شب قدر از دو جهت برای ما گرامی است. و ما هم غیر از این دو عنصر محوری چیزی نداریم؛ و این شب می‌تواند جامع آن دو عنصر محوری باشد. یکی جریان «قرآن» است و دیگری جریان «عترت». این همان ثقلین و دو وزنه وزین است که رسول اکرم(ع) از طرف ذات اقدس اله به جوامع انسانی و اسلامی، بالاخص به مجامع شیعه معرفی کرد؛ فرمود: «انی تارک فیکم الثقلین» (مستدرک الوسائل/۱۱/ ۴۷۳ )
شب قدر شب توسل به قرآن است و عترت اینکه گفتند: قرآن به دست بگیرید، دعایی دارد؛ بعد بر بالای سر بگذارید، دعایی دارد؛ و نام این ۱۴معصوم را ببرید، برای آن است که قرآن در کنار عترت است و عترت در کنار قرآن است و این دو ثقل و وزنه وزین، وسیله توسل ما به خدای سبحانند. یک توضیح کوتاهی درباره توسل به قرآن و عترت ارائه بشود تا ان شاءالله با قلب باز، توسل به قرآن و عترت را موفق بشویم و آن برکات نهایی را از ذات اقدس اله مسالت بکنیم دور بودن عده‌ای از بندگان در عین نزدیکی خدا به آنان آن امور عبارت از این است: در جریان قرب و بعد زمانی یا زمینی این نسبت مساوی است؛ یعنی اگر چیزی به چیز دیگر نزدیک بود، آن هم به این نزدیک است؛ یا از او دور بود، آن هم نسبت به این دور است. ولی در قرب و بعد معنوی این چنین نیست؛ ممکن است یکی نزدیک باشد و دیگری دور. خدای سبحان در عین حال که به همه نزدیک است، «هو معکم اینما کنتم» (حدید/۴ ) ولی یک عده ینادون من مکان بعید (فصلت/۴۴)
کافران و ملحدان و منافقان از خدا دورند. در اضافه‌های اشراقی این طور است، در قرب و بعد معنوی این طور است که خدا نزدیک است، ولی بنده دور.
نزدیک شدن بندگان به خدا با مدد وسائل تقرب
اگر بنده دور، بخواهد به خدای نزدیک، نزدیک بشود؛ وسیله می‌طلبد. عبادت او وسیله است، قرآن و عترت وسیله است؛ آیه وابتغوا الیه الوسیله (مائده/۵۳) هم تثبیت کرده است که یک سلسله امور، وسیله اند. لکن شب قدر که بهترین شب های ایام سال است، شب توسل به قرآن است و عترت. که ما باید این دو وسیله را محترم بشماریم، بالای سر بگذاریم، اسامی مقدسه را بر لبانمان جاری بکنیم، و به خدای سبحان متوسل بشویم تا این بعدمان را به قرب نزدیک بکنیم و خود را نجات بدهیم، برای ابد رهایی پیدا کنیم. چون اگر خدای ناکرده کسی در این ایام خود را آزاد نکند، همیشه برده است؛ و انسان برده بدهکار را به گرو می گیرند. اگر کسی بدهکار بود، حق خدا را اداء نکرد، مدیون را گرو می‌گیرند گرو بودن جان انسان گنهکار در بند اعمال خود اینکه در قرآن فرمود: کل نفس بما کسبت رهینه (مدثر/۸۳) کل امری بما کسب رهین (طور/۲۱) مرهون بودن، مال مدیون هاست. و در جریان دین عادی و مالی، ملک را رهن می‌گیرند، ولی در مسائل اعتقادی و اخلاقی خود انسان را به گرو می‌گیرند. اگر کسی حق خدا را اداء نکرد، خود آن شخص را به گرو می‌گیرند. او در بند است و آزاد نیست تا حق را اداء کند. و در خطبه نورانی رسول گرام(ع) آمده است که: {ان انفسکم مرهونه بذنوبکم ففکوها باستغفارکم} (وسائل الشعیه/۱۰/۱۳) یعنی شما که گناه کردید، بدهکارید؛ مدیون باید رهن بدهد، و خدا خود شما را گرو می‌گیرد، شما دربندید؛ در ماه مبارک رمضان با استغفار، خود را آزاد کنید…
این توسل به قرآن و عترت برای آزادسازی خود ماست که بشویم جزو احرار. از آن به بعد هم مراحل فراوانی در پیش هست. اگر آزاد شدیم، تازه می‌شویم «اصحاب یمین»! از صحاب یمین تا مقربین شدن فاصله فراوان است. «کل نفس بما کسبت رهینه. الا اصحاب الیمین» (مدثر/ ۸۳ و ۹۳) آنها که اصحاب میمنت‌اند، کارشان میمون و مبارک است، شر و فساد و فتنه‌ای در گفتار و رفتار و نوشتار آنها نیست، آنها آزادند، جزو احرارند. ولی بین آنها و بین مقربین فاصله فراوان است…
توسل به قرآن و عترت
در شب قدر ما تلاش و کوشش مان در این شب باید این باشد که خود را جزو احرار و آزادمردان عالم بکنیم و بشویم جزو اصحاب یمین؛ از آن به بعد ان شاءالله امید نیل به مقام مقربان هم هست. آن وسیله مهمی که بتواند فک رهن کند، برده‌ای را آزاد کند، بسته‌ای را رها کند؛ قرآن است و عترت. و نمودار عترت و نماد عترت علی بن ابیطالب است که این شب ها متعلق به ذات مقدس علی(عج) است. اگر کسی ولایت را در دل و قرآن را در جان داشته باشد، با این دو وزنه وزین به خدای سبحان متوسل بشود. و قرآن به سر بگذارد، این یعنی قرآن در راس امور ماست و نام ۱۴معصوم را بردن یعنی اینها مفسران قرآنند، اینها مجریان قرآنند، اینها مبینان قرآنند، اینها قرآن شناسانند، اینها حافظان حدود قرآنند و مانند آن. بنابراین وظیفه ما در شب‌های قدر توسل به این دو ثقل و وزنه وزین است تا به خدا نزدیک بشویم تجلی ویژه خدای سبحان در شب قدر
مطلب دیگر آن است که همیشه می‌شود به این دو وزنه متوسل شد، لکن لیله القدر خصیصه‌ای دارد که لیالی دیگر و زمان‌های دیگر فاقد آن خصیصه‌اند. برای جریان قوم موسای کلیم(عج) یک موفقیت هایی بود که خدای سبحان فرمود: و ذکرهم بایام الله (ابراهیم/ ۵) به موسای کلیم فرمود: یک روزهایی است که خدای سبحان در آن روزها تجلی ویژه دارد و باعث موفقیت بنی اسرائیل مستضعف است و مایه سرنگونی فراعنه. مردم را به آن ایام الله متذکر بکن تا اینها از صبور و صابربودن به (صبار) بودن برسند و کامیاب بشوند در پیروزی. در اسلام لیله قدر به منزله ایام الله جریان موسای کلیم است
براندازی ظلم و ستم در سایه احیای شب قدر
اگر کسی این لیله قدر را احیاء کند، قرآن را احیاء کند و ولایت را احیاء کند، فرعون‌های هر عصری هم سرنگون خواهند شد؛ دیگر نه ظلمی در عراق می‌بینیم، نه ستمی در افغانستان مشاهده می‌کنیم، نه خونریزی و خونخواری در فلسطین و نه در جاهای دیگر! به موسای کلیم فرمود: مردم را به ایام الله متذکر کن تا ستم برافتد؛ به نبی ما هم فرمود: مردم را به لیله قدر متذکر کن تا ستم برافتد. بنابراین این لیله قدر برای ما تعیین کننده استمنبع : نشریه شیعه شناسی ، شماره۴