یکی از فرازهای پر مضمون و عالی در زیارت جامعه کبیره ـ که به یکی از مقامات اهل‌بیت(علیهم السلام) اشاره دارد، جمله فوق می‌باشد. در معنای این عبارت دو احتمال وجود دارد: الف) خدای متعال، شما اهل‌بیت(علیهم السلام) را به علم خود برگزیده است یعنی: دانسته است که شما قابل برگزیدن هستید. (لوامع صاحبقرانی/ج۸/ص۷۱۰) به این معنا که خداوند متعال با علم بی‌پایان خود می‌دانست که کسی جز آن ذوات نورانی شایستگی این مقام را ندارند لذا آنان را برگزید. ب) خدای متعال شما اهل‌بیت(علیهم السلام) را به سبب مقام علمی که دارا هستید انتخاب فرمود. (روضه المتقین/ج۵/ص۴۶۹) «اصطفاکم» فعل ماضی است که از سه حرف (ص ف و) گرفته شده و به معانی اختیار کردن، انتخاب و جدا نمودن هر چیز خوب و نیکو است. (مفردات راغب/ص۲۸۳؛ العین/ج۷/ص۱۶۲) پیامبر اکرم(ص) به امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: «خداوند عزّوجلّ به دنیا نظر کرد و مرا برگزید؛ بار دوم نظر کرد و تو را برگزید؛ بار سوم نظر کرد و امامانی را از نسل تو بر گزید؛ بار چهارم نظر کرد و فاطمه زهر(علیها السلام) را از میان تمامی زن‌ها انتخاب کرد». (خصال/ج۱/ص۲۰۶) خدای متعال طبق روایات فراوانی از میان تمامی مخلوقاتش، ائمه‌ی اطهار(علیهم السلام) را انتخاب و اختیار نمود، لذا ائمه اطهار(علیهم السلام) هم در ابتدای خلقت و هم در سایر مراتب آفرینش «صفوه الله» و منتخب الهی بوده‌اند و خدای متعال هیچ بنده‌ای را (حتی از انبیای الهی) مانند این ذوات مقدّسه انتخاب نکرده است؛ بلکه این‌ها هستند که ملاک و میزان تقرّب مخلوقات به خدای تبارک و تعالی می‌باشند لذا در روایات آمده است که میزان تقرّب انبیاء و ملائکه به پروردگار عالم، به میزان توسل و خضوع آنها در برابر این برگزیدگان الهی می‌باشد. (الدّره الباهره/شهید اول/ص۴۸) امام صادق(علیه السلام) می‌فرماید: «هیچ پیامبری به نبوّت نرسید مگر این که ابتدا به فضیلت و حقّ ما معرفت پیدا نمود». (بصائر الدرجات/ج۱/ص۷۴؛ کافی/ج۱/ص۴۳۷) یا در روایت دیگری امام صادق(علیه السلام) فرموده‌اند: «خدای متعال حضرت عیسی را فقط به خاطر خضوع و تواضعی که او در مقابل نور امیرالمؤمنین(علیه السلام) کرد، آیه و نشانه‌ای برای تمام دنیا قرار داد». (اختصاص شیخ مفید/ص۲۵۰؛ بحار الانوار/ج۲۶/ص۲۹۴) اینها طبق معنای اوّل این فراز از زیارت جامعه بود ولی آنچه از ظاهر عبارت به دست می‌آید معنای دوم است؛ زیرا (باء) به معنای سببیت است و همچنین طبق فرمایش مرحوم علامه مجلسی& نسخه بدل آن (لعلمه) آمده است. لذا طبق معنای سببیت، عبارت مربوط به مقام علمی اهل‌بیت(علیهم السلام) می‌باشد که به این جهت خدا آنها را برگزیده است. مقام علمی اهل‌بیت(علیهم السلام) از اینجا روشن می‌شود که علم خدای عزّوجلّ دارای حدّ و مرز نمی‌باشد و خدای متعال طبق این فراز از زیارت و طبق روایات متعددی اهل‌بیت(علیهم السلام) را شایسته و ظرف علم خودش اختیار نموده است. زمانی که آیه‌ی شریفه‌ی {کُلّ شَیْ‏ءٍ أَحْصَیْنَاهُ فِی إِمَامٍ مُبِینٍ} (یس/۱۲): (ما علم همه چیز را در امام مبین جمع‌آوری کردیم) نازل شد، ابوبکر و عمر سؤال کردند: آیا منظور تورات و انجیل است؟ پیامبر اکرم(ص) فرمودند: خیر! پرسیدند: آیا منظور قرآن است؟ حضرت فرمودند: خیر! در این لحظه امیرالمؤمنین(علیه السلام) وارد شدند؛ پیامبر اکرم(ص) به ایشان اشاره نموده و فرمودند: «إنّه الامام الذی احصى الله فیه علم کل شیء». (معانی الاخبار/ص۹۵؛ فصول المهمه/ج۱/ص۵۰۹) یکی از مصادیق اهل‌بیت(علیهم السلام) و بلکه محور ایشان حضرت فاطمه زهر(علیها السلام) می‌باشد که تمام ویژگی‌هایی که شمرده شد، در شأن ایشان نیز وارد شده است. نخست درباره برگزیده شدن ایشان که در ذیل آیه‌ی {إِنّ اللّهَ اصْطَفَاکِ وَطَهّرَکِ وَاصْطَفَاکِ عَلَى‏ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ} (آل عمران/۴۲) پیامبر(ص) فرمودند: «گرچه حضرت مریم(علیها السلام) منتخب بود امّا او برگزیده زنان در عصر خویش بود امّا دخترم فاطمه(علیها السلام) برگزیده تمام زنان عالم از ابتدای خلقت تا انتهای خلقت می‌باشد و او کسی است که وقتی در محراب عبادت می‌ایستد، هفتاد هزار ملک مقرّب به او سلام می‌دهند.» (امالی صدوق/ص۴۸۷) همچنین یکی دیگر از شئون حضرت زهر(علیها السلام) که موجب برگزیده شدن ایشان شد، مقام علمی آن حضرت بود، امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «حضرت زهر(علیها السلام) بعد از پیامبر(ص) ۷۵ روز در دنیا زیست و از فراق پدر اندوهناک بود؛ جبرئیل از آسمان پایین می‌آمد و ایشان را تسلیت می‌داد و حوادث و وقایع عالم را بیان می‌کرد و امیرالمؤمنین(علیه السلام) می‌نوشت که این مجموعه به نام «مصحف فاطمه(علیها السلام)» نام گرفت». (کافی/ج۱/ص۸۸) در روایات آمده است که حجم این کتاب سه برابر قرآن می‌باشد و هر آن چیزی که مردم به آن نیاز دارند، در آن موجود است. (کافی/ج۱/۲۳۹) لذا مصحف فاطمه(علیها السلام) یکی از منابع علمی ائمه اطهار(علیهم السلام) می‌باشد و از این جهت ایشان حجّت بر ائمه اطهار(علیهم السلام) هستند. (تفسیر اطیب البیان/ج۱۳/ص۲۳۵، مقامات فاطمه الزهر(علیها السلام)/آیت الله سند/ص۲۰). منبع : نشریه امام شناسی ، شماره ۳۸

بازدیدها: ۲