پیامبر اکرم (ص) ، توبه فرصتی برای اصلاح
رسول خدا (ص) فرمود: هر کس یک سال پیش از مرگش توبه کند، خداوند توبه او را قبول میکند.سپس فرمود: یک سال زیاد است، هر کس یک ماه پیش از مرگش توبه کند، خداوند توبه او را قبول میکند.سپس فرمود: یک ماه زیاد است، هر کس یک روز پیش از مرگش توبه کند، خداوند توبه او را قبول میکند.سپس فرمود: یک روز زیاد است هر کس یک ساعت پیش از مرگش توبه کند، خداوند توبه او را قبول میکند.باز فرمود: یک ساعت زیاد است، هر کس توبه کند در حالی که جانش به اینجا برسد – با دست اشاره به گلوی خود کرد – خداوند توبهاش را قبول میکند![۱]
آیا میدانی چرا پیامبر بر توبه اصرار و پافشاری داشت؟در ابتدا باید معنای توبه مشخص شود، توبه پنجره رحمت الهی برای همه بشریت است، همانا خداوند بسیار توبه پذیر و مهربان است، هر کس زندگی را از میان این پنجره ببیند بدون شک خیر زیادی را به دست میآورد، همانطور که قرآن کریم در سخن خود ما را آگاه کرده است:
{فَإن یتوبوا یکُ خَیرا لَهُم}؛[۲]«پس اگر توبه کنند خیرشان در آن است.»
خداوند توبه را برای انسان قرار داد تا به مجرد سقوط در گناه، ارتکاب گناه و پرداختن به کار بد، درهای موفقیت و رستگاری پیش روی او بسته نشود، نه اینکه گناه جزء طبیعت او شود.مسلماً کسی که این فرصت را غنیمت نشمارد و به خود و جامعه خود ظلم کند، بدون اینکه نور هدایت و خیر گشوده شود خطا و اشتباه را در وجود خود و جامعه خود عجین میکند.. به همین دلیل باید از اینکه بدون مراجعت، فرصت توبه را از دست بدهیم، بپرهیزیم.
هنگامی که انسان نقش توبه را در اصلاح فرد و جامعه و آثار مثبت آن را در دنیا و آخرت بشناسد به سوی توبه گرایش پیدا میکند و تشویق به توبه مینماید ولی اگر این تصور به او الهام شود که این فرصت از دست او رفت و به فکر برگشت به سوی آن نباشد بهسوی خطاها و گمراهیها کشانده میشود. پیامبر عدم درستی این موضوع را تأکید کرد و اشاره کرد تا زمانی که حیات داری فرصت توبه برای تو باقی است و جز مرگ فاصلهای بین تو و توبه نیست.تا زمانی که انسان لحظهای نفهمید که مرگ او را در مییابد به همین دلیل لازم است که توبه نماید و از آن محروم نشود.
پی نوشت ها
[۱] وسائل الشیعه، حر عاملی، ۱۱ / ۳۷۱.[۲] توبه / ۹ / ۷۴.
برگرفته از کتاب “یکصد تصویر درخشان از زندگانی حضرت رسول اکرم (ص)” نوشته ی طالب خان ترجمه ی ارسلان ایلکااختصاصی مجمع جهانی شیعه شناسی