اى همه اشتیاق حضرت اوروز و شب مایل زیارت اوتو از او دور نیستى بالله«قبره فى قلوب من والاه»
کلامى کوتاه پیرامون زیارت سیدالشهدا ( علیه السلام)در طول تاریخ انسانهایى بوده و هستند که پس از مرگشان، زندگى و حیاتشان ادامه پیدا کرده و با وفاتشان، وجودشان و شخصیت واندیشهشان ادامه یافته است . آرامگاه و زیارتگاه مردان خدا و شخصیتهاى الهى، نیز – همانگونه که در زمان حیات خویش استوانه دین و محور انسانیت و پشتوانه حق و عدالتبودند – پشتوانه حق و عدالت و فضیلت است . در این میان، زیارت مشهد حسینى از ویژگىهاى برجستهاى برخوردار است آنان که توفیق پیدا مىکنند و به زیارت مرقد مطهرش مشرف مىشوند، در آستان امام حسین ( علیه السلام)، درس عشق و فضیلت و کمال مىآموزند . اینگونه تربیت اجتماعى و یک چنین مؤسسه تهذیب اخلاق و ادب، براى هیچ ملتى از مللگیتى بشر و میسر نیست .هر زائرى که با معرفتبه مقام صاحبان این مشاهد شریفه واهداف آنان به زیارت برود، از صاحب قبر الهام مىگیرد و اصول و تعالیم مکتب را به یاد مىآورد و هر زیارت و سلام او سرشار از این آموزشها والهامهاست .پس باید بکوشیم تا از این شفاخانه فیض، استشفاى دردهاى درونى و امراض قلبى و درونى خود را طلب کنیم، تا اینکه هم ظاهرمان به جمال وکمال آراسته شود و هم باطن از آلودگىها پاک و مصفا گردد .نیم نگاهى به آثار و برکات زیارت سیدالشهدا ( علیه السلام) مىکنیم:
اجابت دعا و برآورده شدن حاجت:خداوند سبحان در ازاى ایثار و فداکارى سیدالشهدا ( علیه السلام) و تحمل هرگونه سختى چون تشنگى و غم واندوه فراوان براى حفظ اسلام، در مرقد شریفش برکاتى را قرار داده که از جمله آنها اجابت دعا و برآورده شدن حاجات است . چنان که امام صادق ( علیه السلام) فرمود: «هرکس دو رکعت کنار قبر حسین ( علیه السلام) نماز بخواند، از خداوند چیزى را مسالت نکند جز اینکه به او عطا شود» (1)و نیز به «ابوصباح کنانى» فرمود: «همانا نزد شما قبرى است که هیچ فرد پشیمانى نزد آن نمىرود مگر آنکه خداوند از او پریشانى را رفع نموده و حاجتش را برآورده مىنماید و همانا نزد او چهار هزار فرشته هستند که از هنگام شهادتش آشفته و غمآلود تا روز قیامتبر او مىگریند . هرکس او را زیارت کند، وى را تا خانهاش بدرقه مىکنند، و هرکه مریض شود [از زائران امام حسین ( علیه السلام)] به عیادتش مىروند و هرکه بمیرد جنازهاش را تشییع مىکنند» (2)بکن جوایجخود را طلب ز روى یقینروا حوائج هر شاه و هرگدا اینجاست
آرامش بخشیدن به زائردر عصرى که انسان در مواجهه با پدیدههایى همچون تردید، ناکامى، تشویش، ترس و ناسازگارى با زندگى و محیط ماشینى، نمىتواند از اضطراب در امان بماند، این زیارت مرقد مردان خدا و پیشوایان دین است که به انسان آرامش خاطر مىدهد .زائر آن مراقد شریفه، در پرتو دعا و گفتگو با پاکان و استمداد از ارواح پاک و مقربان درگاه الهى و با مشاهده مزار شریف شهیدان کربلا و با در نظر آوردن آن مصائب جانگداز، انقلابى درونى مىیابد و درمىیابد که چگونه عدهاى قلیل در مقابل جمعى کثیر و سپاهى مجهز در راه ایمان و عقیده خویش، تا آخرین قطره خون مبارزه و جانفشانى نمودند .از اینرو، نابسامانىها را با توسل به آنها برخود هموار مىسازند و خستگىها و فشارهاى روحى و اضطرابها و یاسها را از خود مىزدایند و به آرامش و اطمینانى براى ادامه زندگى دست مىیابند .کى توان کردن برابر کعبه را با این حرمکعبه کسب آبرو از خاک این در مىکند
حفاظت زائرعبدالله بن هلال به امام صادق ( علیه السلام) عرض کرد:«فدایتشوم، کمترین نصیبى که که زائر امام حسین ( علیه السلام) دارد چیست؟ «فرمود: «اى عبدالله، کمترین چیزى که براى او مىباشد، این است که خداوند او و خانوادهاش را حفظ مىکند تا وى را به سوى خانوادهاش باز گرداند، وچون روز قیامت فرارسد، خداوند حافظ او مىباشد» (3)در این دریا منم آن ناخدایىکه کشتى را به ساحل مىرسانم
گریان نبودن در قیامت و نجات از آتش جهنمامام صادق ( علیه السلام) فرمود: «هرکس قبر حسین ( علیه السلام) را به خاطر خداوند و در راه خدا زیارت نماید، خداوند او را از آتش دوزخ آزاد مىسازد و روز ترس و مصیبت (قیامت) او را ایمن مىدارد . از خداوند نیز هیچ حاجتى از حوائج دنیا و آخرت را طلب نمىکند، مگر آنکه به او عطا نماید . (۴) »همچنین رسول اکرم ( صلى الله علیه و آله) به فاطمه زهرا ( علیها السلام) فرمود: «هرچشمى در روز قیامت گریان است، مگر چشمى که براى مصائب حسین ( علیه السلام) گریه کرده باشد . چنین کسى در قیامتخندان و شادان به نعمتهاى بهشتى است» (5)آن روز دیدهها همه گریان شود ز هولجز چشم گریه کرده به سوگ و عزاى او
سعادتمندىامام صادق ( علیه السلام) به عبدالملک خثعمى فرمود: «زیارت حسینبنعلى ( علیه السلام) را ترک مکن و دوستانت را نیز به آن فرمان بده، تا خداوند بر عمرت افزوده و روزیت را زیاد گرداند . خداوند سبحان زندگانى تو را در سعادت قرار خواهد داد و نمىمیرى مگر سعادتمند و تو را زمره سعاتمندان خواهند نوشت»همچنین «حزبفه بن یمان» گوید: رسول خدا ( صلى الله علیه و آله) را دیدم که دستحسین بن على ( علیه السلام) را در ستخود گرفته بود و مىفرمود: یا ایها الناس، هذا الحسین بن على فاعرفوه، فقوالذى بیده، انه لفى الجنه، و محبیه فى الجنه، و محبى محبیه فى الجنه» (6)اى مردم! این حسین بن على است، او را بشناسید; سوگند به آن خدایىکه جانم به دست اوست، بهراستى او در بهشت است و دوستدار او نیز در بهشت است، و دوستار دوستار او نیز در بهشت مىباشد .ترا ز باب حسینى برند جانب جنتترا که عاشق اویى، تراکه شیعه اویى
برابرى زیارت حسین ( علیه السلام) با حجعبدالله بن عبید انبارى گوید: به امام صادق ( علیه السلام) عرضه داشتم: «فدایتشوم، همه ساله وسایل تشرف به حجبرایم فراهم نمىشود، فرمود: «چون قصد حج نمودى و اسباب برایت فراهم نگشت، به زیارت قبر حسین ( علیه السلام) برو، که یک حجبرایت نوشته مىشود و چون قصد عمره نمودى و وسایل مهیا نشد، عزم زیارت قبر حسین ( علیه السلام) نما، که یک عمره برایت منظور مىشود» (7)از امام صاق ( علیه السلام) پرسیدند: «ثواب کسى که قبر امام حسین ( علیه السلام) را زیارت کند در حالى که کبر و غرورى نداشته باشد چیست؟» فرمود: «برایش هزار عمره و حج مقبول نوشته مىشود . اگر شقى باشد، سعید نوشته مىگردد، و پیوسته در رحمت الهى غوطهور خواهد بود» (8)بارگاهتباب رحمت، کربلایت جنت استتا به کى در پشت درمانیم؟ در را باز کن
عنایت و توجه سیدالشهدا ( علیه السلام) و کسب خیر و برکتامام صادق ( علیه السلام) فرمود: «حسین در نزد پروردگارش … به زائرانش نظر مىکند . او نگاه مىکند که چه کسى براى آن حضرت گریه مىکند، پس براى او طلب آمرزش کرده و پدرانش را مىخواند تا براى آن زائر دعا کرده و طلب آمرزش و مغفرت نمایند . پس امام حسین مىفرماید: «اگر زائر من مىدانست که خدا چه چیزى براى او عطا مىفرماید، شادى او بیشتر از جزع و بىتابى وى مىگردید» (9)امام حسین ( علیه السلام) فرمود: «هرکس مرا در زندگانیش زیارت کند، پس ازمرگش بازدیدش خواهم کرد» (10)از امام صادق ( علیه السلام) روایتشده که ایشان فرمودند: «اگر مردم مىدانستند که چقدر خیر و برکت در زیات حسین ( علیه السلام) وجود دارد، براى زیارت کردنش با یکدیگر مقابله مىکردند، و هر آینه اموالشان را براى رفتن به زیارتش مىفروختند» (11)همچنین امام باقر ( علیه السلام) فرمودند: «اگر مردم مىدانستند که زیارت قبر شریف حسین ( علیه السلام) چه مقدار فضیلت و برکت دارد، از شوق زیارتش جان مىسپردند و نفسهایشان از شدت حسرت بند مىآمد» (12)کربلایش قطعهاى از جنت استباب خیر، باب لطف و رحمت است
ثبتنام زائر، در اعلى علتین و قبولى نماز اوامام صادق ( علیه السلام) فرمود: «هرکس به زیارت قبر حسین ( علیه السلام) برود، در حالى که عارف به حق او باشد، خداوند نام او را در اعلىعلتین مىنویسد» (13)دیگر اینکه اگر انسان زائر، حق امام را شناخته و با معرفت و ولایت او در کنارقبر مطهرش نماز بگذارد، مورد قبول حق تعالى قرار مىگیرد . چنانکه امام صادق ( علیه السلام) در شان و مقام کسى که به مرقد و بارگاه شریف حضرت مشرف شده و در آنجا نماز بخواند، فرمود: «خداوند متعال اجر نمازش را مقبول آن قرار مىدهد» (14)حتى مقام حضرت به قدرى والاست که خاک کربلا به لحاظ شهادت امام حسین ( علیه السلام) و یاران باوفایش شرافت پیدا کرده، به طورى که اهل بیت ( علیهم السلام) نیز به ما فرمودهاند در هر نمازى که سجده بر تربت کربلا باشد، خداوند آن نماز را به خاطر حضرت قبول مىکند . چنانکه حضرت صادق ( علیه السلام) از خاک کربلا درون کیسهاى ریخت و در سجاده همراه داشت، در هنگام نماز آن کیسه را باز مىکرد و بر آن سجده مىنمود .سجده برخاک سر کوى تو آرند خلایقجان فداى تو که هم قبله و هم قبلهنمایى
پىنوشتها:
۱ . منتخب کامل الزیارات، ابن قولویه، ص ۲۴۸، به تصحیح علامه امینى۲ . همان، ص ۳۳۷، (منتخب کامل الزیارات)۳ . همان، ص ۲۴۷۴ . همان، ص ۲۷۸۵ . بحارالانوار، علامه مجلسى، ج ۴۴، ص ۲۹۳۶ . منتخب کامل الزیارات، ابن قولویه، ص ۲۹۲۷ . بحارالانوار، علامه مجلسى، ج ۴۳، ص ۲۶۲۸ . منتخب کامل الزیارات، ابن قولویه، ص ۳۰۶۹ . همان، ص ۳۲۸۱۰ . امالى شیخ طوسى، ص ۵۵۱۱ . بحارالانوار، علامه مجلسى، ج ۱۰۱، ص ۱۶۱۲ . منتخب کامل الزیارات، ابن قولویه، ص ۸۷۱۳ . سفینه البحار، محدث قمى، ج ۱، ص ۵۶۵۱۴ . وسایل الشیعه، شیخ حر عاملى، ج ۱۰، ص ۳۲۴۱۵ . منتخب کامل الزیارات، ابن قولویه، ص ۱۹۵