( م ) بحث غدیر خم (نیرى ) = بحث غدیر خم از نظر قرآن شریف (فارسى , چاپى ) ثنوى غدیریه (شهرستانى ) = غدیریه (فارسى , چاپى ) ۲۲۸ مجلس یوم الغدیر فى امامه على بن ابى طالب (ع ) (عربى , خطى ) عراقى (ابوطالب , فارس , زیدى ) م قرن ۶ق . نام این کتاب در <مطلع البدور>آمده است . حاضرات مهرجان الغدیر, ۳ج = مهرجان الامام على (ع ), ۳ج (عربى , چاپى ) ۲۲۹ مسأله فى الجواب عن الشبهات الورارده لخبر الغدیر (عربى , چاپى ) سید على بن حسین موسوى (سید مرتضى , علم الهدى ) م ۴۳۶ق . تحقیق : سید احمد حسینى (اشکورى ). دارالقرآن الکریم , قم , سال ۱۴۰۵ق , ۱۳۶۳ . وزیرى , ۴ص . نکته قابل توجه : چاپ معرفى شده در ضمن کتاب <رسائل الشریف المرتضى >و درج ۳ص ۲۵۱ـ ۲۵۴آمده است . سأله فى معنى من کنت مولاه (نحوى ) = مسأله فى معنى من کنت مولاه فعلى مولاه (عربى , چاپى ) محمد بن موسى نحوى (ابوجعفر, رامى ) م قرن ۵ق . دارالمورخ العربى , بیروت , چاپ اول , سال ۱۴۱۴ق , ۱۹۹۳م . وزیرى , ۲ . الذریعه ج ۲۰ص ۳۹۴ش ۳۶۳۲. ];ک ک فهرست نسخه هاى خطى مجلس (سابق ) ج ۷ص ۳۰مجموعهء ۸ش ۵ فهرست نسخه هاى خطى کتابخانهء عمومى آیه الله مرعشى نجفى ج ۱ص ۲۸۳مجموعهء ۲۵۵ش ۸ در این کتاب ثابت شده که کلمهء <مولى >در حدیث پیامبر (ص ) به معنى اولى به تصرف است و این کتاب جواب ازسؤال شخصى به نام ابوابراهیم است . نکات قابل توجه : ۱ نام کتاب در الذریعه <مسأله فى معنى من کنت مولاه >و در فهرست نسخه هاى خطى کتابخانهء عمومى آیه الله مرعضى نجفى <معنى المولى >و در چاپى آن <فى معنى من کنت مولاه فعلى مولاه >آمده است . ۲ نسخه اى که از این کتاب در کتابخانهء آیه الله مرعشى موجود است در این مجموعه اى از کتب و رساله هایى است که اکثراً مناظره اى و تعدادى از کتب شیخ مفید که کلاً ۲۰۶برگ است و در تاریخ ۱۰۵۶ق نوشته شده , و این کتاب درورقهاى ۷۹و ۸۰است . این نسخه در الذریعه نیز معرفى شده است . ۳ نسخه اى که در کتابخانهء مجلس سابق است در ضمن مجموعه و از جمله کتب امام جمعهء خوئى است . ۴ چاپى که از این کتاب معرفى شده در ضمن کتاب <الغدیر فى التراث الاسلامى >استاد فقید سید عبدالعزیزطباطبائى است که بعد از یاد آورى کتاب و مشخصات آن عیناً به چاپ رسیده و تمام مشخصات چاپ با کتاب نامبرده توافق دارد. ۲۳۱ـ معاً فى الغدیر (عربى , چاپى ) محمد باقر بن محمد اسماعیل انصارى (زنجانى , خوئینى ). انتشارات انصاریان , قم , چاپ اول : ۱۴۱۶ق , ۱۳۷۵ش . این کتاب ترجمه عربى کتاب <خطابهء غدیر>از مؤلف است . کتابشناسى این کتاب عیناً همان کتاب است , بجزترجمهء فارسى خطبهء غدیر که حذف گردیده است . لمعصومون الاربعه عشر, ج ۲(ع ) (کاظمى ) = من کنت مولاه فهذا على مولاه , ج ۱(عربى , چاپى ) عنى حدیث الغدیر (خسرو شاهى (= اهداء الحقیر فى معنى حدیث الغدیر (عربى , چاپى ) ];ّّعنى المولى (نحوى ) = مسأله معنى من کنت مولاه فعلى مولاه (عربى , چاپى ) ۲۳۲ ملاحقه البدرى فى انکاره لبیعه الغدیر (عربى , چاپى ) رقعى , ۴۳ص . کتاب است در اثبات ولایت ائمه (ع ) و به عنوان جواب شخصى بنام بدرى است که با انکار بیعت غدیر خواسته ءمسئله خلافت به صورت شورى را مطرح کند. در این کتاب مسئلهء ولایت , امامت و بیعت , و مسائل اجتماعى وجوانب آنها بررسى شده و مغالطه هاى خصم مورد نقد قرار گرفته و کتابى است کلامى . عناوین کتاب ـ پس از ترجمه ـ چنین است : مقامات اهل بیت (ع ), ولایت در اصل از آن خداست , با بیعت تسلط ایجاد نمى گردد, اساس حکومت حکم عقل است , بیعت تأکید در تعهد است , آزادگى فردى کلامى است شعارى , شورى و نص , مفاد آیهء قضاء, انکار او نسبت به خلیفه بودن على (ع ) بر امت , استخلاف به نماز على (ع ), عقاید شیعه وحى الهى است , نه منشأ گرفته از فکر کلسیا,یوسف عبد مملوک نبوده , ولایت تشریعى از آن خداست , ولایت فقیه , والى شدن در قضاوت با بیعت نیست , اهل استنباط, حقیقت ولایت , بیعت غدیر اجازه و روایت است . ۲۳۳ ملحمه عبدالغدیر (عربى , چاپى ) محمد جابرعاملى . بیروت , سال ۱۳۶۵ق , ۱۹۴۵م . لحمه عید الغدیر (لبنانى ) = عید الغدیر (عربى , چاپى ) لحمه الغدیر (لبنانى ) = عیدالغدیر (عربى , چاپى ) ۲۳۴ ملخص الغدیر (اردو, چاپى ) شاهد زعیم فاطمى (پاکستانى , ملتانى ) م ۴۰۸ق . ];ّّنکته قابل توجه : مؤلف کتاب ابتدا از عامه بود, پس از هدایت کتب بسیارى براى تشیع تألیف نموده است و همچنین مناظرات بسیارى نیز داشته , تا در سال ۴۰۸قمرى خواهرش او را مسموم نموده است . نبع الغدیر (رضوى ) = خطبه الغدیر, منبع الغدیر (اردو, چاپى ) ۲۳۵ من روى حدیث غدیر خم (عربى , خطى ) محمد بن عمر جعابى (ابوبکر, ابن الجعابى , تمیمى , بغدادى ) م ۳۵۵ق . رجال النجاشى ص ۳۹۵ش ۱۰۵۵ بحار الانوار ج ۳۷ص ۱۵۷ الغدیر ج ۱ص ۱۵۳ش ۳ چنانچه در <مناقب آل ابى طالب >ابن شهر آشوب ج ۳ص ۲۵آمده : در این کتاب حدیث غدیر با صد و بیست و پنج یا هشتاد طریق آمده است . همچنین در <الغدیر>از قول سروى در <مناقب >ج ۱ص ۵۲۹همین را نقل نموده , و از <ضیاء العالمین >آورده که جعابى در کتابش <نخب المطالب >از صد و بیت و پنج طریق حدیث غدیر را آورده است . نکات قابل توجه : ۱ احتمال مى رود نام کتاب <نخب المناقب >باشد, و چون سند قطعى یافت نشد در حد احتمال است . مواردیکه این نام در آنها آمده عبارتنداز: مورد بالا (علامهء امینى از <ضیاءالعالمین >), الغدیر ج ۱ص ۱۷ اگر هم کتابى با این نام <نخب المناقب ) غیر از همین کتاب (من روى حدیث غدیر خم ) باشد نمى توان آن را در کتب غدیر نام برد, چرا که مستقل بودن آن ثابت نیست و شاید بخشى از آن در غدیر است .> 2 کلیهء کتب رجالى تصریح به دقت و حفظ فوق العادهء مؤلف نموده اند. آمده که او در بغدادیون به حفظ حدیث مشهور بوده است . براى آدرسهاى رجالى به کتاب <الغدیر فى التراث الاسلامى >ص ۵۱و ۵۲مراجعه شود. ۳ مؤلف کتاب ظاهراً شیعه است , چنانچه در <الانساب >سمعانى ج ۲ص ۶۵آمده است . همچنین مؤلف شاگرد ابن عقده و استاددار قطنى است . ];ّّ۴ در کتاب <مناقب >ابن شهر آشوب مورد یاد شده با اینکه نام مؤلف آمده و فرموده که او از صد و بیست و پنج طریق حدیث غدیر را نقل نموده , ولى نامى از تألیف او در این باره نبرده است . همچنین اینکه جعابى حدیث غدیر رابا طرق مختلف نقل نموده در <الغدیر>از قول سروى در <مناقب >ج ۱ص ۵۲۹دارد: از صد و بیست و پنج طریق , و ازقول الصاحب الکافى که او گفته : هفتاد و هشت صحابى , آمده است . ۵ نام مؤلف در اکثر رجال عامه ابن الجعابى و گاهى جعابى آمده است . ۶ در تراثنا شمارهء ۲۶(عبدالجبار رفاعى ) ص ۱۵۲ش ۱۲۷۰از این کتاب با اضافه کلمهء <کتاب >به اول نام آن یادنموده است , که ظاهراً منشأ آن کلام نجاشى است . این کلمه (کتابى ) اضافى است , چرا که نجاشى در ابتداى اکثر بلکه تمام اسامى کتب این کلمه را مى آورد. ۲۳۶ من روى حدیث غدیر خم (عربى , خطى ) محمد بن عبدالله شیبانى (ابوالفضل , بغدادى ) م ۳۸۷ق . رجال النجاشى ص ۳۹۶ش ۱۰۵۹ تاریخ دمشق (ابن عساکر) ج ۱۵ص ۵۴۸ الغدیر ج ۱ص ۱۵۴ش ۶ طبقات أعلام الشیعه (قرن چهارم ) ص ۲۸۰ معجم رجال الحدیث ج ۱۶ ۲۴۴ش ۱۱۱۱۵ نکات قابل توجه : ۱ شیخ طوسى در <الفهرست >ص ۱۴۰ش ۶۰۰دارد جمعى از اصحاب کتب مؤلف را براى او روایت نموده اند وسپس نام چند کتاب را برده و گفته <… و غیر ذلک >و در معجم رجال الحدیث از قول ابن غضائرى آمده که کتابهایش رادیده است . ۲ مؤلف کتاب شاگرد بزرگان شیعه امثال کلینى , و نیز معاصر بلکه استاد بزرگانى دیگر امثال نجاشى بوده است . ۳ در تراثنا شمارهء ۲۶(عبدالجبار رفاعى ) شمارهء ۲۶ص ۱۵۲ش ۱۲۷۱نام کتاب با اضافهء کلمهء <کتاب >در ابتداى همین نام (من روى حدیث غدیر خم ) آمده است و ارجاع به رجال النجاشى و الغدیر داده است ولى در رجال النجاشى کلمهء <کتاب >اضافه شده است , چرا که روش نجاشى در رجالش بر این است که این کلمه را در ابتداى هر];ّّکتابى مى آورد. ۲۳۷ منشور غدیر (اردو , چاپى ) سید محمد هندى (مولوى ) م ۱۳۲۹ق , ۱۹۱۱م . لکنهو (هند), سال ۱۳۲۹ق . ؟, ۴۳۳ص . این کتاب منظومه است . نکته قابل توجه : چاپ معرفى شده سنگى است . ۲۳۸ منشور مقدس ولایت (فارسى , چاپى ) بیانات : سید ابراهیم میلانى . بقلم : محمد مقیمى . انشارات معراجى , تهران , حدود سال ۱۳۵۱ش . وزیرى , ۳۸۸ص . این کتاب سلسله بیانات و سخنرانیهاى علامه سید ابرایهم میلانى است که آقاى مقیمى جمع آورى و ضبط نموده وبه صورت کتاب حاضر در آورده اند. این کتاب ابتدا پیامى از علامهء یاد شده و سپس بخشى با عنوان نعمه هاى شوم از نویسندهء شهیر آقاى مصطفى زمانى که در پنج بخش است و بیشتر جوانب اجتماعى اسلام و قرآن و امامت و وحى را بیان نموده . سپس کتاب حاضر شروع مى گردد, که شامل ده الى یانزده قسمت است و بعضى از قسمتها در چند بخش و اصولاًنظمى خاص ندارد بلکه ابحاثى است در غدیر و ولایت و جوانب کلامى و اجتماعى و عقلى دربارهء منافقین و ولایت وامامت و نیز معنى و اقسام آنها, استشهاد براى ولایت تشریعى به سه آیهء از قرآن و براى ولایت تکوینى به هشت آیه , وبحثى دربارهء فیض و سپس فرق بین معجزه و ولایت را بیان نموده است . بعد از آن با عنوان شمع روایت در شبستان ولایت , مباحثهء اسحق بن ابراهیم و مأمون عباسى را آورده و با عنوان ];ّّگاهى از ظلمت به روشنى مباحثهء مرد شامى با امام صادق (ع ) و هشام و سپس مطالبى را به صورت نقد بر عامه و افرادضد ولایت دارد که از عنوان تاراجگران به بعد است , و در آخر نظریهء علما است . این کتاب با قلمى خاص و گفتارى مخصوص و کلامى بحث نموده و اکثراً با پاورقیهاى مفید و شامل معلومات بسیار است . اما بخشهایى از کتاب که مى توان از آنها به عنوان مهمترین بحثها نامید با این عناوین آمده اند: تا ابد مى درخشد, غوغائى که جملهء <حسبنا کتاب الله در اسلام >به پا کرد, روش ما, امامت , معناى امامت , اقسام ولایت , تابلوهاى ولایت تشریعى در قرآن , شمع شبستان فیض , فرق بین معجزه و ولایت , شمع روایت در شبستان ولایت , گامى از ظلمت به روشنى , بخدا سوگند, ودیعهء آسمانى , سمپاشى , افسانهء تاریخ درس زندگیست , تاراجگران (از نگارنده ), ایکاش بیدار بودند(از نگارنده ؟), آن روز که تصمیم گرفتم . در آخر جواب یازده تن از علما و بزرگان نجف , قم , تهران , مشهد, شیراز, شوشتر از سؤال در مورد ولایت و اقسام آن و نیز ولایت تکوینى و ولایت تشریعى را عیناً چاپ نموده و نیز آمادگى خود را براى تبادل نظر و نامه نویسى أعلام نموده است . نکات قابل توجه : ۱ در این کتاب در اکثر موارد به کتب عامه استناد نموده است . ۲ مؤلف کتاب علامه سید ابراهیم میلانى پس از آمدن از آذربایجان اقامت در تهران , در اثر تبلیغات دشمنان ولایت سلسله بیاناتى بیان نموده اند که پس از تدوین آقاى مقیمى به صورت کتاب حاضر در آمده است . ن کنت مولاه (نیشابورى ) = طرق من کنت مولاه (عربى , خطى ) ۲۳۹ من کنت مولاه فهذا على مولاه , ج ۱(عربى , چاپى ) عبدالمنعم کاظمى چاپ : مطبعه النجاح , بغداد, سال ۱۳۷۳ق , حدود ۱۹۵۴م . این کتاب جلد دوم از هشت جلد کتاب تحت عنوان <المعصومون الابعه عشر (ع )>است . ۲۴۰ المنیر, فهرس کتاب الغدیر (عربى , چاپى ) قسم الدراسات الاسلامیه, بنیاد بعثت . همان مؤسسه : تهران , چاپ اول , سال ۱۴۰۹ق , ۱۳۶۸ش . وزیرى , ۶۲۴ . این کتاب فهارس کتاب <الغدیر فى الکتاب والسنه و الادب >علامهء امینى است : فهرست موضوعى (شامل موضوع بندى مخصوص براى کتاب الغدیر), فهرست آیات , فهرست احادیث فهرست اشعار, فهرست قبایل و ملل , فهرست وقایع و ایام , فهرست امکنه و بلدان , فهرست کتب (که شامل مصادر نیز هست .) در آخر فهرست موضوعات و یا مطالب به حسب جلدها و صفحه هاى کتاب آورده شده است . نکته قابل توجه : فهرست دیگرى براى کتاب <الغدیر>با نام <على ضفاف الغدیر>در دو جلد و در چاپ بعدى در یک جلد با جداشدن بخش فهرست أعلام که با نام <أعلام الغدیر>مستقلاً به چاپ رسیده توسط جمعى از محققین تنظیم شده است . ۲۴۱ منیه البصیر فى بیان کیفیه الغدیر (عربى , خطى ) احمد بن ابى القاسم تهرانى (ابوالفضل , کلانترى , نورى ) م ۱۳۱۶ق . نکته قابل توجه : چنانچه علامه سید محسن امین عاملى در أعیان الشیعه ج ۲ص ۴۷۵دارد نام مؤلف احمد و کنیه اش ابوالفضل است که به همان مشهور گشته است . ولى در الکنى والالقاب ج ۱ص ۱۴۴و طبقات أعلام الشیعه (قرن دوازدهم , نقباء البشر) ج ۱ص ۵۳هیچ اشاره اى به این مطلب نیست و <ابوالفضل >به عنوان نام مؤلف آمده است . ۲۴۲ مواعظ غدیر (اردو, خطى ) ؟ قاموس الکتب ج ۱ص ۹۶۳ وسوعه عن حدیث الغدیر (موحد) = عوالم العلوم و المعارف و الاحوال من الایات و الاخبار و الاقوال (عربى , چاپى ) ]; ّّ۲۴۳ موعظه عید الغدیر(اردو, چاپى ) سید على حائرى , م ۱۳۴۰ق . کتب خانهء حسینیه , لاهور (پاکستان ), سال ۱۳۴۵ق . ؟, ۱۰۷ . نکته قابل توجه : کتابى به نام <موعظهء غدیر>از سید على بن ابى القاسم نقوى (حائرى ) به فارسى ذکر خواهد شد. ۲۴۴ موعظهء غدیر (فارسى , چاپى ) سید على بن ابى القاسم نقوى (حائرى , رضوى , قمى , لاهورى ) م ۱۳۶۰ق . چاپ : بمبئى (هند), سال ۱۳۱۸ق , ۱۹۰۰م . الذریعه ج ۱۱ص ۲۲۰ش ۱۳۳۷ طبقات أعلام الشیعه (قرن چهاردهم , نقباء البشر) ج ۴ص ۱۳۳۹ش ۱۸۶۸ مطلع الانوار (صدر الافاضل ) ص ۳۴۱ تذکرهء علماى امامیهء پاکستان ص ۱۷۷ نکات قابل توجه : ۱ در الذریعه کتاب با نام <رساله الغدیر فى امامه الامیر>از مؤلف آمده , و چون سال چاپ آن کتاب نیز مطابق با این کتاب است به احتمال قوى هر دو یکى است . در کتاب مطلع الانوار کتابى به نام <رساله فى الغدیر>از مؤلف معرفى شده و در تراثنا شماره ۲۸(عبدالجبار رفاعى )ص ۱۳۹ش ۱۷۳۷نیز نام <رساله فى الغدیر>آمده است . در کتاب <الغدیر فى التراث الاسلامى >ص ۱۷۰ش ۶۶این کتاب را با نام <موعظه الغدیر>آورده است . ۲ در تراثنا شماره ۲۸(عبدالجبار رفاعى ) ص ۱۶۰ش ۱۸۹۰کتابى به نام <موعظه عیدالغدیر>اردو از سید على حائرى م ۱۳۴۰ق معرفى نموده که مشخصات چاپى آن با این کتاب متفاوت است . ۲۴۵ مهر آب خم (فارسى , چاپى ) گزینش و تصحیح : سید على رضوى . ];ّّناشر: مؤلف , چاپ اول , سال ۱۴۱۰ق , ۱۳۶۹ش . وزیرى , ۴۶ص . کتاب چهارده سروده از چهارده شاعر فارسى زبان است . در این کتاب ابتدا مقدمه در دو بخش : ۱ خلاصه اى از غدیر با سبکى زیبا و انشائى در سه بخش شامل خلاصه اى از غدیرو اسامى و جوانب آن ۲ توضیحى مختصر دربارهء کتاب و شعرهاى انتخاب شده است . سپس چهارده شعر از چهاده شاعر به ترتیب زیر آمده است : ۱ قصیده با تلخیص (ناصر خسرو قبادیانى ) ۲ قصیده , با تلخیص (حکیم قاآنى شیرازى ) ۳ مسمط (جیحون یزدى ) ۴ ترجیج بند, بند هفتم (صفى على شاه ) ۵ قصیده (محیط قمى )۶ قصیده (عمان سامانى ) ۷ قصید (احمداحمدى بیرجندى ) ۸ قصیده , با تلخیص (میرزا حبیب الله خراسانى ) ۹ قصیده با تلخیص (ادیب الممالک ) ۱۰مسمط مسدس , با تلخیص (یحیى ) ۱۱ مسمط مسدس (رفعت سمنانى ) ۱۲ مسمط مربع (آیه الله اصفهانى ) ۱۳مسمط مخمس (ملک الشعراء بهار) ۱۴ مسمط مخمس (محمد حسین اصفهانى ). اشعار کتاب جمعاً عبارتنداز: نه قصیده ویک مسمط و دو مسمط مخمس و نیز دو مسمط مسدس , که در آخر هریک از آنها مأخذ با ذکر صفحه و توضیحات کتاب آورده شده است . نکات قابل توجه : ۱ کتاب به عنوان یادوارهء گذشت چهارده قرن از غدیر خم است . ۲ این کتاب به صورت خطاطى و بخط سید محسن مؤمنى است . ۲۴۶ مهر جان الامام على , ۳ج (عربى , چاپى ) اعداد: اللجنه الثقافیه لمهرجان الامام على (ع ) . جمعى از محققین . ج ۱ دارزید النشر, لندن , سال ۱۴۱۰ق , ۱۹۹۰م . وزیرى , ۹۳+ ۳۲۰ص . این کتاب سرى مقالات و اشعارى قرائت شده است که طى سه روز کنفرانس امام على (ع ) از طرف آیهالله خوئى به مناسبت یکهزار و چهارصدمین سال در سال ۱۴۱۰قمرى درلندن برگزار شد. ];ّّنکات قابل توجه : ۱ تاکنون یک جلد از این کتاب چاپ و دو جلد دیگر در راه چاپ است . ۲ جلد اول کتاب به این عنوان است : <الکتاب الاول : المحاضرات >. 3 در کتاب <الغدیر فى التراث الاسلامى >از این کتاب با نام <محاضرا مهرجان الغدیر>یاد نموده است . ۲۴۷ میثاق الاسلام فى عیدالغدیر (عربى , چاپى ) سید محمد على بن عبدالکریم طباطبائى . چاپ اول : مؤسسه الوفاء, بیروت , سال ۱۴۰۳ق . چاپ دوم : همان ناشر, سال ۱۴۰۴ق , ۱۹۸۳م . ؟, ۶۴ص . نکته قابل توجه : این کتاب در <کتابنامهء غدیر خم >ص ۱۵ش ۴۶با نام <میثاق الاسلام فى یوم الغدیر>آمده است . یثاق الاسلام فى یوم الغدیر (طباطبائى )= میثاق الاسلام فى عید الغدیر(عربى , چاپى ) منبع: www.balagh.net