در این روز در سال دهم هجرت واقعه غدیر در بازگشت از حجه الوداع به وقوع پیوست، و طى سه روز – که کاروان صد و بیست هزار نفرى حجاج در غدیر خم توقفداشتند – پیامبرصلى الله علیه وآله در بلندترین خطبه خود که مشتمل بر معارف توحیدی و مباحث ولایت و امامت می باشد ، على بن ابىطالب و یازده امامعلیهم السلام بعد از او رابه عنوان امامان مردم تا روز قیامت معرفى کردند.
این روز بزرگترین عید آل محمدعلیهم السلام به شمار مىآید،و طى آن به دستور الهى اعلان عمومى بهوصایت بلافصل امیرالمؤمنین على بن ابىطالبعلیه السلام شده است. (بحارالانوار ج ۳۵ ص ۱۵۰)
این روز عید مبارک آسمانى است.
مشهورترین جمله این خطبه که شیعه و سنی به تواتر آن را نقل کرده اند و راویان آن به قدری زیادند که کوچکترین تردیدی در صحت آن وجود ندارد این است که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
من کنت مولاه فعلی مولاه
لفظ مولا گرچه ممکن است در معانی مختلفی استعمال شده باشد ،اما مسلما در این حدیث شریف به معنای داشتن سرپرستی و ولایت امر برامت است.
چرا که قرائنی بر این مطلب وجود دارد از جمله:
۱.قبل از اینکه پیامبر ولایت علی علیه السلام را اعلام کنند به مردم خبر دادند که وفاتشان نزدیک شده و آنان را به کتاب و عترت سفارش نمودند و تاکید کردند که این دو از هم جدا نمی شوند سپس اعلام کردند که هرکس من مولای اویم پس علی مولای اوست.
بنابراین مقصود آن حضرت معرفی کسی است که بر امت واجب است در کنار قرآن به او تمسک کنند تا از گمراهی مصون بمانند.
۲.مناسب حکمت رسول خدا صلی الله علیه و اله وسلم نیست که هزاران تن از حجاج را در بیابانی گرم نگه دارند و فرمان دهند که برایشان منبری از سنگها و بار شتران بسازندو…فقط به خاطر اینکه به مسلمین اعلام کنند که علی دوست ویاور آنهاست! بلکه مسلما موضوع بسیار مهمی در کار بوده است وآن ،چیزی نبود مگر اعلام ولایت امر پس از پیامبر.
۳.خطیب بغدادی از ابو هریره چنین نقل کرده که گفت: هر کس روز ۱۸ ذی الحجه را روزه بگیرد برای او ثواب روزه ۶۰ماه نوشته می شود و آن روز روز غدیرخم است،آن هنگام که پیامبر دست علی ابن ابیطالب را گرفتند و فرمودند:آیا من ولی مومنین نیستم؟
مردم گفتند:بلی ای رسول خدا
پیامبر فرمودند:من کنت مولاه فعلی مولاه
پس عمربن الخطاب گفت: مبارک باشد برتو ای پسرابیطالب مولای من ومولای هرمسلمانی شدی.
پس خداوند نازل فرمود: الیوم اکملت لکم دینکم
امروز دینتان را برایتان کامل کردم
بنابراین اکمال دین بر مسلمین متصور نیست مگر با تعیین شخصی که اسلام را پس از پیامبر تبیین و تنفیذ کند. (برگرفته از مقدمه منهاج الصالحین تالیف حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی صفحه ۱۷۱)
پی نوشت: ایت الله وحید خراسانی