المطلب (علیه السلام) حجت الهى و جناب ابوطالب (علیه السلام) وصى ایشان بوده است . طبق روایت ودایع انبیاء، عصاى حضرت موسى (علیه السلام) و انگشتر حضرت سلیمان (علیه السلام) و… توسط عبد المطلب (علیه السلام) به ابوطالب سپرده شد که ایشان آنها را به خاتم الانبیاء (صلى الله علیه و آله) سپردند.{۱۳}
علامه طبرسی می گوید: اهل بیت (علیهم السلام) بر ایمان ابو طالب (علیه السلام) اجماع دارند اجماع اهل بیت (علیهم السلام) حجت است چون آن بزرگواران یکی از ثقلین هستند که پیامبر امر به تمسک به آن دو نموده اند.{۱۴}
حضرت رضا (علیه السلام) در جواب عبدالعظیم حسنی می فرمایند: اگر تو در ایمان ابوطالب شک کنی جایگاهت به سوی آتش جهنم است.{۱۵}
اصبغ بن نباته مى گوید: امیرالمومنین (علیه السلام) فرمود: ((بخدا قسم هرگز پدرم و جدم عبدالمطلب و هاشم و عبد مناف عبادت بت نکرده اند)). گفتند: پس چه را عبادت مى کردند؟ فرمودند: به سوى کعبه نماز مى خواندند و بر دین ابراهیم و به آن متمسک بودند.{۱۶}
امام صادق از پدرش از امام سجاد از پدرش نقل می کند: که امیرالمومنین (علیه السلام) در صحن مسجد نشسته بود و مردم اطرافش جمع بودند که مردی بلند شد و پرسید: ای امیرالمومنین! تو در مقام و مرتبه ای هستی که خداوند تو را در آن جایگاه قرار داده اما پدرت در آتش دوزخ شکنجه می شود.
امیرالمومنین فرمود: آرام باش! خدای دهانت بشکند! سوگند به آن کسی که محمد را به حق مبعوث کرد اگر پدرم برای تمام گناهکاران روی زمین شفاعت کند خداوند شفاعت او را می پذیرد آیا پدرم در آتش مُعذّب باشد و من که پسرش هستم تقسیم کننده بهشت و دوزخ باشم؟
سوگند به آن کس که محمد را به حق مبعوث کرد روز قیامت نور ابوطالب؛ نور تمام آفریدگان را تحت الشعاع قرار می دهد مگر پنج نور: نور محمد، نور من، نور فاطمه، نور حسن و حسین، و نور امامان از فرزندان حسین (علیهم السلام). آگاه باش نور ابوطالب از نور ماست که خداوند آن را دو هزار سال پیش از آفرینش حضرت آدم آفریده است. {۱۷}
ابن ابى الحدید در ضمن اشعارى مى گوید: اگر ابوطالب و پسرش نبودند، از دین اثرى نبود که اینچنین استوار شود. ابوطالب در مکه از پیامبر( صلى الله علیه و آله) حمایت کرد و پسرش در مدینه بى دریغ از پیامبر (صلى الله علیه و آله) حمایت و دفاع مى نمود.{۱۸}
سرانجام سید بطحاء حضرت ابوطالب (علیه السلام) سه سال قبل از هجرت و در سال ۱۰ بعثت از دنیا رفت . بنا به نقلى سنّ آن حضرت به هنگام رحلت ۸۰ سال بوده است.{۱۹}
هنگامى که حضرت امیرالمومنین (علیه السلام) خبر وفات ابوطالب (علیه السلام) را به پیامبر (صلى الله علیه و آله) داد، آن حضرت به شدت ملول و محزون شدند و فرمودند: ((یا على برو و او را غسل و حنوط و کفن کن و چون بر روى سریر نهادى به من خبر بده )). هنگامى که آن حضرت دستورات پیامبر (صلى الله علیه و آله) را انجام داد و پدر بزرگوارش را بر روى سریر گذاشت ، پیامبر (صلى الله علیه و آله) خودشان تشریف آوردند و چون نظر مبارکشان بر نعش عموى بزرگوارشان افتاد، رِقّت و حُزن به آن حضرت دست داد و فرمودند: ((اى عمو، صله رحم و مهربانى کردى و جزاى خیر دیدى .اى عمو، در کوچکى مرا کفالت کردى و در بزرگى مرا نصرت و حمایت نمودى .)){۲۰}
با رحلت ابوطالب (علیه السلام) جبرئیل نازل شد و به پیامبر (صلى الله علیه و آله) عرض کرد: ((یاور تو از دنیا رفت ، هجرت کن.)){۲۱} پیامبر(صلی الله علیه و آله) در روز وفات ابوطالب(علیه السلام) فرمودند: تا زمانی که ابوطالب زنده بود قریش از من واهمه داشت.{۲۲}
امیرالمومنین (علیه السلام) در زمان حیات خود نائب مى گرفت که براى عبدالله و آمنه و ابوطالب (علیه السلام) حج انجام دهند، و هنگام شهادت به اولاد خود وصیت فرمودند که براى حج از طرف آن بزرگواران نایب بگیرند.{۲۳}
پیکر ابوطالب(علیه السلام) را در مکه، کنار قبر پدرش عبدالمطلب و در قبرستان حُجون به خاک سپردند. {۲۴}
در همان سال یار دیگر پیامبر یعنی همسرش خدیجه کبری نیز از دنیا رفت و پیامبر آن سال را«عام الحزن» نامید. {۲۵}
۱) بحارالانوار ج۳۵ ص۱۳۸، ۱۸۲، عمده الطالب ص۲۱، ۲۳٫
۲) ابن جوزی، تذکره الخواص، ص۱۵۸-۱۶۷٫
۳) یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج ۲، ص ۱۳٫
۴) ابن قتیبه، المعارف، ص ۵۷۵٫
۵) یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج ۲، ص ۱۴٫ قمی، الکنی و الالقاب، ج ۱، ص ۱۰۸ و ۱۰۹٫
۶) بلاذری، انساب الاشراف، ج ۲، ص ۲۸۸٫
۷) نسایی، سنن نسایی، ج ۸، ص۲ – ۴٫
۸) حلبی، سیره حلبی، ج ۱، ص ۱۸۴٫
۹) ابن هشام، سیره ابن‌هشام، ج ۱، ص ۱۱۶٫ بیهقی، دلائل النبوه، ج ۲، ص ۲۲٫
۱۰) ابن شهرآشوب، مناقب، ج ۱، ص ۳۶٫
۱۱) ابن هشام، سیره ابن هشام، ج۱، ص۱۷۲ و ۱۷۳٫
۱۲) مفید، ایمان ابی طالب، ص ۱۸٫
۱۳) کافی ج۱ ص۴۴۵- کمال ادین ص۶۶۵- بحارالانوار ج۱۷ ص۱۳۹- ج۳۵ ص۷۳- الغدیر ج۷ ص۳۹۴٫
۱۴) بحارالانوارج۳۵ ص۱۳۹-۱۳۸ ؛ تفسیر مجمع البیان ج۴ ص۳۱؛ الغدیر ج۷ ص۳۸۵٫
۱۵) بحارالانوار ج۳۵ ص۱۱۱، الغدیر ج۷ ص۳۹۵، ایمان ابی طالب (علامه امینی) ص۹۰٫
۱۶) کمال الدین ص۱۷۵، بحارالانوار ج۱۵ ص۱۴۴، ج۳۵ ص۸۱، الغدیر ج۷ ص۳۸۷، وقائع الایام ج۱ ص۲۹۰-۳۰۶٫
۱۷) مائه منقبه ص۱۷۴، کنز الفوائد ص۸۰، احتجاج ج۱ ص۳۴۱٫
۱۸) شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج۱۴ ص۷۰-۸۴- الغدیر ج۷ ص۳۸۷٫
۱۹) منتخب التواریخ ص۴۳- ۱۱۴- سر السلسله العلویه ص۳٫
۲۰) بحارالانوار ج۲۲ ص۲۶۱ ج۳۵ ص۱۲۵، ابوطالب حامی الرسول صلی الله علیه و آله وسلم ص۱۲۹، الغدیر ج۷ ص۳۷۳-۳۸۶٫
۲۱) کافی ج۱ ص ۴۴۰٫ بحارالانوار ج۱۹ ص۱۴، ج۲۲ ص۲۶۰٫
۲۲) ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج ۶۶، ص ۳۳۹٫ ابن اثیر، البدایه و النهایه، ج۳، ص۱۶۴٫
۲۳) وقایع الایام:ج۱ص۳۰۳٫
۲۴) بلارذی، انساب الاشراف، ج ۱، ص ۲۹٫
۲۵) مقریزی، امتاع الاسماع، ج ۱، ص ۴۵٫
—
۲- درگذشت آیت الله ملا محمد باقر فشارکی (۱۳۱۴ هجری قمری)
ملا محمد باقر فرزند ملا محمدجعفر، در سال ۱۲۴۴ه.ق در اصفهان به دنیا آمد و در همان شهر پرورش یافت.
او در اصفهان نزد حاج شیخ محمدباقر و ملا اسدالله فرادنبه ای درس خواند، سپس برای ادامه تحصیل به نجف اشرف رفت و نزد استادان آنجا تحصیلاتش را تکمیل کرد.
پس از مراجعت به اصفهان در مسجد محله نو و مسجد قطبیه اقامه جماعت و تدریس نمود و عده بسیاری از فضلا در درسش حاضر شدندکه برخی از آنها خود به مقام اجتهاد و استادی رسیدند.
ملا محمد باقر فشارکی عالمی خوش محضر بود که عالم و عامی جذب سخنان او می شدند و گفته شده او اولین کسی است که احیای شب های جمعه و دعای کمیل را در اصفهان آغاز نمود. وبا انجام این مراسم با سوز و گداز خاص در مسجد مصلای تخت فولاد اصفهان موجب شد به یک رسم ماندگار در اصفهان تبدیل گردد که تاکنون ادامه دارد.
ملا محمدباقر فشارکی همچنین یکی از تحریم کنندگان استعمال توتون و تنباکو در اصفهان بود.
شهرت این دانشمند بزرگوار به جهت آثار مهم اوست. او قریب سی اثر در علوم مختلف تدوین نمود که از او آثار بسیاری به جا مانده است، از جمله: آداب الشریعه، آداب نماز شب، اعمال سه ماه؛ اسباب الفقر والغنی والمغفره، اصول دین، اربعین، تنزیه المؤمنین، حواشی بر شرح لمعه؛ حواشی بر فرائد، حواشی بر قوانین، حواشی بر متأجر، ذخیره العباد، رساله در خیار غبن، رساله در حیض، رساله در رضاع، رساله شرط، رساله در طهارت، رساله در صحت عبادت جاهل، رساله در عدم جواز حق الرجوع، رساله در عدم لزوم تقلید اعلم، رساله در غنا، رساله در قرعه، رساله در منجزات مریض، رساله در معرفت اسامی چهارده معصوم (علیهم السلام)، رساله عملیه، رساله عشریه؛ عنوان الکلام و…
این نویسنده توانا سرانجام در ۲۶ رجب ۱۳۱۴ ه.ق در اصفهان وفات نمود و جنب قبر محقق خوانساری در تکیه خوانساری واقع در تخت فولاد اصفهان مدفون شد.
—
۳- درگذشت آیت الله سید محمدحسن حائری قزوینی (۱۳۸۰ هجری قمری)
سید محمدحسن حائری در سال ۱۲۹۶ ه.ق در کربلا به دنیا آمد. جد پدری‌اش، سید محمدباقر موسوی قزوینی، مُلقّب به معلم السلطان و جد مادری او سید علی طباطبایی، صاحب کتاب ریاض المسائل، است.
سید حسن در کربلا مقدمات علوم دینی را فراگرفت و در ۲۳ سالگی برای ادامه تحصیل به نجف رفت و نزد استادانی چون آخوند محمدکاظم خراسانی و سید محمدکاظم طباطبایی یزدی درس خواند. در سال ۱۳۳۰ ه.ق – یک سال پس از درگذشت آخوند خراسانی- ، به سامرا نقل مکان کرد و از شاگردان میرزا محمدتقی شیرازی شد.
وی پس از سه سال اقامت در سامرا، با آغاز جنگ جهانی اول و آشفتگی اوضاع سیاسی عراق و اشغال بخش‌هایی از آن به دست انگلیسی‌ها، به کربلا بازگشت و تا پایان عمر در آنجا به تدریس و تألیف و تحقیق پرداخت.
از آثار او میتوان به : الامامه الکبری و الخلافه العظمی (در هشت جلد) ، البراهین الجَلیه فی دفع تشکیکاتِ الوهابیه ، المَناهِجُ السَّویه و التُّحفهُ الامامیهُ الحائریه ، التُحفهُ الاثناعشریه فی نَقض کلماتِ الوهابیه ، هُدی‌المِله الی انّ فدک من‌النِّحله و شرح اللُّمعَهُ الدمشقیه اشاره کرد.
سرانجام سید محمدحسن حائری قزوینی در ۲۶ رجب ۱۳۸۰ ه.ق در کربلا درگذشت و در مقبره سید محمد مجاهد به خاک سپرده شد.
—
۴- درگذشت فیلسوف و نویسنده توانا، علامه “محمدتقی جعفری” (۱۴۱۹ هجری قمری)
محمدتقی جعفری در سال ۱۳۴۴ ه.ق در تبریز به دنیا آمد و پس از گذراندن دوران ابتدایی، برای ادامه تحصیل راهی تهران گردید.
ایشان سپس به نجف رفت و در مدت هفده سال اقامت در حوزه علمیه نجف اشرف از محضر فقیهان، فیلسوفان و استادان نامداری هم چون: سید ابوالقاسم خویی، سید محسن حکیم، سید عبدالهادی شیرازی، سید محمدهادی میلانی، سید محمود شاهرودی و سید جمال گلپایگانی کسب فیض کرد.
علامه جعفری پس از مدتی به مقامات عالی علمی و معنوی نائل شد و از آن پس به تدریس علوم دینی و تألیف کتب پرداخت.
ایشان در سال ۱۳۷۷ ه.ق به ایران بازگشت و ضمن تدریس و تحقیق در حوزه های علمیه مشهد و تهران، با دانشگاهیان ارتباط برقرار کرد و در دانشگاه ها به ایراد سخنرانی و تبیین معارف اسلامی پرداخت.
علامه جعفری ضمن شرکت در کنگره ها، همایش ها و کنفرانس های متعدد بینالمللی، با بسیاری از شخصیت های برجسته علمی جهان مکاتبه، مصاحبه و ارتباط علمی داشت.
از ویژگی های مهم استاد جعفری اتصال میان حوزه و دانشگاه و علوم جدید و قدیم بود.
وی از ضرورت های زمان و نیازهای فکری و فرهنگی دنیای معاصر به خوبی آگاهی داشت و با توجه به همین نیاز، آثاری از خود به جای گذاشت که بسیار ارزشمند و گران بهاست.
علامه جعفری با اِشراف به فقه، فلسفه، هنر و زیبایی شناسی در اسلام و نیم قرن فعالیت علمی و پژوهشی، بیش از یک صد جلد کتاب و رساله تحریر نمود که شرح و تفسیر نهجالبلاغه در ۲۷ جلد، کشف الابیات مثنوی معنوی در ۴ جلد و تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی در ۱۵ جلد و… از جمله آثار این علامه بزرگوار است.
استاد محمدتقی جعفری، هم چنین هفتاد جلسه بحث و گفتگو با شخصیت های متفکر بینالمللی هم چون برنارد آرتور، برتراند راسل، پروفسور عبدالسلام، روژه گارودی و پروفسور رُزِنتال داشته است.
ایشان با التفات و علاقه ویژه اش نسبت به هنر و ادبیات، بیش از یکصد هزار بیت شعر فارسی و عربی و نیز بخش‌هایی از ادبیات غرب را در سینه محفوظ داشت.
سخنرانیها، مقالات و کتاب های متعدد این محقق فرزانه در زمینه زیبایی و هنر، هنوز یکی از مهم ترین منابع درباره هنر از دیدگاه فلسفه و حکمت اسلامی است.
علامه محمدتقی جعفری سرانجام در ۲۶ رجب سال ۱۴۱۹ ه.ق در یکی از بیمارستان های لندن دار فانی را وداع گفت و بنا به وصیتش، در مشهد مقدس به خاک سپرده شد.
تقویم شیعه بیست و ششم رجب. تقویم شیعه بیست و ششم رجب. تقویم شیعه بیست و ششم رجب. تقویم شیعه بیست و ششم رجب. تقویم شیعه بیست و ششم رجب. تقویم شیعه بیست و ششم رجب. تقویم شیعه بیست و ششم رجب. تقویم شیعه بیست و ششم رجب. تقویم شیعه بیست و ششم رجب.تقویم شیعه بیست و ششم رجب. تقویم شیعه بیست و ششم رجب. تقویم شیعه بیست و ششم رجب. تقویم شیعه بیست و ششم رجب
