کتاب شناسی غدیر(۴)

 
 
( ر ) ۹۳ الرحیق المختوم (عربى , خطى ) سید على بن محمد (سلطان العما) نقوى (تاج العلما, هندى , نصیرآبادى , لکنهوئى ) م ۱۳۱۲ق . الذریعه ج ۱۰ص ۱۷۳ش ۳۱۵ ۹۴ الردّ على الحرقوصیّه (عربى , خطى ) محمد بن جریرى طبرى (ابوجعفر, عامى ) م ۳۱۰ق . رجال النجاشى ص ۳۲۲ش ۷۹ الفهرست (شیخ طوسى ) ص ۱۵۰ش ۶۴۰ مناقب آل أبى طالب (ابن شهر آشوب ) ج ۳ص ۲۵ معالم العلماء ص ۱۰۶ش ۷۱۵ ینابیع الموده ج ۱ص ۱۱۳ البدایه و النهایه ج ۱۱ ۱۵۷ اقبال الاعمال ص ۴۵۳ الذریعه ج ۱۰ص ۱۹۳ش ۴۸۳و ج ۱۶ص ۲۵ش ۹۵ الغدیر ج ۱ص ۱۵۲ش ۱ چنانچه سید در اقبال فرموده مؤلف در این کتاب هفتاد و پنج طریق براى حدیث غدیر و آنچه پیامبر (ص ) در حق امیرالمؤمنین (ع ) در باب ولایت فرموده آورده است . در مناقب مى گوید: در این کتاب هفتاد و اندى طریق , براى حدیث براى حدیث غدیر جمع آورى شده و در کتاب <البدایه و النهایه>آمده که او کتابى از مؤلف دیده که در آن احادیث غدیر جمع آورى شده و در دو مجلد بزرگ است . نکات قابل توجه : ۱ نامهاى دیگر کتاب چنین است : ۱ <کتاب الولایه>در مناقب آل أبى طالب و معالم العلماء (ابن شهر آشوب ) وپنابیع الموده ۲. <کتاب غدیر خم >در الفهرست (شیخ طوسى ) و الذریعه در موردى ۳ <کتاب الولایه فى جمع طرق ];ک ک حدیث من کنت مولاه >در الغدیر فى التراث الاسلامى ص ۳۵ش ۴ و معجم ما کتب عن الرسول و اهل البیت (ع ) ج ۶ ۵۱۲ش ۱۶۸۷۵<الفضائل > در تذکره الحفظ (به مطلب چهارم از کتاب الرد على الحر قوصیّه مراجعه شود) ۵و ۶و۷.و <الولایه فى طرق حدیث الغدیر>و<کتاب الغدیر> در الغدیر و <کتاب الرد الحرقوصیه>, و اما همین نام (الرد على الحرقوصیه) در بقیهء موارد و آدرسها از قبیل اقبال و الذریعه آمده است . البته در بعضى موارد اصلاً نامى براى کتاب بیان نشده است . ۲ مؤلف کتاب به تصریح سید بن طاووس در اقبال , طبرى عامى است نه شیعى . ۳ شیخ طوسى و نجاشى در کتابهایشان سند خود تا مؤلف را نسبت به این کتاب آورده اند. ۴ در سیر أعلام النبلاء ج ۱۴ص ۲۷۴ش ۱۷۵و معجم الادباء ج ۱۸ص ۸۰تصریح نموده اند که مؤلف کتابى به نام کتاب <الفضائل >یا <فضائل على بن ابى طالب >دارد که در ابتداى آن از صحبت احادیث غدیر بحث نموده است . در همان جلد از معجم الادباء ص ۸۴دارد: که یکى از شیوخ در بغداد غدیر خم را تکذیب نموده بود, که على بن ابى طالب هنگامى که پیامبر به غدیر رسیده بود در یمن بوده است , و قصیده اى ایراد کرد که این مفهوم در آن گفته شده بود. هنگامیکه طبرى این سخن را شنید طرق حدیث غدیر خم را بیان نمود و جمعیت بسیارى به خصوص از شیعیان جمع شدند تا کلمات او را بشنوند… . در همین باره تذکره الحفاظ ج ۲ص ۷۱۳مى گوید: وقتى طبرى کلام ابن ابى داود در حدیث غدیر را شنید کتاب <فضائل >را تدوین نمود و در آن از تصحیح آن حدیث صحبت نمود. سپس مى گوید: مجلدى از طرق حدیث غدیر رادیدم و از زیادى طرق آن بسیار تعجب کردم . از این کلام و کلامى که از سیر أعلام النبلاء گذشت در حد احتمال مى توان استفاده نمود که این کتاب (الردّ على الحر قوصیه) یک جلد یا بیشتر از کتاب فضائل مؤلف است که اختصاص به این حدیث داده شده بود. ۵ از آنچه در معجم الادباء نقل شد مى توان احتمال داد که این کتاب نوشتهء شخصى از کلام طبرى باشد. ۹۵ رساله الغدیر فى امامه الامیر(عربى , چاپى ) سید على حائرى (لاهورى , رضوى , کشمیرى ). بمبئى (هند). ];ّّساله الغدیر فى امامه الامیر (نقوى ) = موعظهء غدیر (فارسى , چاپى ) ۹۶ رساله غدیریّه (فارسى , چاپى ) سید جلال الدین بن محمد على تهرانى . ۱۳۱۸ق . فهرست الفبائى کتب خطى کتابخانهء آستان قدس رضوى : ص ۴۱۸ نکات قابل توجه : ۱ تألیف این کتاب در سال ۱۳۳۵ق انجام شده است . ۲ نسخهء اصل این کتاب که با خط شکسته مؤلف است همراه با کتابخانهء مؤلف به کتابخانهء آستان قدس رضوى اهداء شده و در زمان حیات مولف به آن مکان انتقال یافته است . نسخه این کتاب در مجموعهء شماره ۱۲۳۴۶کتابخانه ءیاد شده است . ۳ نام کتاب در کتاب <الغدیر فى التراث الاسلامى >ص ۹۰ش ۸۵<رساله فى الغدیر> آمده است . ۹۷ رسالهء غدیریه (فارسى , چاپى ) سید محمد على بن حسین شهرستانى (هبه الدین , حسینى , حائرى ) م ۱۳۸۶ق . ترجمه : علیرضا خسروانى تهرانى (قاجار). شرکت سهامى مطبوعات اسلامى , تهران , سال ۱۳۶۷ق , ۱۳۲۶ش . رقعى , ۱۴ص . الذریعه ج ۱۶ص ۲۸ش ۱۰۸ این کتاب شامل چهار فصل است : ۱ حدیث غدیر. ۲ اجمالى از حدیث غدیر.۳ تفصیل حدیث غدیر. ۴ تحقیق در مفاهیم و معانى حدیث غدیر,که در آخر این بخش ده شاهد براى تفسیر کلمه <مولى >مى آورد. نکات قابل توجه : ۱ این کتاب ترجمهء کتاب <الغدیریه>است و در سال ۱۳۶۳ق ترجمه شده است . ۲ چاپ این کتاب همراه با سه کتاب دیگر به صورت مجموعه اى در صد و ده صفحه انجام گرفته است . کتابهاى ];ّّاین مجموعه عبارتنداز: ۱ کتاب امت و امامت (ترجمه : الامه و الامامه, از همین مؤلف و ترجمهء همین مترجم )۲همین کتاب ۳ چکامهء اعظمى (قصیده ایست از شاعرى نامعلوم با ترجمهء همین مترجم ) ۴ مؤلفان مؤلف جلیل ادام الله ظله (که توسط مترجم جمع آورى شده است ), و نام <الغدیریه>براى کتاب آیه الله شهرستانى در همین کتاب درضمن کتب ایشان آمده است . ۳ در الذریعه و نیز کتاب الغدیر فى التراث الاسلامى ص ۱۸۴ش ۷۴تعداد صفحات کتاب را ۱۰۷صفحه بیان نموده اند در حالیکه این کتاب این کتاب ـ چنانچه گفته شد ـ ۱۴صفحه بیش نیست . شاید ۱۰۷صفحه اشاره به همان ۱۱۰صفحه است که تعداد صفحات کل مجموعه است , و اشتباهاً براى این کتاب بیان شده است . ۴ در الذریعه ظاهراً نامى از اصل کتاب یعنى : <الغدیریه>نبرده است . براى توضیح بیشتر به الغدیریه در همین کتابنامه مراجعه شود. سالهء غدیریه (قارى ) = غدیریه (فارسى , چاپى ) ساله فى أقسام المولى (مفید) = أقسام المولى فى اللسان (عربى , چاپى ) ساله فى تحقیق لفظ المولى (مفید) = أقسام المولى فى اللسان (عربى , چاپى ) ۹۸ رساله فى تفسیر حدیث الغدیر(عربى , چاپى ) محمد بن موسى . فهرست نسخه هاى خطى کتابخانهء مجلس شورى (تهران ) ج ۷ص ۳۰ ۲۷۰ ۹۹ رسالهفى حدیث الغدیر (عربى , چاپى ) سید على نب خلف مشعشعى (سید على خان , والى هویزه , هویزى ) م ۱۰۸۸ق . أمل الامل ج ۲ص ۱۸۶ ریاض العلماء ج ۴ص ۷۹ ];ّّالذریعه ج ۵ص ۱۷۵ش ۷۶۳ این کتاب در رد شبهات سید شریف جرجانى در حدیث غدیر تألیف شده است . نکات قابل توجه : ۱ در الذریعه از این کتاب با نام <جواب اعتراضات السید الشریف الجرجانى >یاد شده , و گفته این کتاب گزیده اى ازکتاب <النور المبین فى اثبات النص على أمیرالمؤمنین (ع ) است که آنرا به شیخ على (صاحب الدر المنثور) هدیه نموده است .> همچنین در تراثنا شمارهء ۲۱(عبدالجبار رفاعى ) ص ۳۲۳ش ۴۷۶کتاب را از ریحانه الادب و الذریعه با نام <جواب اعتراضات السید الشریف الجرجانى على حدیث الغدیر>آورده است . ۲ در ریاض العلماء در ضمن تألیفات مؤلف مجموعه اى را یاد آور مى شود که آن را از مؤلفاتش انتخاب نموده و به اضافهء مطالب جالب دیگر و به شیخ على سبط شهید ثانى هدیه نموده و صاحب ریاض العلماء آنرا دیده و هیچ اشاره به این که کتاب دربارهء غدیر است ننموده است . ولى از قرائن موجود احتمال مى رود که این کتاب همان کتابى است که حاج آقا بزرگ معرفى نموده است . ۳ لقب مؤلف در تمام موارد مشعشعى و در أمل الامل شعشعى و نیز شعشبى است . ساله فى حدیث الغدیر (ذهبى ) = طرق حدیث من کنت مولاه (عربى , خطى ) ۱۰۰ رساله فى الغدیر (فارسى , خطى ) مهدى بن نصیر استرآبادى (میرزا خان , وزیر, منش الممالک ) م حدود ۱۱۶۰ق . فهرست نسخه هاى خطى کتابخانه ءدانشگاه تهران ج ۹ص ۱۲۴۶مجموعهء شماره ۲۴۷۷ میراث اسلامى ایران سال ۱۳۷۳ش , ص ۳۰۳ این کتاب به سبک ادبى و بلاغت فارسى تألیف شده است . نکات قابل توجه : ۱ کتاب در مجموعه اى از نسخ خطى کتابخانهء دانشگاه تهران متعلق به قرن دوازدهم از ورقهء ۲۶۸ـ ۲۸۹و حدود۴۲فحه است که احتمالاً در عصر مؤلف نگاشته شده است , و این نسخه از این کتاب عیناً در کتاب میراث اسلامى ];ّّایران چاپ شده است . ۲ مؤلف کتاب وزیر مشهور نادر شاه , میرزا مهدى خان است . ۱۰۱ رساله فى الغدیر (عربى , خطى ) فهرست کتب اسماعیلیه (پوناوالا) ص ۱۳۶ نکات قابل توجه : ۱ این کتاب در مجموعهء اول از کتابخانهء شیخ عبدالقبوم در بمبئى همراه با دو رسالهء دیگر است : ۱ <رساله فى غدیر خم من مختصر المصنف >از؟ ۲ همین کتاب ۳ رساله اى او نعمان مصرى (قاضى ). ۲ احتمال مى رود کتابهاى آن مجموعه هر سه از قاضى نعمان مصرى باشند که در نتیجه مؤلف این دو کتاب غدیرنیز معلوم مى گردد. ۱۰۲ رساله فى الغدیر(عربى , خطى ) محمد رضا بن نصر الله جعفرى (شکورى ). این کتاب دربارهء معنى کلمه <مولى >و اینکه مولى فقط به معنى ولایت بر دیگران است بحث نموده و نیز اشاره اى به دیگر معانى این کلمه دارد. این کتاب مقالهء مؤلف است که در مهرجان الامام على (ع ) در لندن سال ۱۴۱۰ق ایراد نموده است . ۱۰۳ رساله فى الغدیر (فارسى , خطى ) محمد باقر بن حسین على فقیه ایمانى (اصفهانى ) م ۱۳۷۰ق . ساله فى الغدیر (نقوى ) = موعظهء غدیر(فارسى , خطى ) ساله فى الغدیر (شهرستانى ) = الغدیریّه(عربى , خطى ) ];ّّساله فى الغدیر (تهرانى ) = رسالهء غدیریّه(فارسى , خطى ) ۱۰۴ رساله فى غدیر خم من مختصر المصنف (عربى , خطى ) فهرست کتب اسماعیلیه (پوناوالا) ص ۱۳۶به کتاب <رساله فى الغدیر>از؟ مراجعه شود.

۱۰۵ رساله فى معنى المولى (عربى , چاپى ) محمد بن محمد مفید (ابن المعلم , عکبرى , بغدادى ) م ۴۱۳ق . تحقیق : محمد مهدى نجف . این کتاب مناظرهء شیخ مفید با متکلم معتزلى <بهشمیّه>است که با سه اشکال بر دلالت لفظ <مولى >بر امامت واینکه این معنى حقیقت در آن لفظ نیست امامت را انکار نموده بود. شیخ مفید با جواب دادن از اشکالات و ثابت نمودن اینکه آن معنى در آن لفظ حقیقت است , امامت را اثبات نموده است . مشخصات چاپى , توضیحات و غیره به جز بعضى موارد در کتاب <اقسام المولى فى اللسان >آمده است . سالهء ولایت (احمد بن محمد) = حدیث الولایه (عربى , خطى ) واه خبر غدیر خم على حروف المعجم (دارى )= حدیث الغدیر (آبى ) (عربى , خطى )

۱۰۶ روز خوب خدا (فارسى , چاپى ) اسدالله داستانى (بنیسى ). انتشارات قیام , قم , چاپ اول , سال ۱۳۶۹ش . نیم جیبى , ۶۴ص . در این کتاب مطالبى دربارهء روز غدیر و وقایعى که در امتهاى گذشته در این روز (هجدهم ذى الحجه ) اتفاق افتاد ونیز دعا و اعمال مختصرى از غدیر با عنوانهایى که همه با کملهء <امروز>شروع مى شوند آورده شده است . ];ّّعناوین کتاب چنین است : مقدمه , امروز آتش ابراهیم (ع ) را نمى سوزاند, امروز عصاى موسى (ع ) همه چیز رامى بلعد, امروز موسى (ع ) وصى خود را بر مى گزیند, امروز عیسى (ع ) جانشین خود را معرفى مى کند, امروز سلیمان جانشین خود را مى شناساند, امروز روز عهد معهود و میثاق مشهور سعد مسعود است , امروز این ده عمل را خالصانه بجاى آورید, امروز بر این پانزده کار همت گمارید, امروز به صحنهء غدیر خم خوب بنگرید, و در آخر شعرى طولانى ازمؤلف در غدیر است . ۱۰۷ روز سرنوشت (فارسى , چاپى ) مهدى رحیمى . بنیاد بعثت (واحد کودکان و نوجوانان ) تهران , چاپ اول , سال ۱۴۰۷ق , ۱۳۶۵ش . رقعى , ۵۸ص . در این کتاب در یازده قسمت ابتدا مقدمات قضیهء غدیر در چند قسمت و سپس داستان آیهء <و أنذر عشیرتک الاقربین >و بعد داستانهاى غدیر, همچنین ترجمهء خطبهء آن و در آخر پیامدهاى قضیهء غدیر از رحمتهاى خدا وخوشحالى مؤمنین و نیز ناراحتى منافقین به زبان کودکانه و شیوا بیان شده است . ۱۰۸ روز فرخندهء عید غدیر خم (فارسى , چاپى ) انجمن اسلامى دبیرستان مهر (تبریز). دبیرستان مهر, تبریز, سال ۱۳۸۹ق , ۱۳۴۷ش . ( ز ) ۱۰۹ زاد المسیر الى حق الغدیر, ۲ج (عربى , چاپى ) سید حسن اطهرى . مشهد, سال ۱۳۸۷ق . ۱۱۰ زیارت غدیر (از امام هادى (ع ))(فارسى , چاپى ) على اکبر گلفشانى . چاپ اول . جیبى , ۷۱ص . ( س ) ۱۱۱ سرود غدیر. ۲ج (فارسى , خطى ) سید احمد بن على حسینى (اشکورى ). این کتاب شامل قصاید و اشعار فارسى است که بعد از چاپ حدود دو جلد چهارصد صفحه اى و تقریباً شامل چهار صد قصیده و شعر فارسى در غدیر از شعراى قدیم و جدید خواهد بود. در ابتداى هر قطعهء شعرى معرفى شاعر بصورت بسیار مختصر در پاورقى آمده است . ۱۱۲ سلام بر غدیر که پوششى است در پهناى تاریخ (فارسى , چاپى ) سید فضل الله صلواتى (یزدى ). چاپ اول : چاپخانهء جوادى , یزد, سال ۱۳۹۶ق , ۱۳۵۵ش , ۱۹۷۷ . چاپ دوم : همان چاپخانه , سال ۱۳۹۷ق , ۱۳۵۶ش . ؟, ۶۵ص .

۱۱۳ سیرى در الغدیر (فارسى , چاپى ) محمد بن عبدالحسینى امینى . چاپ : مهر, قم , سال ۱۴۱۲ق , ۱۳۷۰ش . وزیرى : ص این کتاب مختصرى از کتاب <الغدیر فى الکتاب والسنه والادب >از والد مؤلف علامهء امینى است که با قلمى شیوانوشته شده است . با توجه به اینکه کتاب <الغدیر>شامل بحثهاى سندى و رجالى مفصلى است , نویسنده از یازده جلد کتاب مزبور,مطالب مهم را تلخیص و استخراج کرده و به صورت کتاب حاضر درآورده است . به همین جهت کتاب حاضر شامل یازده بخش ـ که تعداد مجلدات کتاب <الغدیر>است ـ و یک ضمیمه در آخراست . ];ک ک موضوعات مطرح شده چنین است : مقدمه : انگیزهء نگارش الغدیر, بحث ولایت در الغدیر, مبناى تحقیق و تضنیف علامهء امینى . سپس تلخیص کتاب شروع شده و در هر بخش خلاصهء یک جلد از الغدیر است : ۱ داستان غدیر, بررسى سند حدیث غدیر, حدیث غدیر و آیاتى قرآنى , بررسى دلالت حدیث غدیر. ۲ شعر دردنیاى اسلام و سپس شروع غدیریه هاى قرن اول و دوم شامل شش غدیریه و چند بحث در آنها. ۳ غدیریه هاى قرن سوم و چهارم , شامل دو غیریه و مباحث مطرح شده در آنها. ۴ غدیریه هاى قرن چهارم تا ششم , شامل شش غدیریه ومباحث در ضمن آنها. ۵ غدیریه هاى قرن ششم و هفتم , شامل یک غدیریه , و نیز ابحاث مفصل من جمله باب مفصل شاهکارهاى عمر. ۷ غدیریه هاى قرن نهم , شامل یک غدیریه , و شورع ابحاث مفصل کتاب <الغدیر>در مناقب ساختگى و نیز شمارش مثالب خلفا و بزرگان عامه که در این جلد فقط ابوبکر است . ۸ ادامهء ابحاث مناقب دروغین وبیان مثالب که خلفا و عثمان گفته شده است . ۹ دنبالهء ابحاث عثمان . ۱۰ موارد عبدالله بن عمر و سپس معاویه . ۱۱ادامهء ابحاث معاویه , در آخر سخنى دربارهء ترجمه هاى فارسى الغدیر. لازم به توضیح است مطالبى که در ضمن غدیریه ها بیان شده بسیار پر محتوى و مهمتر از خود غدیریه ها هستند. نکتهء قابل توجه : براى کتابشناسى بهتر به کتاب <الغدیر>مراجعه شود.

۱۱۴ سیماى غدیر(فارسى , چاپى ) فخر الدین حجازى (خراسانى , سبزوارى ). کتابخانهء هاشمى , تهران , سال ۱۳۸۸ق , ۱۳۴۷ش . جیبى , ۶۰ص . این کتاب در دو قسمت : قسمت اول شامل ده بخش در جوانب غدیر به طور خلاصه و گاهى تحلیل ها کوتاه , وقسمت دوم در پنج بخش در امامت و امام و امیرالمؤمنین (ع ) و غدیر است . توضیح این قسمتها چنین است . قسمت اول : اـ مقدمه ۲ داستان غدیر ۳ سیماى غدیر ۴ معنى مولى ۵ حدیث غدیر ۶ حدیث چند از سنیان ۷مدارک حدیث غدیر ۸ روایان غدیر از صحابه ۹ راویان غدیر از مؤلفین ۱۰ روایان غدیر از علماء. قسمت دوم با عنوان مقام ولایت : ۱ حقیقت امامت ۲ امتیاز امام ۳ امام کدام است ۴ على (ع ) امام راستین ۵اکمال دین . نکات قابل توجه : ۱ این کتاب چهارمین نشریهء کتابخانهء هاشمى (یوسف آباد, تهران ) و بصورت هدیه است . ۲ مدارک این کتاب در اکثر موارد از کتابهاى معاصرین است . ( ش ) ۱۱۵ شرح أسانید الغدیر(عربى , خطى ) حسین بن عبدالله معتوقى (قطیفى , کویتى ). در این کتاب حدود ششصد سند تا بیش از صد و بیست صحابى براى حدیث و واقعهء غدیر جمع آورى شده است و در واقع خلاصه اى است فهرست وار از کتاب مفصل مؤلف به نام <تصحیح أسانید الغدیر>. براى توضیح بیشتر به آن کتاب مراجعه شود. رح حدث من کنت مولاه (خزاعى ) = بیان من کنت مولاه (عربى , خطى ) ۱۱۶ شرح الخطبه الغدیریه سید محمد تقى بن باقر نقوى (خراسانى , قاینى ). کتاب شرح خطبهء پیامبر (ص ) در غدیر است .

۱۱۷ شرح و تفسیر خطبهء پیامبر اکرم در غدیر خم (فارسى , چاپى ) سید محمد تقى نقوى . مقدمه , ویرایش , تنظیم و پاورقى , مهدى جعفرى . مؤسسهء فرهنگى انتشاراتى منیر, مؤسسهء تحقیقاتى فرهنگى جلیل , چاپ اول , سال ۱۴۱۵ق , ۱۳۷۴ش , ۱۹۹۵ . وزیرى , ۵۱۲ص . کتاب شامل مقدمه و سپس شرح خطبه در هفتاد و چهار قطعه و در هر قطعه همراه با توضیحات و مطالب مربوط ودر پایان خاتمه اى شامل توضیح پى آمده هاى غدیر و وقایع بعد از آن است , بیان مطالب مهم کتاب از این قرار است : پیشگفتار: واقعهء غدیر خم , اسناد حدیث غدیر, روات حدیث غدیر از صحابه و علما و دانشمندان . توحید و مباحث مربوط به آن , واقعه غدیر خم , خصایص على (ع ) که شش خصیصه است , فضیلت على (ع ) بردیگران , دربارهء پیامبر (ص ), دربارهء قرآن , حدیث ثقلین , جنگهاى امیرالمؤمنین (ع ): جنگ جمل در هفت بخش ,];ک ک جنگ صفین در یازده بخش , جنگ نهروان در سه بخش , مناقب و امتیازات مخصوص به امیرالمؤمنین (ع ), که نه امتیازآورده . حضرت بقیه الله (عج ) که سد حدیث آمده است پیرامون امام و امامت , خصایص امام زمان (عج ) که بیست خصیصه است , نماز و روزه , امر به معروف و نهى از منکر, پنجاه آیه در حق على (ع ). خاتمه ء: حارث بن نعمان و نزول آیهء <سئل سائل بعذاب واقع >اجمالى از وقایع پس از غدیر: داستان عقبه , در خانه ءام سلمه , صحیفهء ملعونه , رحلت پیامبر (ص ) سقیفهء بنى ساعده , سکوت على (ع ) اعراض مردم از على (ع )ً

۱۱۸ الشهاب المنیر فى تواتر حدیث الغدیر(عربى , چاپى ) سید طالب بن على خرسان (حسینى , نجفى ) . دارالنشر, قم , چاپ اول , سال ۱۴۱۱ق . جیبى , ۱۰۲ص . کتابى به نام <غدیریات هادفه>از جناب سید طالب بن یوسف خرسان هست . ( ص ) ۱۱۹ صحنه اى از غدیر خم (فارسى , چاپى ) حسن رحیمى . تهران , سال ۱۳۹۰ق . چاپ دیگر: تهران , سال ۱۳۹۱ق , ۱۳۴۹ش . جیبى , ۱۶ص . این کتاب مصور است . ۱۲۰ صلاه الغدیر (عربى , خطى ) محمد بن مسعود عیاشى (ابونضر, سلمى , سمرقندى ). رجال النجاشى ص ۳۵۲ش ۹۴۴ نکتهء قابل توجه : در کتاب <معجم ما کتب عن الرسول و أهل البیت (ع ) >ج ۶ص ۱۲۰ش ۱۴۷۷۶کلمهء <کتاب >را به ابتداى نام کتاب اضافه نموده , که شاید براى عبارت نجاشى است . ولى این کلمه اضافه است چرا که نجاشى در اکثر بلک همهء مواردکتابش در ابتداى هر نامى این کلمه را آورده است .

۱۲۱ صهباى غدیر (اردو, چاپى ) جمعى از شعراى هند. چاپ : چاپخانهء اثنى عشرى , دهلى (هند), سال ۱۳۴۴ق , ۱۹۲۶م . وزیرى , ۹۶ص . این کتاب شامل مقدمه و ترجمهء خطبهء غدیر یه اردو و سپس بیست و یک قصیده از شعراى معروف هند در غدیراست , که یا عغزل و یا به طور سلسله اى و یا شامل دو یا سه یا چهار بند و به اصطلاح اردو <مطلع >هستند. ( ض )

۱۲۲ ضرب شمشیر بر منکر خطبهء غدیر و منکر (فارسى , چاپى ) ذبیح الله بن محمد على محلاتى , م ۱۴۰۶. کتابفروشى اسلامیه , تهران , سال ۱۳۹۶ق , ۱۳۵۴ش . رقعى , ۱۳۴ص . این کتاب در ردّ شبهات مطرح شده در استدلال و معنى حدیث غدیر است . از ابتدا تا صفحهء ۵۳و از صفحهء ۹۲تا ۱۲۸در این باره است . ولى از صفحه ۵۴تا ۷۹در احادیث وجوب خمس در موارد هفتگانهء آن و جواب اشکالات گفته شده , و از صفحه ء۸۱تا ۹۱در توضیح مسئلهء شفاعت پیامبر و اهل بیت (ع ) و اثبات آن است ! ۱۲۳ ضیاء الغدیر(اردو, چاپى ) وصى محمد فیض آبادى (ضیاء الواعظین , هندى ). چاپ هاى متعدد در: دهلى (هند), کراچى و لاهور (پاکستان ). ( ط ) ۱۲۴ طراز الکلم فى ماروى فى غدیر خم (عربى , خطى ) محمد بن على دمشقى (ابن طولون , ابن خمارویه , حنفى ) م ۹۵۳ق . ۱۲۵ طرق حدیث الغدیر (عربى , خطى ) حسن بن ابراهیم علوى (نصیبى ). لسان المیزان ج ۲ص ۲۴۰ش ۲۳۹۲ ۱۲۶ طرق حدیث الغدیر (عربى , خطى ) عبیدالله بن احمد (ابى زید) انبارى (ابوطالب , ابن ابى زید) م ۳۵۶ق . رجال النجاشى ص ۲۳۳ش ۶۱۷. تنقیح المقال ج ۲ص ۱۶۳ش ۶۷۱۶ الغدیر ج ۱ص ۱۵۴ش ۴ معجم رجال الحدیث ج ۱۰ص ۹۰ش ۶۶۶۶ نکتهء قابل توجه : در الفهرست (شیخ طوسى ) ص ۱۰۳ش ۳۴۳و الفهرست (ندیم ) ص ۲۴۷فقط نام کتاب الامامه و در معالم العلماءص ۴۹۹<الامامه> آمده است , ولى از آنجا که در رجال نجاشى در تألیفات مؤلف کتاب الامامه را جداى از این کتاب نامبرده معلوم مى گردد که این دو, کتابهاى جداگانه هستند. ۱۲۷ طرق حدیث الغدیر (جزء فى …)(عربى , خطى ) على بن عمر درا قطنى (ابوالحسن , بغدادى ) م ۳۸۵ق . کفایه الطالب ص ۶۰ الغدیر ج ۱ص ۱۵۴ش ۷ نکات قابل توجه : ۱ در مناقب آل ابى طالب (ابن شهر آشوب ) ج ۳ص ۲۵نام مؤلف را به ظاهر جزو کسانى آورده که حدیث غدیر رادر کتابهاى خود نقل نموده اند و اشاره اى هم به کتابش ننموده است . ۲ در تراثنا شمارهء ۲۱(عبدالجبار رفاعى ) ص ۳۲۳ش ۴۷۱به نقل از علامه سید عبدالعزیز طباطبائى نام کتاب را<جزء فى طرق حدیث الغدیر> آورده است . ولى نام صحیح کتاب نامى است که استاد طباطبائى در تراثنا شمارهء ۱۶ص ۸ش ۳۰۴و شمارهء ۲۱ص ۱۹۰ش ۱۲و نیز در الغدیر فى التراث الاسلامى ص ۵۶ش ۱۲بیان نموده که <جزء فى >را از اسم حساب ننموده , چرا که این نوع الفاظ قطعاً از اسم کتاب نیستند. ۱۲۸ طرق حدیث الغدیر (عربى , خطى ) محمد بن على شیبانى (کوفى ) قرن ۴ق . الغدیر ج ۱ص ۱۰۴ش ۱۷۵ ۱۲۹ طرق حدیث الغدیر (عربى , خطى ) محمود بن احمد خراسانى (ابى طاهر, ابن حمدان ) م قرن ۵ق . طرق حدیث من کنت مولاه (دهبى ) ش ۴۴ ۱۳۰ طرق حدیث من کنت مولاه (عربى , چاپى ) محمد بن احمد ذهبى (شمس الدین ) م ۷۴۸ تذکره الحفاظ ج ۳ص ۱۰۴۳ سیر أعلام النبلاء ج ۱۷ص ۱۶۹ش ۱۰۰و ج ۱(مقدمه ) از بشار عواد معروف ص ۷۵ فهرست نسخه هاى خطى کتابخانهء دانشگاه تهران ج ۳ص ۵۲۳مجموعهء شمارهء ۱۰۸۰ در این کتاب حدود پنجاه طریق یا از خود ذهبى و یا از دیگران به نقل ذهبى امثال طبرى براى حدیث <من کنت مولاه فعلى مولاه >و در بعضى قضیهء غدیر و در اکثر موارد هر دو آمده که پس از نقل هر کدام مؤلف تحلیل و بحث فنى ];ّّرجالى کوتاهى نموده است . نکات قابل توجه : ۱ این کتاب توسط استاد فقید علامه سید عبدالعزیز طباطبائى تحقیق و هم اکنون در راه چاپ و نشر است . ۲ نسخهء کتابخانهء مرکزى دانشگاه تهران در ضمن مجموعه اى از ورقهء ۲۱۱ـ ۲۲۴است که جمعاً ۱۲۵ورق و ۲۵فحه است . ۳ علامهء طباطبائى در تراثنا شمارهء ۴ص ۷۰ش ۱۵۴و شمارهء ۲۸(عبدالجبار رفاعى ) ص ۱۲۸ش ۱۶۵۹از این کتاب با نام <حدیث من کنت مولاه فعلى مولاه >و در تحقیق سیر أعلام النبلاء (بشار عواد معروف ) با نام <طرق حدیث من کنت مولاه فعلى مولاه >یاد شده است , و نام <رساله فى حدیث الغدیر>نیز آمده است . ۱۳۱ طرق حدیث من کنت مولاه فعلى مولاه (عربى , خطى ) عبدالرحیم بن حسین عراقى (زین الدین , ابوالفضل , کردى , رازیانى , مهرانى , شافعى , مصرى ) م ۸۰۶ق . ذیل تذکره الحفاظ (ابن فهد) ص ۲۳۱ نکته قابل توجه : در کتاب النجوم الزاهره ج ۱۳ص ۳۵مى گوید که مصنفات مؤلف را در کتاب المنهل الصافى گفته است و به احتمال قوى این هم در آنها بوده است . رق حدیث من کنت مولاه فعلى مولاه <نیشابورى ) = طرق من کنت مولاه (عربى , خطى )> رق حدیث من کنت مولاه فعلى مولاه <ذهبى >= طرق حدیث من کنت مولاه (عربى , خطى ) رق حدیث الولایه (غریفى ) = الولایه الکبرى (عربى , خطى ) رق حدیث الولایه لامیرالمؤمنین (ع ) (غریفى ) = الولایه الکبرى (عربى , خطى ) ۱۳۲ طرق خبر الولایه (عربى , خطى ) على بن عبدالرحمن قناتى (ابوالحسن , کاتب , بغدادى ) م ۴۱۳ق . رجال النجاشى ص ۲۷۰ش ۷۰۶ تنقیع المقال ج ۲ص ۲۹۵ الذریعه ج ۱۵ص ۱۶۳ش ۱۰۵۹ الغدیر ج ۱ص ۱۵۵ش ۹ معجم رجال الحدیث ج ۱۲ص ۷۰ش ۸۲۳۶ ۱۳۳ طرق من کنت مولاه (عربى , خطى ) محمد بن عبدالله نیشابورى (حاکم , صاحب المستدرک على الصحیحین , ابن البیع ) م ۴۰۵ق . معرفه علوم الحدیث (از مؤلف ) ص ۳۱۲ و در چاپ دیگر ص ۲۵۲ از عبارت مؤلف در کتاب (معرفه علوم الحدیث ) مورد بالا این اسامى نیز استفاده مى شود, <طرق من کنت مولاه فعلى مولاه >که دو کلمهء اضافه شده از نسخهء دیگر آن کتاب <معرفه علوم الحدیث ) است , و نیز نام ><من کنت مولاه >چراکه در ظاهر عبارت فقط همین را آورده و کلمهء <طرق >را چند جمله قبل بیان نموده و بقیه حالت عطف به آن را دارند. همچنین نام <طرق حدیث من کنت مولاه فعلى مولاه >در کتاب الغدیر فى التراث الاسلامى ص ۱۱۷ش ۳۳آمده است . و اما این نام (طرق من کنت مولاه ) از همه صحیح تر به نظر مى رسد زیرا چنانچه گفته شد <من کنت مولاه >که درکتاب معرفه علوم الحدیث آمده به ظاهر عطف به کلمه <طرق >است که در جملات قبل آمده و در متن اصلى کتاب هم اضافهء <فعلى مولاه >نیامده است . رق من کنت مولاه فعلى مولاه (نیشابورى ) = طرق من کنت مولاه (عربى , خطى ) منبع: www.balagh.net

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.