روحیه خوارج
🔸 سلام بفرمایید.
🔹 حاج آقا «خوارج» چه روحیانی داشتند؟
🔸 خوارج روحیات خاصی داشتند. آنها ترکیبی از زشتی و زیبایی بودند و نهایتا در صف دشمنان امام علی (ع) قرار گرفتند. شخصیت ممتاز و جاذبه مغناطیسی مولای متقیان نتوانست آنها را جذب کند که دفع هم کرد.
🔹 زیبایی روحیه خوارج چه بود؟
🔸 آنها روحیه مبارزه و فداکاری داشتند و در راه عقیده خویش سرسختانه می‌کوشیدند. در تاریخ خوارج فداکاری‌هایی را شاهدیم که در تاریخ زندگی بشر نظیری ندارد، خوارج از تمام فرقه‌ها معتقدتر، کوشاتر و آماده‌تر برای مرگ بودند.
🔹 چه خصایص زیبای دیگری داشتند؟
🔸 آنها مردمی عبادت پیشه و متنسّک بودند. شب‌ها را به عبادت می‌گذراندند. بی‌میل به دنیا و زخارف آن بودند. به احکام اسلامی و ظواهر اسلام سخت پایبند بودند. دست به آنچه آن را گناه می‌دانستند نمی‌زدند. با معیارهای خود خلافی را مرتکب نمی‌شدند و از کسی که گناهی می‌کرد بیزار بودند.
🔹 زشتی روحیه خوارج چه بود؟
🔸 خوارج مردمی جاهل و نادان بودند. در اثر جهالت و نادانی حقایق را نفهمیده و بد تفسیر می‌کردند، آنها ناآشنا به فرهنگ اسلامی بودند و می‌خواستند همه کمبودهای خود را با فشار آوردن بر رکوع و سجودهای طولانی جبران کنند. این کج‌فهمی‌ها کم‌کم به صورت یک مذهب برای آنان درآمده بود که بزرگترین فداکاری‌ها را در راه تثبیت آن از خود بروز می‌دادند.
🔹 خوارج چه روحیات زشت دیگری داشتند؟
🔸 آنها مردمی تنگ‌نظر و کوته‌بین بودند. در افقی بسیار پست فکر می‌کردند. اسلام و مسلمانی را در چهاردیواری اندیشه‌های محدود خود محصور کرده بودند. مانند همه کوته‌نظران مدعی بودند که همه بد می‌فهمند و یا اصلاً نمی‌فهمند و همگان راه خطا می‌روند و جهنمی هستند. آنها این کوته‌بینی و تنگ‌نظری را به صورت یک عقیده دینی در آورده بودند. رحمت خدا را محدود و او بر کرسی غضب نشانده بودند تا بندگان را با کوچکترین لغزشی به آتش جهنم سرازیر کند.
🔹 چگونه زهد، عبادت و تقوای خوارج با جهالت و تنگ‌نظریشان قابل جمع است؟
🔸 عبادت خوارج عین جهالتشان بود و عبادت توأم با جهالت فاقد اثر و ارزش است. از این‌رو امام علی (ع) بی‌توجه به زهد، تقوا و پیشانی‌های پینه بسته خوارج به جنگ با آنها برخواست و فرمود: «چشم این فتنه را من درآوردم. غیر از من احدی جرأت چنین کاری را نداشت، پس از آنکه موج دریای تاریکی و شبهه‌ناکی آن بالا گرفته بود و هاری آن فزونی یافته بود.»
🔹 ممنون حاج آقا
✍️ اکبر مظفری
📚 برداشتی از کتاب: جاذبه و دافعه علی علیه السلام، (ممیزات خوارج)، تالیف: متفکر شهید استاد مرتضی مطهری (ره)