مقدمه ۱٫ ضرورتاصول و مبانی قیام امام حسین(ع) را با رویکردهای مختلف می توان بررسی کرد؛ اما در این نوشته به علل ذیل، رویکرد قرآنی آن انتخاب شده است :۱-۱٫ تاکنون به جنبه قرآنی نهضت عاشورا و به خصوص در بررسی مبانیآن، کمتر به قرآن مراجعه شده، لذا با توجه
ه. عوامل سیاسى ۱٫ بصیرت شناخت روشن و یقینى از دین، تکلیف، پیشوا، حجّت خدا، راه دوست و دشمن، حق وباطل «بصیرت» نام دارد. بصیرت و روشنبینى از صفات شایستهاى است که یک مسلمان درزندگى فردى و اجتماعى خود باید از آن برخوردار باشد. در مبارزات و فعالیتهاى سیاسى واجتماعى
ر. عوامل تاریخى ۱٫ فرا زمانى و فرا مکانى بودن کربلا و عاشورا حماسه حسینى، کربلا و عاشورا دو چهره دارد. یکى چهرهاى که در ظرف زمان و مکانىخاص قرار مىگیرد، چهرهاى تاریخى و جغرافیایى، چهرهاى مُلکى. دوم چهرهاى که درظرف زمان و مکانى خاص قرار نمىگیرد، چهرهاى فراتاریخى و
ج. عوامل عر فانى ۱٫ یاد خدا ذکر و یاد خدا، در همه مراتب و مراحلش، امرى پسندیده و مورد تأکید اسلام است. درآیات قرآن توصیه به یاد فراوان خدا شده است. «اُذْکُرُوا اللَّه ذِکْراً کثیراً.»[33] یاد، که یک مرتبهبلند عرفانى است، آن است که انسان پیوسته خدا را در
ب. عوامل اخلاقى اخلاق یکى از ابعاد اصلى دین اسلام است که تکمیلارزشهاى اخلاقى و جهت خدایى بخشیدن به صفات و رفتارانسانها از اهداف عمده بعثت انبیا است. تصحیح منش و رفتارانسان و کاشتن بذر کمالات اخلاقى و خصال متعالى انسانى درنهاد جان انسانها، بخشى مهم از رسالت پیامبر و
بقاء و جاودانگى واقعه عاشورا در تاریخ، به جز لطف الهى، محصول مجموعه اى از عوامل اختیارى است که این مقاله درصدد برشمارى آن است.در یک دید کلى پدیده اى که مطابق حق و براساس طبیعت و فطرت بشرى باشد اصیل وبادوام بوده، همواره قرین تایید معنوى است .نویسنده با
آداب زیارت زیارت، تشرف به دیدار مزور عنه (امام و یا امام زاده) است. هر دیدارى، بر حسباهمیت، شرایط و آدابى دارد همانگونه که در عرف زمان ما ملاقات و دیدار با بزرگان، با آدابىهمراه است، زیارت ائمه(ع) بهویژه سیدالشهدا نیز آدابى دارد. از آنجا که بحث تفصیلى هریک از
مصادیق عزادارى همانگونه که پیش از این گفته شد، عزادارى سرور و سالار شهیدان، در عصر ما شکلهاو مصادیق گوناگونى دارد. برخى از این نمونهها درعصر ائمه اطهار(ع) نبوده است تا روایتىدر باره آن وارد شود ولى از آنجا که اصل اقامه عزا و ذکر مصیبت، عملى ممدوح و بر
[۵۳]ج. احکام عزادارى سیدالشهدا(ع)بزرگداشتن یاد و خاطره امامان، بهویژه حضرت سیدالشهدا(ع) مورد سفارش اکیدائمه(ع) بوده است. آنان خود نیز در برپایى مجالس عزا نهایت اهتمام را داشتهاند امامرضا(ع)مىفرماید:«کان ابى اذا دخل شهر المحرم لا یرى ضاحکاً و کانت الکأبه تغلب علیه حتى یمضى منه عشرهایام فاذا کان یوم العاشر کان
۸. همراهى با مرده در قبر از کارهایى که مستحب است براى میت انجام داده شود، همراهى مقدارى از تربتسیدالشهدا(ع) با میت، در حنوط و کفن و قبر است.شیخ حر عاملى بابى را با نام «استحباب وضع التربه الحسینیه مع المیت فى الحنوط والکفن و فى القبر» گشوده است و