بسم اللَّه الرحمن الرحیم
الحمد للهِ ربِّ العالمین و اَفْضَلُ الصلوهِ و اَتمُّ السلام على سیدنا و نبینا محمد و آله الطیبین، السلام علیک یا سیدى یا صاحب الزمان(عج)، السلام علیک یا نور اللَّه فى ارضه، [الامامعلیه السلام نوراللَّه فى ارضه تکویناً و تشریعاً و هدایتاً و لا ارید ان اطیل فى هذا المفهوم أترک المجال لاسئله اخوه اعزه و اخوات الکرام. حقیقت، ان هدى اللَّه له مرکز نصَّ علیه القرآن الکریم] «اَللَّهُ نُورُ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکوهٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ….»(95) النور الالهى دائماً موجودٌ فى حجه اللَّه، معرفهاللَّه، نوراللَّه، و کل هدایه فى قلوب البشر هى شعاعٌ من نوره. اللهم اجعل قلوبنا متصلهً بشعاع من نور ولیکعلیه السلام ایضاً یقول اللَّه عزوجل(۹۶) «….وَ لِلَّهِ جُنُودُ السَّمَوَاتِ وَ الْأَرْضِ….»(97) جنود السموات هذهِ یعلمه و لیس من مسؤولیتنا ان نعرفها، (۹۸)
نور خدا در زمین
ما به نص قرآن اعتقاد داریم که نور الاهى در روى زمین متجسد به حضرت مهدى(عج) است و تمام دلهاى هدایت شده متصل به شعاع مرکز نور خدا هستند. از طرف دیگر، «….وَ لِلَّهِ جُنُودُ السَّمَوَاتِ وَ الْأَرْضِ….»(99) جنود الارض چه کسى است؟ این بحث را براى فهم فعالیت حضرتعلیه السلام در عصر غیبت انجام مىدهیم. ما بر حسب روایات اعتقاد داریم که در شب قدر برنامه الاهى بر قلب حضرت نازل مىشود؛ یعنى فرشتگان، برنامه الاهى براى حضرت مىآورند. برنامهاى که «… انّه لینزل فى لیله القدر الى ولى الامر تفسیر الامور سنه سنه یؤمر فیها فى امر نفسه بکذا و کذا و فى امر الناس بکذا و کذا.»(100) یعنى برنامه مشخصى براى خود حضرت و .
برنامه عمومى
برنامه عمومى همان فعالیتهایى است که در طى یک سال روى زمین انجام مىگیرد. بعضى از این برنامهها را خود آقا انجام مىدهد و بعضىها را تقسیم مىکنند بین دیگران. در رابطه با اصحاب و جنودى که زیر نظر حضرت فعالیت مىکنند، نصوص متعدد داریم که تعیین مىکنند آنها چه کسانى هستند. روایات معتبره داریم از امام صادقعلیه السلام مىفرماید: «نِعْمَ المنزل طیِّبه و ما بثلاثینَ منْ وحشَه»؛(۱۰۱) مرکز غیبتش، مرکز اصلى اقامتش مدینه (یثرب) است و با ۳۰ نفر تماس دارد و کسى که با ۳۰ نفر تماس بگیرد، وحشت ندارد. حضرتعلیه السلام در زمان غیبتش انواع فعالیتهایى که از طرف خداوند به ایشان موکول شده است، انجام مىدهند و تمام این فعالیتها به نفع مؤمنین است تا وضع جهان به نقطه ظهور برسد. بسیارى از فعالیتهاى حضرت توسط یارانش مانند حضرت خضرعلیه السلام انجام مىگیرد.
ادامه بحث [ به زبان عربى]
«خلاصهُ الامر أن اللَّه عزوجل عِنْدَهُ برنامج لهذه الارض حتى تَصِلُ البشریَّهُ فى رشدها فى مسیرتها الى نقطهٍ یظهر فیها وَلیُّهُ الاعظم و یَسْتَثْمِرُ مئه و اَرْبَعَهٍ و عشرین الف نبى ثم یقیم دولهَ العدل فى العالم ألتى تمتدُّ الى آخر العالم، (ماشاءاللَّه) و هذا البرنامج یُنَفِذُّهُ اللَّه عزو جل به بهیمنته و بسیطرتِهِ بید اولیائِهِ، بید حتى اعدائه، بید جنوده، قسمٌ مهمٌ من الخطى الالهیه تُنَفَذُ بید الامام المهدى (ارواحنا له فداء) و بید جنوده الذین یروى الکفعمىرحمه الله أن عَدَدُهُم ثلاثمئهٍ و ستین و أنَّ منهم ثابتون کالخضر (مَدَ اللَّه فى عُمْرِهِ) و منهم یتوفى و یأتى غیرُهُم و یسمون الابدال وهولاء یقومون با نواع فعالیات فى روسیه، فى امریکا، فى ایران، فى الشرق، فى الغرب. فى البحر و فى البر انواع فعالیات حسب البرنامج الذى یأمرهم اللَّه عزوجل به حتى یصل العالم الى تلک النُقْطَه و الى تلک اللیله المبارکه، اللیله التى یظهر فیها(عج) و فى صَبیحَتِها یَتَکِأ على الرکن الیمانى فى الکعبه و یخاطب شعوب العالم بلغاتهم، یخاطِبُهُم بأن انتهى وقت الظلم(۱۰۲) [و جاء الحق و زهق الباطل(۱۰۳)] و [بقیهُاللَّه خیرٌلکم ان کنتم مؤمنین(۱۰۴)]
پرسش و پاسخ
1 – س : آیا امام زمان(عج) زن و فرزند دارند یا خیر. اگر دارند، آیا آنها هم در حکم انسان غایب هستند یا خیر؟ کیفیت خانواده حضرت را توضیح دهید
ج : روایاتى داریم که حضرت(عج) ازدواج کرده و احتمالاتش متعدد است. احتمال است که فقط در عمر طبیعى غیبت صغرا این بوده و احتمالاً زن و فرزند دارد و بعضى از علما به روایات آن تصریح مىکنند؛ و اگر حضرت زن و بچه داشته باشند، حکم حضرت بر آنها[خانواده حضرت] جارى نیست و شاید قانون زندگى طبیعى و مرگ طبیعى بر اینها جارى شود.
2 – س : در چه شهرهایى احتمال دارد آنها [ خانواده حضرت ]باشند؟ج : مسأله جزیره خضرا و غیر آن سندش به آن صورت است که نمىتواند انسان به آن اعتماد کند و همچنین نمىتواند آن را رد کند؛ ولى اثبات اینکه در یک جاى مخصوص باشد ما چیزهاى قطعى از ائمهعلیهم السلام داریم که اصل و مرکزش مدینه است. البته احتمال دارد که حضرت خانواده را به جاهاى دیگر منتقل کند؛ ولى اصل مرکز و پایگاه حضرت مهدى(عج)، مدینه منوره است.
3 – س : چه مانعى دارد خداوند متعال به جاى زنده و غایب نگهداشتن امام زمان(عج) در لحظه مقرر ایشان را خلق کند؟
ج : این مربوط به سیستم هدایت الاهى است. اگر اینطور بخواهیم بگوییم، سؤال خیلى مطرح است؛ مثلاً مسأله آخرت، چرا روشن نیست، «ان الساعه آتیه أکاد اخفیها…(۱۰۵)» این سیستم الاهى است که براى وجود آدم و فرزندان آدم روى زمین، امتحان غیب و شهادت است، روشنایى و عدم روشنایى، وجود خود تبارک و تعالى مىتواند بهگونهاى روشن باشد که کسى نتواند نفس بکشد و هیچ شکى باقى نماند: «إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَیهِمْ مِنَ السَّماءِ آیَهً فَظَلَّتْ أَعْنَقُهُمْ لَها خاضِعینَ.»(106) این روش امتحان است، اخراج ما بالقوه الى ما بالفعل از ایمان بشر و امتحان است.۴ – س : آیا علت غیبت – چنان که در بعضى از روایات آمده – خوف از اعداء دین است یا نه؟ اگر جواب مثبت است، چرا نسبت به اولیا و مؤمنین به نحو عموم ظاهر نمىشوند و افاضه فیوضات ظاهرى نمىفرمایند؟
ج : من اعتقاد دارم که تمام روایاتى که در تحلیل سرّ غیبت آمده حکمتهاى مختلف دارد، خوف از کشته شدن و … من اعتقاد دارم به مضمون این حدیث «إِنَّ وَجْهَ الحِکْمَه فى ذلکَ لاُیَنْکَشِفُ إِلاَّ بَعْدَ ظُهُورهِ»(107) وقتى که ظاهر مىشود، سرّ و حکمت غیبت را مىفهمیم و متوجه مىشویم چه کارهایى کرده و جریان غیبت چه بوده است. آنچه الان مىتوانیم بگوییم حکمت اللَّه و علم خدا دلیل آن است. خدا این کار را کرده به جهت حکمتى بوده. فهم آن بعد از ظهور حضرت منکشف مىشود.
5 – س : یقولون بأن الامامعلیه السلام بعد ان خرج بأذن ربه، یقاتل بالسیف یعنى القائلون یعتقدون بأن المقصود من السیف هنا، هو نفس سیف بما هو هو، هذا صحیح ام لا؟(۱۰۸)ج : از مجموع روایاتى که درباره حرکت ظهور حضرت(عج) آمده است، متوجه مىشویم که از همان وسایلى که در زمان حضرت هست استفاده مىکند و نص روایات مختلف است مثلاً «…أما انه سیرکب السَّحابَ و یرقى فى الاسباب…»(109) و یا «ینزل فى سبع قبابٍ مِنْ نور لایعلم فى أیهّا، هو حینَ ینزل فى ظهر الکوفه»؛(۱۱۰) وقتى از مدینه وارد عراق مىشود با هفت گنبد از نور وارد مىشود که معلوم نیست در کدام یک است. یا مثلاً «فاذا هزَّ رایته أَضاءَ لَها بین المشرق و المغرب.»(111) یا مثلاً این ۳۱۳ نفر از یارانش حکام العالم با ایشان مستقیماً صحبت مىکنند و غیره. من اعتقاد دارم از همان وسایل عصرش استفاده مىکند و هر پیامبرى و امامى از همان وسایل عصرشان استفاده مىکردند. صاحب الزمان(عج) هم همینطور. به علاوه معجزاتى که دارد، عصاى موسى و غیره، خاتم سلیمان، و معجزاتى که از خودش نشان مىدهد و شاید وسایلى که حضرت استفاده مىکند پیشرفتهتر از وسایل عصرش باشد؛ عن ابىعبداللَّهعلیه السلام: «العلم سبعه و عشرون حرفاً فجمیع ما جاءت به الرسل حرفان … فاذا قام قائمنا اخرج الخمسه و العشرین حرفاً…»(112)
6 – س : زمانهاى پیشبینى شده براى ظهور حضرت بقیه اللَّه الاعظم (عج) را چگونه ارزیابى مىکنید؟ با توجه به اینکه ظاهراً خیلى از علائم ظهور به ادعاى عدهاى از
بزرگان محقق شده است.
ج : توقیت کار درست و صحیحى نیست. ائمهعلیهم السلام فرمودهاند: «اِنّا اهل بیتٍ لا نوقَّتْ و قد قالَ محمدصلى الله علیه وآله: کذِب الوقَّاتون»(113)؛ و بر حسب روایات، من اعتقادم این است که تمام علامات بعیده متحقق شده است، فقط علامات سال ظهور مانده است.
7 – س : چگونه مىشود عمر طولانى حضرت صاحب الامرعلیه السلام را قبول کرد با اینکه ظهورشان در سن چهل سالگى خواهد بود؟
ج : الان مسأله عمر و ژن حل شده است. عمر طولانى حضرت(عج) نه استحاله عقلى دارد و نه استحاله عادى. امروزه به وسیله ژن راههاى طولانى شدن عمر وسایل و شیوههایى که مىتواند ژنها و وضع انسانها و جوانى انسانها را حفظ کند، بررسى مىکنند. از نظر علمى این ممکن و قابل تحقق است. خداوند تبارک و تعالى این معجزه را در حق حضرت خضرعلیه السلام انجام داد و همه در این باره متفق القول هستند. اهل تسنن هم در صحاح به این اشاره دارند. دجال مخلوق است و عمرش طولانى است. دجال، از زمان پیامبر (ص) بوده و در مدینه متولد شده است و عمرش طولانى است، حتى طولانىتر از عمر حضرت(عج)؛ یعنى دجال که خودش دشمن خدا است، دشمن خدا متولد به عمر طولانى است؛ یعنى چگونه مىشود طول عمر براى دشمن خدا ممکن باشد، ولى براى ولى اللَّه ممکن نباشد. لذا ما مىگوییم نه استحاله عرفى و نه استحاله عقلى دارد.
به این مسأله تمام مسلمین بلکه تمام ادیان اعتقاد دارند؛ مثلاً مسیحیان اعتقاد دارند به زنده بودن حضرت الیاس و حضرت مسیح علیهما السلام که هنوز زنده و در آسمان است.۸ – س : شغل امام زمان(عج) در دوران غیبت چیست؟ اصولاً حضرت شبانه روز را به چه کارى مشغول است؟
ج : کارهاى حضرت(عج) از نظر تکوینى کارهاى بزرگى است. جنود اللَّه فى الارض برنامه دارند. مشغولند و فعال هستند؛ مثلاً حضرت موسى – على نبینا و آله و علیه السلام – چند روز با حضرت خضرعلیه السلام بود با هم کارهایى را انجام دادند. این کارهایى که حضرت خضر(ع) کرد نمونه کار حضرت است؛ ولى اینها کارهاى کوچک هستند. کارهاى حضرت خیلى بزرگ و مربوط به دولتها است و تمام دستورهاى خدا را اجرا مىکنند. برنامه دارند و هدفشان براى حفظ وضع ایمانى جهان و رساندن جهان به نقطه ظهور است.۹ – س : چرا با توجه به اینکه بعد از وفات امام حسن عسکرى (ع) شیعه به دوازده فرقه تقسیم شدند فقط یک فرقه ولادت و امامت محمد بن الحسن حضرت مهدى(عج) را پذیرفت؟ج : این حرف صحیح نیست. شیعیان بعد از امام حسن عسکرىعلیه السلام ۱۲ فرقه نشدند. در واقع بعد از شهادت هر یک از ائمهعلیهم السلام اتفاقاتى مىافتد؛ مثلاً بعد از امام صادقعلیه السلام بعضىها اسماعیلى شدند. بعد از امام حسن عسکرىعلیه السلام کسى منکر امامت نشده، ولى بعضىها به طرف جعفر کذّاب و دستگاه دولت رفتند و بعضىها متحیر شدند؛ ولى در اخبار تتبع کردند و به حقیقت رسیدند. بالاخره شیعه یک خط شد، یک فرقه و یک طایفه شدند و با سُفراى حضرت(عج) تماس داشتند. این حرف که ۱۲ فرقه شدند حرف اشتباهى است واز یک جایى گرفته شده که غرض دارند.۱۰ – س : ویژگىهاى ممتاز یاران امام زمان(عج) را بیان کنید؟
ج : یاران حضرت(عج) یاران خاص هستند که وزراى ایشان هستند؛ یعنى حکام دنیا که ۳۱۳ نفر هستند، اینها از کبار اولیاء اللَّه هستند. روایات مختلف درباره صفاتشان داریم از منابع سنّىها و روایاتى از منابع خودمان که آن افراد خیر اهل الارض هستند. روایت داریم که افضل از اصحاب ابىعبداللَّه الحسینعلیه السلام هستند؛ ولى معلوم نیست که این سندش صحیح باشد. به هر حال یاران حضرت درجهشان بالا است. روایتى داریم که بعضى کارها را حضرت انجام مىدهد و بعضى از یاران به حضرت اعتراض مىکنند و شک مىکنند و حضرت برایشان دلیل مىآورند؛ مثلاً در بعضى اوقات یکى از بزرگان یارانش مىلرزد و مىگوید: خیلى خون ریختى، خیلى آدم کشتى![ فضل ابن شاذان، عن عبداللَّه بن سنان عن ابىعبداللَّه الصادقعلیه السلام قال: یقتل القائمعلیه السلام حتى یبلغ السوق قال: فیقول له رجل من ولد ابیه: انک لَتُجْفِلُ الناساِجفالَالنَعَم فبعهدٍ من رسول اللَّهصلى الله علیه وآله او بماذا؟ «…یخرج القائمعلیه السلام عهداً من رسولصلى الله علیه وآله». (114)] درجه آنها بدون شک خیلى بالا است. من احتمال مىدهم که درجه این یاران بعد از کارشان با حضرت رشد مىکند و بعداً حکّام جهان مىشوند و حضرت یک پیمان و «عقد اتفاق» با اصحابش انجام مىدهد و آن مشورت درامور کلى است و بعداً خودش از قدرتى که خدا به او داده به این یاران مىدهد؛ مثلاً مىگوید به یارانش، «اذا قام القائم ابعث فى اقالیم الارض فى کل اقلیم رجلاً یقول عهدک (فى) کفک فإذا وَرَدَ علیک ما لا تفهمه و لا تعرف القضاء فیه فانظر إلى کفک و اعمل بما فیها…»(115) اگر خواستید یک نظر بدهید و قضاوتى بکنید و شک کردید، نگاه کن به کف دستت مىبینى حکمش را. این اعمال ولایت تکوینى حضرت(عج) است. یا مىتوانند با حضرت تماس بگیرند و صحبت بکنند و همدیگر رامىبینند و جواب مسأله را از ایشان مىپرسند. به هرحال مقام آنهاخیلى بالا است؛ ولى من نمىدانم که بالاتر از اصحاب امام حسینعلیه السلام باشند.
11 – س : آیا امکان دارد براى امام زمان(عج) درحال حاضر حوادث طبیعى اتفاق بیفتد؛ مثلاً سرماخوردگى، مریضى، تصادف، سیل و زلزله و چنین خطراتى هست یا نیست. اگر بفرمایید نیست، پس دعاهایى که توصیه شده براى سلامتى و دستور صدقه براى سلامتى آن حضرت، چگونه قابل توجیه است؟
ج : از یک جهت ما مىدانیم که قطعاً خداوند تبارک و تعالى آقا را حفظ مىکند تا به هدفش برسد. حتى اگر ما دعا نکنیم، «وعداللَّه» است «ان هذا شىء وعداللَّه و رسوله و اهل بیته.»(116) این را مىدانیم حتى اگر تمام اهل زمین علیه حضرت دعا کردند و یا اگر ما دعا نکردیم باز هم محفوظ است. دعا براى حضرت(عج) فایده ندارد و بیشتر براى خودمان است که مرتبط به حضرت باشیم. دعا مىکنیم براى حفظ حضرت که ما محفوظ باشیم. مثلاً یک کارى داریم حل نشده است دعا براى تعجیل حضرت براى حل مشکل خودمان است و نفع این دعاها براى خودمان است و الا خداوند تبارک و تعالى نقشه و هدفش این است که حضرت را به نتیجه و هدف برساند.
12 – س : این نکته که امام زمان(عج) را خانمى در ایران به شهادت خواهد رساند، چقدر درست است؟
ج : من در لبنان شنیدم خانمى از اهل کوفه، در نجف شنیدم خانمى از اهل کوفه در مسجد کوفه و اینجا آمدم شنیدم خانمى از ایران آقا را به شهادت مىرساند. تتبع کردم هیچ روایتى را ندیدم و اصلاً این روایت هیچ منبعى ندارد. مطلب دیگر اینکه روایتى که مىگوید بعد از ۷ سال یا ۹ سال حضرت به شهادت مىرسد، دیدم اصل این روایت که حکومت حضرت ۷ سال یا ۹ سال است، اصلش سنى است. ما روایتى از ائمهعلیهم السلام نداریم. همین راوى سنى مىگوید از پیامبرصلى الله علیه وآله پرسیدم «کم یملک المهدى(عج)»، قالصلى الله علیه وآله: «یخرج من عترتى یملک سبعاً او تسعاً فیملاء الارض قسطاً و عدلاً.(۱۱۷)» حالا چرا نمىگوید هفت، گفت: تا پرسیدیم از پیامبرصلى الله علیه وآله که مهدى موعود(عج) چقدر حکومت مىکند، «اشار بیده خمساً واثنین(۱۱۸)». شاید این اشاره به ۵ مرحله و شاید ۵ قرن باشد. روایتى نداریم که حکومت حضرت مهدى(عج) کوتاه باشد و بعد به شهادت مىرسد. من روایتى را ترجیح مىدهم که مىگوید: حضرت(عج) قیام مىکند تا اینکه جهان را پر از عدل و نور خدا کند و زحمات انبیا را به ثمر برساند. پس معقول نیست که مدتى کوتاه حکومت بکند. معقول این است که ۱۲ نفر بعد از حضرت از اولاد حضرت حکومت بکنند. بعداً رفت و آمد به زمین و آخرت طبیعى مىشود. اینقدر پیشرفت مىشود که برگشتن کسى از بهشت مثل امام حسینعلیه السلام از عالم آخرت و اینکه بیاید و حکومت کند، چیزى معقول مىشود و رجعت شروع مىشود و روایت صحیح داریم، «أوَّلُ مَنْ یَرْجِعُ إلَى الدُّنیا الْحُسَیْنِ بنِ عَلِى علیهما السلام»(119) بعد از امام حسینعلیه السلام و حکومتش پیغمبر و امیرالمؤمنین صلوات اللَّه علیهم بر مىگردند.
13 – س : چرا بحث امامت ائمه اطهارعلیهم السلام بالعموم و امام زمان(عج) بالخصوص به روشنى در آیات قرآن نیامده؟ با اینکه مسائلى با اهمیت کمتر – نظیر بعضى احکام که از حیث تعداد و دلالت قابل قیاس با این بحثها نیست – در قرآن وجود دارد. اگر چه جوابهاى مشهور داده شده اما قانع کننده نیست (نظیر جلوگیرى از تحریف قرآن و دیگر موارد).ج : این همان چیزى است که مربوط به قانون الاهى است که به آن اشاره شد.(۱۲۰) خداوند تبارک و تعالى بشر را مىخواهد امتحان کند همه چیز را نمىخواهد در قرآن بیان کند حتى اعتقادات را.
بعضى چیزها را باید خودشان زحمت بکشند، یعنى امکان ضلال ضرورى است. مسأله انسان باید مثبت و منفى باشد مثل تولید برق همانگونه که هدایت ضرورى است اضلال هم ضرورى است. « وَ کَذلِکَ جَعَلْنَا لِکُلِّ نَبِىٍّ عَدُوّاً مِنَ المجرمین…»(121) پیامبرصلى الله علیه وآله مىفرستد، یک نفر غریب هم همراهش است و این ضرورى است. پیامبرصلى الله علیه وآله مثلاً هدایتش بزرگتر بود و همراهش باید چند نفر گمراه باشند. این قاعده الاهى است. اگر انسان مجبور شود که هدایت شود، این سلب اختیار انسانى است. اینکه کدامین مسأله در قرآن ذکر بشود یا ذکر نشود، این سیاست خدایى است و مربوط به همین موضوع است؛ مثلاً اصحاب کهف، چند نفر هستند، خداوند تبارک و تعالى در چند آیه از اصحاب کهف حرف مىزند، ولى مشخص نمىکند که چند نفر هستند؛ « سَیَقُولُونَ ثَلاثَهٌ رابِعُهُمْ کَلْبُهُمْ وَ یَقُولُونَ خَمْسَهٌ….»(122)
این را مىگوید ولى تعداد را نمىگوید، نمىخواهد بگوید. در رابطه با آخر الزمان و ظهور حضرت نیز چنین است و همچنین راجع به اهل بیتعلیهم السلام با کنایه و اشاره و تصریح آیه مباهله(۱۲۳) مطلب را بیان مىکند. بیش از این تصریح نمىکند. خداوند متعال مىخواهد راه بدهد به مردم که اگر کسى بخواهد راه فرار باز باشد در واقع راه فرار از ولایت را خداوند تبارک و تعالى باز کرده است.
14 – س : اگر دولت امام زمان(عج) دولت کریمه(۱۲۴) است چگونه منافقان ذلیل مىشوند، مگر دولت امام علىعلیه السلام کریمه نبود که منافقان جایگاه یافتند و دورویى کردند و حضرت را خانهنشین کردند؟
ج : دولت کریمه از چند جهت صفت کریمه دارد. دولت کریمه به رهبرش کریمه است. به قوانین شرعش کریمه است. به مردمش و یا به تحقق عدلش کریمه است. دولت تمام معصومین – صلوات اللَّه علیهم – در تاریخ کریمه هستند. شرایع همهاش کریمه است؛ ولى مسأله نسبى است. دولت حضرت(عج) بر تمام جهان ظاهر مىشود؛ عدل، شرایع دین و نور خدا حاکم است، در عین حال معصیت، گناه و انحراف مىماند. ما بر حسب روایات اهل بیتعلیهم السلام مىدانیم حرکت دجال که یک ضد انقلاب است، بعد از مدتى علیه حکومت حضرت تحقق مىیابد. به کمک یهودىها و نواصب و غیره جمع مىشوند و یک حرکت ضد حضرت (عج) انجام مىدهند.
15 – س : راه تشخیص علائم قطعى و غیر قطعى در روایات چیست؟ غیر از بحث علم رجال که از نظر سند بررسى مىشود، چند تا از علائم قطعى ظهور آقا امام زمان(عج) را نام ببرید؟
ج : روایاتى داریم که تاکید مىکنند علامات سال ظهور حضرت حتمى است. «… یبعث الیه بعثُ من الشام فیخسف بالبیداء.»(125)، «فیخرج الیه جیش السفیانى» (126)، «خرج علیهم الخراسانى و السفیانى» (127)،«خروج السفیانى و الخراسانى و الیمانى(۱۲۸)» اذا نادى مُنادٍ منَ السَّماءِ «إنّ الحقَّ فِى آل محمدٍ صلى الله علیه و آله» فعندَ یَظْهَرُ الْمهدى عَلَیْه السلام…)(۱۲۹) این علامتها بنا بر روایات اهل بیتعلیهم السلام حتمى و قطعى است. اما بقیه علامتها این صفت را ندارد. یا روایتى در اینباره وارد نشده و یا سند روایات به سند روایات دلالت کننده بر این علامات نمىرسد.۱۶ -س : دلیل عقلى بر وجود امام زمان(عج) الان در عالم چیست؟
ج : دلیل عقلى این است که انسانها مخلوق براى این ۷۰ و ۸۰ سال نیستند، به علت اینکه عقل دارند این عقل و روح انسانى مخلوق براى مدت بلندتر و طولانى است. خداوند تبارک و تعالى خودش حکیم است و این دستگاه خلقت انسانى، اگر به جهت همین قواى شهوانى، غضبى و حیوانى باشد، این مدت کوتاه کافى است؛ ولى ما مىبینیم این دستگاه خلقت انسانى به این خوبى براى بشر حتماً راهنما مىخواهد. ما نمىدانیم تأثیر کارهاى ما در آینده چیست؟ من نمىدانم که اگر کارى کردم این کارم و این حرکتم چه تأثیراتى در آینده من دارد. وجود مقولاتى مانند مرگ، آخرت و خلود چگونه است. لذا بشر به هادى نیاز دارد. وجود حجت و هدایت براى انسان ضرورى و حتمى است و این متجسد به حضرت صاحب الزمان(عج) است؛ یعنى تطبیق این ضرورت عقلى و وجود الحجه، ضرورت وجود «امام هادٍ للإنسان(۱۳۰)»، تطبیقاش نیست مگر براى شخص حضرت حجت(عج).
17 – س : روایاتى داریم که هر کس دعاى عهد امام زمان(عج) را ۴۰ شبانه روز مرتب بخواند در زمان ظهور حضرت زنده خواهد شد. این زنده شدن به چه کیفیت است؟ و آیا منظور همان رجعت است؟ یا قبل از رجعت این موضوع محقق خواهدشد؟ج : یعنى دعاى عهد، این ورد و توسل به خداوند تبارک و تعالى و اهل بیت و ائمه – علیهم السلام – تأثیرش مشروط به این است که زمینهاش محقق باشد. اینکه بعضى از فُجَّار و اهل طغیان این دعا را بخوانند قطعاً چنین نتیجهاى نخواهند گرفت. انصار حضرت(عج) در روایات ما ۳۱۳ نفرند. اینها وزراى درجه اول هستند؛ ولى غیر از اینها «لا یَخْرُجُ مِنَ المکه حَتّى یَتُّمُ له العهد و هى عشره آلاف و غیره.»(131) یارانى که مقرب نسبى هستند به حضرت غیر از این ۳۱۳ نفرند. مثلاً ۵۰ هزار نفر، بعضى از اینها از قبرهایشان زنده مىشوند. شاید بعضى از اعمال اثرى داشته باشد. ما روایت داریم که مالک اشتر و… در وقت ظهور حضرت مبعوث مىشوند و از یاران حضرت مىشوند. این غیر از رجعت است.
و السلام علیکم و رحمه اللّه و برکاته