مولف دانشنامه ۱۱ جلدی امام امیرالمومنین علی(ع) که بود؟
دکتر آیت پیمان در مراسم رونمایی از ترجمه فارسی دانشنامه ۱۱ جلدی امام امیرالمومنین علی ابن ابیطالب علیه السلام که در قم برگزار شد، طی سخنانی دراین باره گفت: نوشتن و سخن گفتن درباره شخصیت امیرالمؤمنین علی علیهالسلام کاری بس سترگ و با عظمت است که پایانی برای آن متصور نیست.
دبیرکل مجمع جهانی شیعه شناسی، افزود: علی علیهالسلام در لسان نبی صلیاللهعلیهوآلهوسلم، معیار حق و میزان سنجش عمل است. مواجههی بایسته و عالمانه با آن حضرت، سیرهای سرتاسر ستودنی و کلماتی مشحون از حکمت را به ارمغان میآورد. شخصیت این حجت بزرگ الهی، آنچنان بلندمرتبه است که به تعبیر پیامبر اعظم صلیاللهعلیهوآلهوسلم جز او و خدا، کسی علی علیهالسلام را نشناخت.
وی، گفت:با این حال در همهی اعصار، هر انسان مشتاق و اندیشمند نامداری به قدر ظرف خویش از این دریای کرامت و عدالت جرعهای نوشیده است و وصفی شنیدنی از لذت آن را به عنوان سند افتخار خویش در قالب شعر و کتاب و مقاله به همگان عرضه کرده است.
دبیر شورای دین پژوهان، گفت : علامهی فقید باقر شریف القَرَشی رحمه الله علیه در پژوهشی استوار با عنوان «موسوعه الامام امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیهالسلام » در ۱۱ جلد کتاب منقح و مستند و دارای وزانت علمی ، گوشهای از دریای بی کران سیره و سخنان و مرام امیرمومنان علی علیهالسلام را به زبان عربی تألیف نموده است که لازمه بهرهبرداری حداکثری از این اثر گرانسنگ نزد میلیونها فارسی زبان، ضرورت ترجمه این اثر را روشن میسازد.
وی افزود: دانشنامه امام امیرالمؤمنین علی علیهالسلام، ترجمه شیوای این کتاب به زبان فارسی است که به همت فاضل ارجمند جناب استاد سیدمحمد صالحیکاشانی به سرانجام رسیده است. سعی بلیغ و اهتمام روحانی جانباز شهید شیخ علی انصاری نیا بویراحمدی نیز جهت تسریع در فرایند ترجمه این اثر مشکور و نزد امیرمؤمنان علیهالسلام مأجور است. علو درجات آن عزیز فقید را از خداوند متعال خواستاریم.
آیت پیمان گفت : کتاب «دانشنامه امام امیرالمؤمنین علی علیهالسلام» در یازده عنوان به طور مفصل فرازهایی از زندگی و سخنان امیرمومنان علیهالسلام را گردآوری و شرح کرده است. نویسنده در مقدمه کتاب در ضمن یازده شماره ویژگیهای شخصیتی امام علی علیهالسلام را برشمرده است. پس از مقدمه، نسبشناسی آن حضرت و توصیف خاندان پرکرامت بنی هاشم قرار دارد. تاکید بر موحد بودن پدران امیرمؤمنان علیهالسلام از جناب ابوطالب گرفته تا عبدالمطلب و عبدمناف و هاشم از دیگر مباحث این بخش است. توصیف تاریخ و چگونگی ولادت معجزهگون آن حضرت نیز در همین بخش قرار دارد.
وی گفت : در بخش دوم کتاب، سیر تاریخی زندگی آن حضرت ارائه شده است. مجاهدات امیرمؤمنان علیهالسلام در رکاب پیامبر عظیم الشأن اسلام صلیاللهعلیهوآلهوسلم، حوادث پیش و پس از رحلت پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم، داستان حجهالوداع و غدیر خم و نزول آیه اکمال دین، موضوع سقیفه و سیره آن حضرت در چگونگی تعامل با حکومت خلفای سهگانه، بخشی از مهمترین مباحث این بخش است.
دبیر شورای دین پژوهان، بیان داشت: سخنان آن امام همام پیرامون قرآن کریم و تفاسیر آن حضرت از آیات قرآن بخش سوم کتاب را شکل میدهد؛ چنانکه برشمردن فواید دعا و اهمیت آن از زبان مبارک امام و بخشی از ادعیه و مناجاتهای آن حضرت در موضوعات، مکانها و زمانهای مختلف در بخش چهارم کتاب مطرح شده است.
وی، افزود: نقل تعدادی از روایات پیامبرصلیاللهعلیهوآلهوسلم توسط امیرمؤمنان علیهالسلام تحت عنوان «مسند الامام» در بخش پنجم کتاب گرد آمده است. وصایا، مواعظ و حکمتهای ارزشمند آن حضرت به تفکیک در بخش ششم و سیرهی علمی امیرمؤمنان علیهالسلام، بخشی از خطبهها و سخنان آن حضرت در مورد تکریم علم و عالم و مذمت جهل و جاهل در بخش هفتم نقل شده است.
آقای پیمان افزود: بخش هشتم کتاب، شامل احتجاجات آن حضرت با خلفا، مهاجرین، شورای شش نفره، عایشه، طلحه، زبیر و معاویه، همچنین مناظره با مسیحیان، یهودیان و زنادقه و منجمین است. قضاوتهای آن حضرت در زمان رسول اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم و خلفا و ایام حکومتشان در بخش نهم و موضوع حکومت، حقوق حاکمان بر مردم و حق مردم بر حاکمان در بخش دهم قرار دارد. در آخرین بخش کتاب به جنگهای سهگانه امام بر ضد منحرفین از حق پرداخته شده است.
پیمان بیان داشت: مؤلف دانشمند و شهیر این دانشنامه آیت الله محمد باقر شریف القَرَشی در سال۱۳۴۴ق. در شهر نجف متولد شد. پدرش شیخ شریف از علمای نجف و جدش شیخ مهدی قرشی از شاگردان میرزای بزرگ شیرازی بود. باقر شریف از کودکی به تحصیل مشغول شد و پس از طی کردن دروس اولیه و آموختن ادبیات، از سال ۱۳۸۰ قمری به درس خارج فقه و اصول پرداخت. او از محضر اساتید بزرگی همچون سید موسی البعاج، شیخ بشیر العاملی، شیخ محمد تقی الایروانی، سید محمود مرعشی نجفی، شیخ محمد طاهر آل شیخ راضی، آیتالله خویی و آیتالله سید محسن حکیم بهره برد. به گفته خود وی، بیست سال در دروس مرحوم خویی حاضر شده و مباحث علمی و مهم وی را در فقه و اصول نوشته است که به صورت خطی در کتابخانه امام حسن علیهالسلام در نجف نگهداری میشود.
وی در اوصاف مولف، افزود: مرحوم باقر شریف قرشی، به همراه برخی علما و طلاب مانند محمدحسین حرزالدین به مقابله با کمونیسم و طرفداران آن پرداخته و با سخنرانیها و اعلامیههای مختلف سعی بر آگاه کردن اقشار و عامه مردم داشتهاند. وی در پی گفتگو با شهید محمدباقرصدر رحمه الله علیه مصصم به تألیف کتبی روشمند در زمینه اهلبیت(ع) شد.
دبیرکل مجمع جهانی شیعه شناسی، به همین جهت تاکنون از حدود پنجاه اثر منتشر شده از او ۴۶ اثر راجع به اهل بیت علیهمالسلام است. مرحوم قرشی بارها به ایران سفر کرد و جایزه پنجمین سال کتاب ولایت در سال ۱۳۸۲ش به وی اهدا شد. وی سرانجام در روز یکشنبه ۲۶ رجب ۱۴۳۳ق برابر با ۲۸ خرداد ۱۳۹۱ش در نجف درگذشت و آیتالله سید محمدسعید حکیم رحمه الله علیه بر پیکر او نماز گزارد.
پیمان همچنین، درباره مترجم ارجمند این دانشنامه گفت :۱۱ جلد کتاب پیش رو ترجمه استاد سیدمحمد صالحی کاشانی است که در سال ۱۳۱۳ شمسی درکاشان متولد شد و پس از گذراندن تحصیلات کلاسیک خود در شهر کاشان، ادبیات عرب را نزد حجج اسلام حاج سید عزیز الله حسینی و حاج سید حسین مناقب و حاج شیخ جعفر صحافی آموخت. وی پس از ورود به قم مکاسب را نزد حضرات آیات حاج آقا مصطفی نورانی، سیدمحمد جواد ذهنی تهرانی و محمد ابراهیم جناتی گذراند و فلسفه را از محضر آیت الله سیدمحمد فاطمی ابهری فراگرفت. این پژوهشگر تحصیلات کلاسیک خود را تا درجه کارشناسی ارشد در رشته تاریخ تمدن بین الملل اسلامی ادامه داد و سالها در سمت استادی دانشگاه مشغول فعالیت بود. عمده فعالیت علمی جناب صالحی در تالیف کتب سیره اهل بیت علیهمالسلام و ترجمه کتاب متعدد دینی رقم خورده است.
دبیرکل مجمع جهانی شیعه شناسی در پایان از همه کسانی که به سهم خود در نشر و ترویج معارف اهل بیت علیهمالسلام قدمی برداشته اند و مجمع جهانی شیعهشناسی را در آمادهسازی این اثر فاخر علوی یاری کردند، سپاسگزاری کرد از خبرگزاری ها و رسانه های ارتباطات جمعی ، تشکر ویژه نمود.