ولادت امام رضا علیه السلام
در تاریخ ولادت امام هشتم حضرت رضا (ع) اختلاف بسیار است و اقوال گوناگونى نقل شده است ولى مشهور آنها این است که آن حضرت پنجشنبه یازده ذیقعده ۱۴۸ در مدینه منوره چشم به جهان گشود و با نور خود این جهان را منور گردانید. نامش على لقب رضا، سراج الله، نورالهدی، قره عین المومنین، غیظ الملحدین، صابر فاضل، وفی، صدیق، زکی.
امام رضا علیه السلام و تقابل با دستگاه خلافت
امام رضا علیه السلام و تربیت فرزند
امام رضا علیه السلام و شیوه علمی ایشان عقلانیت توحیدی
نام پدر: موسى‌بن جعفر (ع.) نام مادر امام رضا (ع:) نجمه، اروی، تکتم، سکن، سمانه و هنگامى که حضرت رضا از او متولد شد او را طاهره نامیدند. از القاب ایشان، صقر، شقراء و خیزران مى‌باشد و کنیه او ام کلثوم و ام البنین مى‌باشد.مرحوم شیخ صدوق در کتاب عیون اخبار الرضا نقل کرده است: على ابن میثم مى‌گوید: حمیده مادر امام موسى‌بن جعفر (ع) که از اشراف و بزرگان عجم بود کنیزى خرید و اسم آن را تکتم گذاشت آن کنیز از لحاظ عقل، دین و حیا از بهترین زنان بود و به بانوى خود حمیده خاتون بسیار ارزش قائل مى‌شد و به او احترام مى‌گذاشت. از آن روزى که او را خریده بود به دلیل عظمت و جلالت او در کنارش نمى‌نشست. روزى حمیده خاتون به پسرش موسى بن جعفر (ع) گفت: یا بنى ان تکتم جاریه ما رایت قط افضل منها یعنى پسرم تکتم کنیزى است که من از او بهتر ندیده‌ام و شک ندارم به اینکه خداوند متعال بزودى نسل او را ظاهر خواهد کرد، او رابه تو مى‌بخشم و سفارش مى‌کنم که حرمت او را رعایت نمایید. راوى مى‌گوید: حضرت رضا (ع) بسیار شیر مى‌خورد. روزى مادرش تکتم گفت: زن شیردهى مى‌باشد که به من کمک کند، گفتند مگر شیر تو کم است، گفت: نمى‌توانم دروغ بگویم، به خدا سوگند که شیر من کم نیست ولى از روزى که این فرزند متولد شده است به خاطر شیر دادن نمازهاى مستحبى و تسبیحات من کم شده است. (۱) مرحوم آیت الله خویى آورده که: شیخ صدوق از عون ابن محمد کندى روایت کرده است که: من هرگز کسى از ابوالحسن، على بن میثم عارف‌تر به کارهاى ائمه (ع) اخبار و ازدواج آنان ندیده‌ام. (معجم الرجال، الحدیث ج ۱۳، ص ۲۱۹)عیون اخبار الرضا، جلد ۱، ص .۱۲مادر امام رضا (ع) طاهره است. حمیده گوید: احمد ابن على انصارى گوید: على بن میثم از پدرش نقل مى‌کرد که مى‌گفت: هنگامى که نجمه مادر امام رضا (ع) را خریدم رسول خدا (ص) را درخواب دیدم که فرمود: اى حمیده نجمه ستاره‌اى است براى فرزندت موسى و بزودى فرزندت موسى صاحب فرزندى خواهد شد که بهترین اهل زمین خواهد بود. سپس حمیده نجمه را به فرزندش موسى بن جعفر بخشید. هنگامى که امام رضا (ع) از او متولد شد، حضرت موسى بن جعفر (ع( )با اینکه نجمه اسم‌هاى زیادى داشت) او را طاهره نامید.از عیون اخبار الرضا جلد ۱، ص .۱۴امام رضا (ع) هنگام تولد: احمد ابن على انصارى از على بن میثم نقل مى‌کند: از مادرم شنیدم که مى‌گفت: از نجمه مادر امام رضا (ع) شنیدم که فرمود: هنگامى که فرزندم على بن موسى الرضا (ع) حامله بودم سنگینى حمل را احساس نمى‌کردم و درخواب از شکم خود صداى تسبیح، تهلیل و تمجید خداى متعال را مى‌شنیدم و خوف مى‌کردم و مى‌ترسیدم، هنگامى که از خواب بیدار مى‌شدم دیگر صدایى نمى‌شنیدم وقتى فرزندم متولد شد دست‌هاى خود را بر زمین گذاشت و در حالى که لب‌هایش حرکت مى‌کرد سر خود را به آسمان بلند نمود گویا که سخن مى‌گوید. پدرش موسى بن جعفر آمد و به من فرمود: هنیئا لک یا نجمه اى نجمه بر تو کرامت پروردگارت گوارا باد.تازه مولود را به پارچه سفیدى پیچیده و به حضرت دادم. حضرت به گوش راستش اذان و به گوش چپش اقامه خواند و با آب شیرین کامش را برداشت، سپس به من داد و فرمود این طفل را بگیر که بقیه و حجت خداى متعال در زمین است.عیون الاخبار، ج ۱، ص .۱۷امام رضا (ع) در آغوش پدر: شیخ صدوق در کتاب عیون اخبار الرضا نقل کرده که مفضل بن عمر مى‌گوید: خدمت حضرت موسى بن جعفر رفتم دیدم که فرزندش امام رضا در دامن او نشسته است و حضرت موسى بن جعفر (ع) «یقبله و یمص لسانه و یضعه على عاتقه و یضمه الیه» او را مى‌بوسید و زبان او را مى‌مکید و او را بر دوش خود مى‌گذارد و بر سینه‌اش مى‌چسباند و مى‌گفت: «بابى انت و امی، ما اطیب ریحک و اطهر خلقک و ابین فضلک.»پدر و مادرم فداى تو! چقدر خوشبویى و چقدر آفرینش تو پاکیزه است و چقدر برترى تو آشکار است. عرض کردم فدایت شوم آقا دل من به این فرزند به قدرى مایل شده و محبتش به اندازه‌اى در قلب من جاى گرفته، مانند دوستى و علاقه‌اى که به حضرتت دارم. حضرت فرمود: اى مفضل «هو منى بمنزلتى من ابی» پسرم رضا نسبت به من مانند من نسبت به پدرم است. سپس حضرت این آیه را تلاوت فرمود: « ذریه بعضها من بعض و الله سمیع علیم» آل عمران آیه .۳۴ عرض کردم آیا حجت الله بعد از تو این فرزند است فرمود بلی: «من اطاعه رشد و من عصاه کفر» هر کس از او اطاعت کند اهل رشد و صلاح است و هر کس از او نافرمانى کند کافر است. عیون اخبار الرضا، جلد ۱، ص .۲۶امام رضا عالم آل محمد است. ابا صلت مى‌گوید: محمد بن اسحاق بن جعفر برایم نقل کرد که پدرش اسحاق گفته است پدرم موسى بن جعفر به فرزندان خود مى‌فرمود این برادرتان على بن موسى الرضا عالم آل محمد (ص) است مسائل دینى خود را از او بپرسید و آنچه که به شما مى‌گوید حفظ کنید و به خاطر بسپارید زیرا من بارها از پدرم جعفر صادق (ع) شنیدم که به من فرمود: عالم آل محمد (ص) در صلب تو است اى کاش او را درک مى‌کردم و او با امیر‌المومنان على (ع) همنام است. کشف الغمه، ج ۲، ص .۳۱۷ باز ابا صلت هروى گفت: من کسى را داناتر از على بن موسى الرضا ندیده‌ام و هیچ دانشمندى را ندیدم مگر اینکه بر دانش و فضل و برترى او همانند من اعتراف داشت مامون در مجلس خود علماى ادیان و فقهاى شریعت و متکلمان را با او جمع مى‌کرد و سرانجام ایشان بر همه آنها غلبه مى‌کرد به طورى که کسى نمى‌ماند مگر اینکه به ترس او عجز و ناتوانى خود اعتراف مى‌کرد من ازآن بزرگان شنیدم که فرمود: در میان حرم و مسجد پیامبر خدا مى‌نشستم و دانشمندان زیادى هم در مدینه بودند وقتى که یکى از آنان از پاسخ دادن سوال سایل باز مى‌ماند همگى به من اشاره مى‌کردند و آنان نیز مسائل را پیش من مى‌فرستادند و من پاسخ مى‌دادم. کشف الغمه، جلد ۲، ص .۳۱۷
ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام. ولادت امام رضا علیه السلام